De bruutste shows van 2023 volgens NMTH met Crows, Russian Circles, Brutus, Backxwash…

We leven alweer bijna twee jaar in een post-lockdown wereld, en de concertagenda is er niet leger op geworden. Sterker nog, een lijst met de bruutste concerten blijkt een flinke opgave, simpelweg omdat er in elke uithoek van de Benelux iets te beleven viel in 2023. Het resultaat mag er desondanks wezen: het NMTH team bezocht meer concerten dan ooit, en daaruit komt een knoepert van een Top 15 + individuele lijsten uit voort. Kortom, het is toch maar even flink nagenieten van al het moois dat we dit jaar konden aanschouwen, een jaar uitblinkend in diversiteit en afwisseling, net als onze beste albums van 2023. Let’s dive in…

Tekst: Merijn Siben

Met stipt op 1: Russian Circles in TivoliVredenburg
If you know, you know: Russian Circles stond begin 2023 met Svalbard als support voor Cult of Luna, op zichzelf al geen misselijke package in de Ronda. Dat ze de Zweedse post-metaltitanen, die als afsluiter al een fenomenale set neerzetten die avond, er ook nog eens finaal uit zouden spelen zagen we niet aankomen. Verbluffend strakke instrumentale metal, met een gitaarsound die zo scherp op de ziel in snijdt. Zo perfect synchroon headbangend zagen we Ronda zelden, sterker nog, na elk nummer hoorden we het publiek haast orgastisch naar adem happen. Een bizarre gewaarwording, maar precies het soort concerten die laten zien waarom livemuziek zo magisch is.

Roadburn in het kwadraat
Ook opvallend is de hoge Roadburn concentratie in de top 15 dit jaar. Niet zo gek ook, want het festival wordt steevast door NMTH teamleden bezocht of verslagen. Maar toch, voor een editie die gepaard ging met wat moeilijkheden en online kritiek op de line-up, was het voor ons echter een van de beste Roadburn edities ooit. Chat Pile, Backxwash, Brutus, Candy, Ashenspire, The Soft Moon, Julie Christmas…goed voor maar liefst zeven noteringen in de algehele Top 15, exclusief vele plekken in de individuele jaarlijsten. Het toont toch maar weer aan hoe sterk de programmering is, en met een nu al dikke line-up voor volgend jaar, kunnen we niet wachten!

Doomstad still going strong! 
Inmiddels is dit feestje alweer  bijna zeven jaar oud. Maar nog steeds blijkt deze EKKO, NMTH en TivoliVredenburg presents avond een schot in de roos. Afgelopen jaar mochten we onder andere Primitive Man, A.A. Williams en Birds in Row in een goed gevulde EKKO verwelkomen, vakkundig geprogrammeerd door Niels Koster (Throwing Bricks) en Dirk Baart van EKKO. Props! De Doomstad van volgend jaar staat alweer in de steigers: GGGOLDDD keert terug naar Utrecht samen met Ontaard en otay:onii, tickets scoor je hier. Kortom, we zijn benieuwd naar wat ons in 2023 weer te wachten staat qua liveshows. Eerst maar even terugblikken: de bruutste concerten die de redactie zag, check je hieronder…

---

DE 15 BRUUTSTE SHOWS VAN 2023! (Gebaseerd op aantal stemmen en punten)

1. RUSSIAN CIRCLES @ TIVOLIVREDENBURG (review)
2. BACKXWASH @ ROADBURN (review)
3. BRUTUS @ HELLDORADO + ROADBURN (review)
4. KING BUFFALO @ SONIC WHIP
5. CHAT PILE @ ROADBURN (review)
6. CROWS @ EKKO & SNIESTER (review)
7. PARKWAY DRIVE @ GRASPOP METAL MEETING (review)
8. CANDY @ ROADBURN
9. ASHENSPIRE @ SOULCRUSHER + ROADBURN (review)
10. METALLICA @ JOHAN CRUIJFF ARENA
11. CULT OF LUNA @ TIVOLIVREDENBURG (review)
12. THE SOFT MOON @ ROADBURN
13. JULIE CHRISTMAS @ ROADBURN (review)
14. LOWRIDER @ SONIC WHIP
15. MODDER @ LEFT OF THE DIAL

 

---

TIMOTHY AARDBODEM – REDACTEUR

1. Swans @ Amare, Den Haag
2. The Gee Strings @ Dystopia, Den Haag
3. Lord Friday the 13th @ Musicon, Den Haag
4. Asbest Boys @ Baroeg Open Air, Rotterdam
5. Condor Gruppe @ Down the Hill festival
6. Lee Fields @ Paradiso, Amsterdam
7. Earthless @ Melkweg, Amsterdam & Down the Hill festival, België
8. Wucan @ Little Devil, Tilburg
9. Danava @ Little Devil, Tilburg
10. Legowelt (live-set) @ Club Laak/Bunker Records, Den Haag
11. Ploegendienst @ Sniester, Den Haag
12. The Monsters @ Sniester, Den Haag
13. The Golden Grass @ Roadburn, Tilburg
14. Poison Ruïn @ Roadburn, Tilburg
15. Wiegedood & Terzij de Horde @ Paard, Den Haag

---

SETH ABRIKOOS – FOTOGRAAF

1. Wardruna @ Tivolivredenburg, Utrecht
2. Zeal & Ardor @ Prognosis Festival, Effenaar, Eindhoven
3. Soen @ Prognosis Festival, Effenaar, Eindhoven
4. Warbringer @ Metalyard Festival, Willem, Arnhem
5. Angelus Apatrida @ Into The Grave, Leeuwarden
6. Airbourne @ 013 Tilburg
7. Ayreon @ 013 Tilburg
8. Biohazard @ Dynamo Metalfest
9. Baest @ Roosendaal Open Air
10. Saturnus @ Willem Twee, Den Bosch

 

 

 

 

---

INGMAR GRIFFIOEN – EINDREDACTEUR
1. ništa, Baardvader & Green Policy, Iggy’s Furious 50 Fissa, dB’s, 2 november
2. Weyes Blood, @ Vredenburg, 7 november
3. Russian Circles, Cult of Luna & Svalbard @ TivoliVredenburg, 20 maart
4. Backxwash @Roadburn, 21 april
5. King Buffalo, SLIFT, Pigs x7, Lowrider @ Sonic Whip, 5-6 mei
6. Crows @ EKKO, 16 februari
7. Doomstad: A.A. Williams & Ismena in EKKO, 17 maart
8. Cult of Luna, King Buffalo @ Desertfest Belgium, 20-22 oktober
9. Pro-Pain @ dB’s, 17 november
10. The Black Angels @ Doornroosje, 18 februari
11. Heartworms, Vlure, Alamo Race Track @ ESNS, januari
12. Brutus, Life Of Agony, Death Angel, Peter Pan Speedrock & Sacred Reich @ Helldorado, 18 november
13. Neighbours Burning Neighbours @ Le Guess Who?, 11 november
14. Femme Fugazi, Ioana Iorgu, HOOFS, Bowl, Torn From Oblivion @ Popronde Leiden/Amersfoort/Den Bosch/Utrecht
15. Tramhaus, Cable Ties & Gurries @ Loose Ends, 26 augustus
16. Kanaan & Motor!k @ dB’s, 27 augustus

Heb het idee dat ik dit jaar minder concerten heb bezocht en meer festivals, maar als ik zo de longlist bekijk valt dat toch wel mee. De oogst op festivals als ESNS, Roadburn, Sonic Whip, Desertfest Belgium, Helldorado, Popronde, Loose Ends en (wat sprokkelwerk tbh) Le Guess Who? sprak wel het meest tot de verbeelding. Dat alles in de schaduw van die ene concertavond/minifestival in dB’s (excusez le zelfbevlekking): de alleszins hartverwarmende furious fissa met drie geweldige bands!

Verder was ik zo gelukkig om de eigenaars van mijn twee beste albums van 2022 (The Black Angels en de ook live fabelachtige Weyes Blood) live te kunnen zien, evenals de bazen van Crows (dé post-punkplaat van 2022) in EKKO, en maakte die avond in Tivoli met Cult of Luna, Svalbard en vooral Russian Circles erg veel indruk. Hier dan een lijst met hoogtepunten, waarbij de volgorde aardig arbitrair is. Gelukkig ligt ESNS alweer op de loer, want erg veel zin in spannende nieuwe livemuziek!

---

LODEWIJK HOEBENS – REDACTEUR

1. Parkway Drive @ Graspop
2. Tenacious D @ Vorst Nationaal
3. Prins S. en de Geit @ Trix
4. Bloodywood @ Graspop
5. War on Drugs @ Live is Live
6. Ghost @ Graspop
7. Hang Youth @ Trix
8. Daan @ Roma
9. Triggerfinger @ AB
10. The Clement Peerens Explosition @ Roma
en buitencategorie Robbie Williams @ Sportpaleis

Graspop was machtig in 2023 en leverde voor mij met Parkway Drive het hoogtepunt van het jaar af. Geprogrammeerd staan tussen Pantera en Slipknot en dan toch zo weten te vlammen. Chapeau!

Tenacious D zou een geweldige naam zijn voor Graspop, maar speelde enkele dagen eerder een wervelende show in Brussel. Twintig jaar geleden zag ik ze voor de eerste keer intiem in Paradiso, nu spelen ze de grote arena’s. En hoe! Rockin’ our socks off!

Mijn nummer drie komt uit eigen land en alhoewel geen metal of rock, zijn de Hagenezen wel everything heavy, alternative and devious! Prins S en de Geit live is een ware beleving en dan speelden ze nog wel in de kleine zaal van het Antwerpse Trix. Rood staan, hard gaan!

---

WOUTER HOMMEL – REDACTEUR

Zelf veel op pad geweest met Helleruin, Wrang en Kjeld. Daardoor iets minder gezien dan de voorgaande jaren. Maar alsnog kunnen genieten van de onderstaande acts in verschillende landen op diverse festivals (in willekeurige volgorde):

Omegavortex, Hell Militia @ Baroeg, Rotterdam Veneration of the Dead – part IX
Misthyrming, Tribulation, Midnight & Enslaved @ Brutal Assault, Jaroměř
Sheer Terror, Madball @ Pitfest, Emmen
Darvaza @ Sick Midsummer, Bäckerberg
Voivod @ Hellfest, Clisson FR
Carcass, Capra & Cro-Mags @ MetalDays, Velenje
Marduk @ Thronefest, Kuurne
Cannibal Corpse @ Nobel, Leiden
Mysticum @ In Theatrum Demonium Act VII, Denain

---

ROSA JONKER – REDACTEUR

1. Scowl @ Blue Collar Hotel, Eindhoven
2. GEL @ Merleyn, Nijmegen
3. Initiate & Move BHC @ OCCII, Amsterdam
4. World of Pleasure @ JC Bouckenborgh, Antwerpen
5. Can of Worms @ Patronaat, Haarlem
6. High Vis @ TivoliVredenburg, Utrecht
7. Raw Brigade @ OCCII, Amsterdam
8. SOUL GLO @ Doornroosje, Nijmegen
9. Buggin’ @ Dynamo, Eindhoven
10. Loose Ends @ Beton T, Utrecht

---

GIJS KAMPHUIS – REDACTEUR/FOTOGRAAF

1. Diablo Swing Orchestra @ Dong Open Air (D)
2. Ontaard @ Kreekrock Westdorpe
3. Patrick Walker @ Djingle Djangle Antwerpen (B)
4. Confessions Of A Traitor @ Brainstorm Apeldoorn
5. Kanonenfieber @ Throne Fest Kuurne (B)
6. Ahab @ Soulcrusher Nijmegen
7. Burial @ Kashfest Terneuzen
8. Winterfylleth @ DVG club Kortrijk (B)
9. Ggu:ll @ De Spot Middelburg
10. Earthless @ Into The Grave Leeuwarden
11. Saturnus @ Willem Twee Den Bosch
12. Bat Eyes @ ‘T Beest Goes
13. Innerwoud @ N9 Eeklo (B)
14. Autopsy @ Stonehenge, Steenwijk
15. Fit For A King @ Zappa Antwerpen (B)

 

---

PAUL LINDENBERGH – REDACTEUR

1. VULVA @ Grauzone
2. Crows @ Ekko
3. Fuzz @ Rotown
4. Amyl and the Sniffers @ Lowlands
5. King Gizzard & the Lizard Wizard @ Gashouder
6. Slift @ Sonic Whip
7. Slow Crush @ Soulcrusher
8. Modder @ Left of the Dial (Sahara)
9. Lowrider @ Sonic Whip
10. Bob Vylan – DTRH

 

 

 

 

---

WYBREN NAUTA – REDACTEUR

1. Backxwash @ Roadburn
2. Ashenspire @ Soulcrusher
3. Chat Pile @ Roadburn
4. Have a Nice Life @ Roadburn
5. LLNN @ Soulcrusher
6. King Buffalo @ Into the Void
7. Ter Ziele @ Eurosonic
8. Ioana Iorgu @ Neushoorn
9. Hang Youth @ Madnes
10. The Machine @ Into the Void

---

JUSTIN SCHOLTZE – REDACTEUR

1. The Callous Daoboys @ ArcTanGent
2. Lankum @ Paradiso
3. Elizabeth Colour Wheel & Ethan Lee McCarthy @ Roadburn
4. Sunn O))) @ Paradiso
5. GNOD @ dB’s
6. Godspeed You! Black Emperor @ Paradiso
7. Converge @ ArcTanGent
8. Ashenspire @ Roadburn
9. Cult of Luna @ TivoliVredenburg
10. Black Curse @ dB’s

---

JOOST SCHREURS – EINDREDACTEUR
1. Metallica @ Johan Cruijff Arena
2. Lagwagon @ Melkweg
3. Pantera @ AFAS Live
4. Cypress Hill @ 013
5. Cavalera Brothers play Sepultura @ 013
6. Monster Magnet + Saint Agnes @ Melkweg
7. Larkin Poe @ TivoliVredenburg
8. Katatonia + Solstafir @ Patronaat
9. Paradise Lost + Primordial @ TivoliVredenburg
10. Electric Callboy @ Alcatraz Festival

Het kostte een paar centen, maar dan had je ook wat: twee avonden Metallica in de Johan Cruijff Arena, waarin geen enkel nummer twee keer werd gespeeld. Waar je vroeger na een show van 3 uur nog wel eens kon zeggen “Ze hebben dit nummer niet gespeeld”, daar was nu geen sprake van. En boven alles was Metallica nog eens in bloedvorm ook. Verder was ook de omstreden reünieshow van Pantera gewoon ijzersterk en waren andere nostalgieshows, zoals van Cypress Hill en de Cavalera broeders, ook zeer de moeite waard. De oudjes zijn het nog niet verleerd…

---

MERIJN SIBEN – HOOFDREDACTEUR
1. Gojira @ Graspop
2. Russian Circles @ TivoliVredenburg
3. Brutus @ Helldorado
4. Candy @ Roadburn Festival
5. Slipknot @ Ziggo Dome
6. The Soft Moon @ Roadburn Festival
7. Parkway Drive @ Graspop
8. Crows @ Sniester
9. The Prodigy @ Ziggo Dome
10. Modder @ Arminiuskerk, Left of the Dial

11. Meshuggah @ Graspop
12. Backxwash @ Le Guess Who?
13. Cult of Luna @ TivoliVredenburg
14. Melvins @ Paradiso
15. Skindred @ Melkweg
16. Lowrider @ Sonic Whip
17. HOOFS @ Popronde Den Bosch
18. Psychonaut @ TivoliVredenburg
19. Pigsx7 @ EKKO
20. Death Angel @ Helldorado

Ik ging weer in overdrive qua concerten en festivals dit jaar. Op pad voor Aardschok, op pad voor Never Mind The Hype en hier en daar gewoon als bezoeker. Dusdanig veel sets gezien, dat ik er ongetwijfeld een hoop vergeet. Maar op 1 toch wel: Gojira. Een band die ik al 15 jaar volg, maar die op Graspop zo’n extatische, waanzinnige show van arenaproporties gaf, vriend en vijand verbazend met een transcendentale totaalervaring. De toekomst van de metal is hier! Verder Brutus drie keer mogen aanschouwen, met aanstaande zaterdag een vierde keer, maar Helldorado was me nog een schep erbovenop. Wat een band! En Candy….de tering, in amper 30 minuten Roadburn met de grond gelijk maken, je moet het maar flikken! Kortom, het was moeilijk kiezen allemaal, maar verdomme, livemuziek is de shit!

---

PAUL VERHAGEN – FOTOGRAAF

1. Brutus @ Roadburn Festival
2. Panzerfaust @ Samhain Festival
3. Model/Actriz @ Stroomhuis
4. Julie Christmas @ Roadburn Festival
5. Candy @ Roadburn Festival
6. Rosalie Cunningham @ Prognosis Festival
7. Decline of the I @ Roadburn Festival
8. Misþyrming @ Graveland Festival
9. Cult of Fire @ Eindhoven Metal Meeting
10. Disillusion @ Prognosis Festival
11. Biohazard @ Dynamo Metalfest
12. Scowl @ Blue Collar Hotel
13. Urgehal @ Eindhoven Metal Meeting
14. Sodom @ Eindhoven Metal Meeting
15. Pantera @ AFAS Live

 

 

---

MARTIJN WELZEN – REDACTEUR
1. Fokofpolisiekar @ Het Depot Leuven
2. Escuela Grind @ Nieuwe Nor Heerlen
3. Terzij de Horde @ Azijnfabriek Roermond
4. Rough Riot @ Grenswerk Venlo
5. Death Angel @ Helldorado Eindhoven
6. Backfire! @ Among The Angels Maastricht
7. Wiegedood @ Grenswerk Venlo
8. Fleddy Melculy @ Grenswerk Venlo en @ Muziekgieterij Maastricht
9. Tusky @ Nieuwe Nor Heerlen
10. Metallica @ Johan Cruyff Arena Amsterdam *

(*Er waren zeker nog bands die beter waren dan Metallica in een lamlendig klinkend voetbalstadion, maar het was mijn 10e show over een tijdspanne van 33 jaar. En de eerste keer met het hele gezin!)

 

 

---

ROY WOLTERS – FOTOGRAAF
1. Russian Circles @ TivoliVredenburg
2. King Buffalo @ Sonic Whip
3. Brutus @ Helldorado
4. Chat Pile @ Roadburn
5. Backxwash @ Roadburn
6. Cult of Luna @ Desertfest Antwerpen
7. The Soft Moon @ Roadburn
8. Lowrider @ Sonic Whip
9. Julie Christmas @ Roadburn
10. Melvins @ Paradiso
11. Zeke @ dB’s

 

 

 

 

---