Nu zijn we toch echt dichtbij: nog minder dan 32 uur te gaan totdat we 2024 binnen walsen. Nog ruim de tijd om terug te blikken wel, want sinds we in 2020 besloten de beste Nederlandse albums en EP’s te kiezen, kan het ook in 2023 niet uitblijven. De vetste releases uit het harde gitaarlandschap, gekozen uit een behoorlijk immense poll van maar liefst 80 albums en 40 EP’s. 18 redactieleden brachten hun stem uit, en hoe! Want in drie delen presenteren we de komende dagen de 10 beste EP’s en de 20 beste albums van eigen bodem, want er kwam potverdorie weer kwaliteit uit dit jaar. Gisteren begonnen we dit Hollandsche drieluik met de 10 beste Nederlandse EP’s van 2023, vandaag zetten we plek 20 t/m 11 van de beste Nederlandse albums van het jaar in bet zonnetje, op de voet gevolgd door de top 10 morgen, gekozen door de redactie! Lees dus gauw verder…

Tekst: Merijn Siben

En met maar liefst 80 albums om uit te kiezen, kregen we dan ook hele afwisselende resultaten. En daarbij hoort ook dat sommige albums dichtbij kwamen, maar net niet genoeg stemmen vergaarden. Zo rakelde bijvoorbeeld de symfo death metalsensatie Haliphron aardig wat stemmen op, terwijl An Autumn For Crippled Children eveneens in de smaak viel bij de redactie. Ook heel close: ZALM, Ismena, Gnaw Their Tongues en Phlebotomized. Maar helaas, er is besloten en de meeste stemmen gelden. Desondanks kun je ook deze bands terug horen in ons binnenkort te verschijnen Bruut Nationaal Product jaaroverzicht op Spotify! Tot die tijd echter: dit is het moment voor een oudejaarsduik met de eerste helft van onze 20 favoriete Nederlandse platen van het jaar…

Lees en luister ook:
– De beste Nederlandse albums van 2023 deel 2: 10 t/m 1
– De 10 beste Nederlandse EP’s van 2023
– Het NMTH album van 2023 + individuele jaarlijstjes
– De 66 hardste hitters van het jaar op Spotify!
– De bruutste shows van 2023
– De beelden van 2023: het jaar in live-foto’s

20. SØWT – KIDS HURTING KIDS
De eerste binnenkomer is meteen een hele goede. Begin dit jaar dropte SØWT namelijk hun debuutalbum Kids Hurting Kids, een heerlijk grimmig noiserock epos. Uitgebracht via Bagdaddy Records, is Kids Hurting Kids 31 minuten aan opgejaagde noiserock, grunge en post-punk. Vlijmscherp en giftig met sterk muzikaal vakmanschap, precies zoals we het graag horen! We citeren onze reactie destijds:

”Veel van de nummers zijn al enkele jaren terug geschreven, maar het is op plaat dat ze op alle punten kloppen. Songs met een kop en een staart, die ook meermaals uit de bocht vliegen in chaotische, intense passages. Dubbelklapper Crystal Meth en Gimmie bijvoorbeeld. Maar ook het relatieve rustpuntje Loss, waar bassiste Danielle Warners tegen grungy ritmes loepzuivere zang ten gehore brengt, om vervolgens post-punkend en gruizig op te bouwen.”

19. SERVE – THE LIGHT OUTLIVES THE SUN
Serve heeft er een bijzonder jaar op zitten. Niet alleen was er een ingrijpende line-upwisseling met nieuwe frontvrouw Cheyenne Vankan, maar presteerde deze brute hardcoreband het ook nog eens om in Japan te touren. De single Extinction – Final Execution (een herbewerking met Cheyenne) laat horen dat de band in deze incarnatie grootse plannen heeft, maar eerst nog een rewind naar april: The Light Outlives The Sun is namelijk een intense metallic hardcore plaat geworden. Duister, bruut en vettig is het uitgangspunt, resulterend in een pakket van vlijmscherpe riffs, overrompelende vocalen en breakdowns die op je gehoorstelsel slaan, aldus onze feature destijds:

”Het mooie van SERVE is de bruutheid waarmee alles tot leven komt. Dat is op Bleed Through Me al direct aan, uptempo doorrazend en opbouwend naar een zwaar refrein met gang shouts. Geen overdreven melodieuze intermezzo’s of cleane refreintjes, gewoon zorgvuldig musiceren en afwisselen tussen screams en grunts, zoals op Extinction bijvoorbeeld.”

18. HELLERUIN – DEVILS, DEATH AND DARK ARTS
Helleruin, het project van multi-instrumentalist Carchost is een regelrechte underground sensatie aan het worden. Niet alleen was Helleruin namelijk onvermoeid op de weg en het podium te vinden, maar bracht het ook nog eens Devils, Death and Dark Arts uit. Een plaat die tevens op de jaarlijst van eindredacteur Joost Schreurs belandde. En met recht, want Devils, Death and Dark Arts is to-the-point black metal. Rauw, intens maar ook  immens klinkend. Met een tour door Spanje en heel wat festivals voor de boeg, gaan we in 2024 ongetewijfeld meer horen van Helleruin. Voor nu is er Devils, Death and Dark Arts op nummer 18:

17. AUTARKH – EMERGENT
Hoe zou je een album als die van Autarkh in hemelsnaam omschrijven? Hoe dan ook, het is duidelijk dat het een release is die toch een snaar raakte bij onze teamleden. Net als het in 2021 verschenen Form In Motion heeft Autarkh, onder leiding van muzikale duizendpoot Michel Nienhuis, met Emergent een grensverleggende futuristische metalplaat gemaakt. Het is werkelijk waar een achtbaanrit, langs hakkende grooves in Strife rechtstreeks door naar de industriële lagen van Countless Kaleidoscopes. Het is duidelijk dat Emergent een passieproject is geworden, bedoeld om samen met producer Joris Bonis, gitarist David Luiten en electrocomponist Tijn Verbruggen de barrières van de metal te doorbreken. Wat ze dan ook ruimschoots is gelukt. Luister maar eens naar de intensieve blasts in Trek of de onnavolgbare, haast proggy uitbarstingen in Eye of Horus. Er gebeurt veel, maar wie de tijd neemt met Autarkh wordt rijkelijk beloond:

16. GET JEALOUS – CASUALLY CAUSING HEARTBREAKS
Met de EP Worried liet de garagepunkband Get Jealous al een geslepen sound horen. Nu zijn we twee jaar verder en is daar Casually Causing Heartbreaks, een plaat die laat zien hoe die groei wordt voortgezet. Een goed geproduceerde, volwassen plaat waarin persoonlijke thema’s niet geschuwd worden. Maar ook: afwisselende, tegendraadse songs. Hoor maar eens hoe I’m Sorry Michelle heerlijk grungy wordt opgetuigd, terwijl het stampende Sophie doordrenkt is met heerlijke baslijnen. Kortom, met 12 nummers is Casually Causing Heartbreaks genieten geblazen, dankzij steengoede punksongs en teksten rechtstreeks uit het (al dan niet gebroken) hart.

15. CHIEF OF SMOKE – SHORT CUTS
We hebben lang op nieuw werk van Groningse fuzzmeisters Chief of Smoke moeten wachten, maar met Short Cuts blijkt dat geduld daadwerkelijk een schone zaak is. Want man, deze groovende opvolger van Rice Paddy Rodeo uit 2018 is er een om heerlijk in te verdwijnen. De ‘short’ cuts serveren een uiterst heerlijk amalgaam van stoner rock en doom metal, zo heerlijk lomp en vadsig. We refereren maar gewoon naar onze Hardhitting Review eerder deze maand:

”Epossen is misschien het juiste woord, want man, wat klappen die tracks er toch maar even vettig in! Burnt Cloth and Rancid Gardenias is al meteen een opener van jewelste, een track die van midtempo mokerslagen zo naar uptempo stoner metal boordevol branie toewerkt. Om dit vervolgens gedurfd met het atmosferische Embracing the Serpent te vervolgen. Erg fraai ook hoe die leads zich machtig mooi over die adembenemende grooves heen krullen.”

14. MAGNETIC SPACEMEN – POLISHED MINDS
Dat het goed gesteld is met Nederlandse garagepunk wisten we al lang, maar een van de grote voorlopers is wel Magnetic Spacemen. Alweer 10 jaar denderen deze losgeslagen garagepunks over menig podium, en in al die jaren hebben ze steevast de grenzen van garagepunk verlegd. Dat was op Papoya Poya al duidelijk, en op Polished Minds wordt die benadering machtig mooi voortgezet. Van de geflipte synths op Never Change a Winnig Team tot zelfs een blaassectie op Sindala: het zijn die kleine details die de kern van garage zoveel meer kleur geven. Op een manier die alleen een band als Magnetic Spacemen zo natuurlijk en bevlogen kan. Gewoon vette plaat, jongeuh:

13. IRON JINN – IRON JINN
Het in april uitgekomen debuut van Iron Jinn is duidelijk een slowburner. Het project van Oeds Beydals (The Devil’s Blood, Death Alley), Wout Kemkens (Shaking Godspeed, De Niemanders), Bob Hogenelst (Birth of Joy) en Gerben Bielderman (Pauw) beschikt namelijk over een behoorlijk pittige sound. Psychedelische rock die een unieke, freaky kant heeft. En dat freaky aspect is in de maanden die volgden toch blijven hangen bij ons. Debuut langspeler Iron Jinn is geen makkelijke zit, maar wel een uiterst memorabele. Tracks als het geflipte Winding World of Truth Is Your Dagger klinken haast psychotisch, alsof we in een David Lynch scene zijn aan beland. Geheel eigenzinnig, maar op een manier dat het uitpakt. En dan moet het illustere magnum opus Cage Rage nog komen, een adembenemende psychtrip van 15 minuten. Iron Jinn klinkt als geen ander album dit jaar, en dat is heel knap. Live ook zeker een aanrader:

12. CLOUDSURFERS – SUBHUMAN ESSENCE 
We kunnen zeggen dat het een avontuurlijk jaar was voor Cloudsurfers, maar eigenlijk is dat alweer drie jaar zo. Na debuut Don’t Know What Hit Me en een shitload aan Popronde shows, is de ster van Cloudsurfers alleen maar rijzende, met flink wat shows in de achteruitkijkspiegel. Voor opvolger Subhuman Essence werkten ze samen met Abel de Grefte evenals Michael Badgers (King Gizzard, Amyl & the Sniffers, SONS). En het resultaat is er naar. Een vuige, opgefokte plaat die een duidelijk stap voorwaarts laat horen. Subhuman Essence is experimenteler, zonder daarbij de constructie van een goede song te verliezen. Die meezingers als Cheap Cocaine of het titelnummer bijvoorbeeld, moshgarantie. The Moon – Midwest Comfort is ook niet mis: een fuzzy psychrocker die de acht minuten aantikt. Kortom, Subhuman Essence mag er wezen.

11. THE MACHINE – WAVE CANNON
Het was even wachten op die nieuwe van The Machine, maar Wave Cannon is ons er eentje! De langverwachte opvolger van Faceshift is er een van heerlijk opstijgen, van meegaan in die vettige epossen. Een aangenaam fuzzy productie, met een ritmesectie die er heerlijk vadsig opklapt. Ook op het podium overtuigden de Rotterdammers meermaals. Zoals we het omschreven in onze Middagbangers-rubriek destijds:

”Heerlijk gewoon! Genau or Never bijvoorbeeld, met diens stampende grooves en gitaarlagen die als een warme golf op je neerdalen. Of die crunchy ritmes van Glider, messcherp gebracht. Ride On Crash Kick heeft dan weer een typische stonerrock sound, terwijl het langste nummer op de plaat Return To Sphere (Kneiter II) machtig mooi climax na climax opbouwt, met een psychedelische pay-off van heb ik jou daar. Kortom, The Machine draait weer op volle toeren, neem Wave Cannon tot je.”

Meer Nederlandse muziek ontdekken? Volg dan nu ons Bruut Nationaal Product, de maandelijks roulerende Spotify-lijst met heavy releases van eigen bodem:


Deel dit artikel