Nu zijn we toch echt dichtbij: nog minder dan 8 uur te gaan totdat we 2024 binnen walsen. Nog ruim de tijd om terug te blikken wel, want sinds we in 2020 besloten de beste Nederlandse albums en EP’s te kiezen, kan het ook in 2023 niet uitblijven. De vetste releases uit het harde gitaarlandschap, gekozen uit een behoorlijk immense poll van maar liefst 80 albums en 40 EP’s. 18 redactieleden brachten hun stem uit, en hoe! Want in drie delen presenteren we de 10 beste EP’s en de 20 beste albums van eigen bodem, want er kwam potverdorie weer kwaliteit uit dit jaar. Eergisteren begonnen we dit Hollandsche drieluik met de 10 beste Nederlandse EP’s van 2023, gevolgd door positie 20 t/m 11 van de beste langspelers, vandaag zetten  de top 10 van de beste Nederlandse albums van het jaar in bet zonnetje, gekozen door de redactie! Lees dus gauw verder…

Tekst: Merijn Siben

Er zijn wat dingen die eruit springen dit jaar. De diversiteit aan genres bijvoorbeeld: Black metal, post-punk, metalcore, stoner, noiserock, hardcore, psych. Maar ook een gegeven is dat de Top 10 hieronder, en überhaupt de Top 20 van Nederlandse albums allemaal uitblinken in iets unieks. Een eigen sound, een eigen interpretatie, iets dat eruit springt of een genre verder brengt. Kortom: bands die dat over weten te brengen op plaat. Tijd dus om de Oudejaarsduik in te zetten met de Top 10 hieronder…

Lees en luister ook:
De beste Nederlandse albums van 2023 deel 1: 20 t/m 11
– De 10 beste Nederlandse EP’s van 2023
– Het NMTH album van 2023 + individuele jaarlijstjes
– De 66 hardste hitters van het jaar op Spotify!
– De bruutste shows van 2023
– De beelden van 2023: het jaar in live-foto’s


10. IGUANA DEATH CULT – ECHO PALACE
De tijd vliegt, want Nude Casino van Iguana Death Cult is alweer meer dan vier jaar oud! We zagen zelfs bijna Echo Palace over het hoofd. Maar toch, met dit album springt de garagerocksensatie uit Rotterdam naar de tiende plaats! En niet zo gek ook, want Echo Palace is een release die de band verder brengt op muzikaal vlak. De basis van garagerock is nog steeds aanwezig, maar daaroverheen zit een afwisselende muzikale aanpak en een sterk gevoel voor songwriting. Of je je nu laat onderdompelen in de laidback psychfunk van Paper Straws of de rollende garage van Pusherman en Radio Brainwave: er is voor ieder wat wils. Een deftige volwassen plaat, die Iguana Death Cult zonder meer naar een nieuw niveau brengt.


9. TANKZILLA – TANKZILLA
Ook een mooie, die van TankZilla! Gitarist/zanger Pedro Speedrock en drummer Marcin Hurkmans maken de Nederlandse podia al enkele jaren onveilig als TankZilla, maar na wat singles en EP’s is daar anno 2023 eindelijk het debuut! Simpelweg: onvervalste heavy fuzzrock met een talent voor riffs, vol branie op je afgevuurd, tevens ondersteunt door die immense stootkracht van drummer Marcin. Kortom, TankZilla is het soort plaat dat je energie voor tien geeft op welk moment van de dag dan ook. Heerlijk gewoon. We verwijzen naar onze review:

”Het is vanaf die heavy blues vibes van Crossroad dat het toch wel even helemaal openbarst. Hakkende stonerriffs, opgefokte solo’s en dat strakke geknuppel van drummer Marcin Hurkmans. In de basis pure onvervalste rock’n roll, maar met zoveel flair en straf musiceren gebracht dat het zonder meer leven in de bierbrouwerij brengt.”


8. BOWL – SWEET CAFFEINE
Het was een magistraal jaar voor Bowl! De jonge post-punkers uit Utrecht wonnen het befaamde Clash of the Titans, deden een ongelooflijke hoeveelheid shows voor Popronde en brachten ook nog eens Sweet Caffeine uit. En dat album staat zeker bij menig redactielid in de herinnering, want die geflipte post-punkplaat heeft het toch maar even tot de 8ste plek geschopt! Maar niet zo gek ook: Sweet Caffeine staat bol van een speelse vrijheid: steevast tegendraads, afwisselend en recalcitrant. Op een manier die zo van opgefokte tracks als Options, Variables, Shapes and Angles naar een laidback track als I’m No Man schiet. We citeren onze feature eerder dit jaar:

”De hoofdmoot blijft post-punk, maar een snufje indie, noise en artrock blijft ook niet uit. Een track als The Police bijvoorbeeld, met diens eigenaardige breaks en hangende ritmiek. Of het geflipte I’m Straight, met diens ronkende gitaareffecten, en horen we daar nu ook een blaasinstrument zich erdoor heen persen?”


7. FOR I AM KING – CROWN
Het heeft even geduurd, maar For I Am King kwam dit jaar even op volle kracht terug met Crown, een plaat die aardig wat stemmen binnen wist te slepen, goed voor een zevende plek. En net als voorganger I is ook Crown een album waar de kwaliteit vanaf druipt. Een vakkundige plak melodic death metal met metalcore invloeden, gestopt in zo’n bewonderenswaardig muzikaal totaalpakket. Die hyperactieve leads in Liars bijvoorbeeld, of die blazende thrashritmes in Sinners. En dan nog Alma Alizedeh aan het front, met zo’n ontzagwekkende stem dat al immense muziek nog grootser klinkt. Potverdorie, wat klapt dit er simpelweg lekker op!


6. RRRAGS – MUNDI
Terug in 2020 had Rrrags met High Protein eveneens een sterke plaat te pakken. Maar op Mundi waren we niet helemaal voorbereid. Sterker nog: het duurde zo’n twee maanden toen we hier de plaat oppakten. En verdomd: vanaf het warme spacerock epos Walkers is het duidelijk dat Mundi een plaat is waar de band alles geeft. Dat hoor je terug in opgefokte fuzzrockers als Slavic Heat en Heart of the Hive, maar ook in massale psychjams als Galactic Strut en Feeds. Wat een plaat! We verwijzen toch maar even naar onze review:

”Uitgebracht door Lay Bare Recordings afgelopen september, is ‘Mundi’ alweer de derde plaat van Rrrags, en potverdorie: wellicht ook hun magnum opus. Elf nummers verpakt in een royale 1 uur en 20 minuten, goed voor een transcendentale muzikale reis waar je (godnondej)u tegen zegt.”


5. RADELOOS///ZIEDEND – DOODSVERACHTING
Een van de meest extreme bands in onze Popronde selectie van 2022 was zonder meer Radeloos///Ziedend. Alleen al bij de kick-off in thuisstad Nijmegen veroorzaakten ze een kleine rel in de buurtapp, die zich collectief afvroeg waar die demonische muziek vandaan kwam. En met het toepasselijk getitelde Doodsverachting behaalt deze sympathieke crust/black metalband zowaar de vijfde plek! Niet slecht voor een debuut, maar holy fuck, als je de eerste tonen van sonische bulldozer Waas over je heen krijgt, weet je genoeg. Vettig geproduceerde black metal, met heerlijke crustpunk passages. Welmoed bijvoorbeeld, met diens snijdende grooves en uptempo beats, afgemaakt door die giftige zang van frontman Giel. Een van de hoogtepunten is het dynamische Een Broeder in Striemen Bloed, waar Radeloos///Ziedend steevast hun set mee afsluit. Ter conclusie: Doodsverachting is de shit! Luister hem hier:


4. PLOEGENDIENST – IK
Wat opvalt is het aantal verrassingen in de lijst. Zo ook met Ploegendienst. Want hoewel nieuwste telg IK slechts 17 minuten beslaat, zijn het wel meteen een hele fijne 17 minuten, die menig redactielid als zoete koek opslok. De brutale punkrock klinkt simpelweg lekker, razend van hyperactieve cafeïnepillen als Anoniem en Gore-Tex tot pakkende rampestampers als KZEGGWN! en Rattekop. Kortom een heerlijk boze punkplaat om alle frustratie van je af te slaan, vakkundig bijeen geschreeuwd door meneer Fuego zelve:


3. JOHN COFFEY – FOUR
Voor wie onder een steen heeft gelegen: John Coffey is terug! Begin dit jaar walsten ze met Steam Waltz weer begenadigd de deuren plat, gevolgd door enkele gratis shows en een flinke festivalrun. Zelfs AFAS Live verkochten ze bijna uit. Niet onbelangrijk: nieuw plaatwerk! FOUR toont ons beduidend een band die het nog niet verleerd is. Een vette heavy rockplaat met een laag hardcore en punk, die al bij SING and hope it’s out of tune ons een warm vertrouwd gevoel geeft. Maar ook die typische experimenteerdrift die John Coffey zo’n interessante band maakt zijn aanwezig. Hoor maar eens Naaste, een grimmige collaboratie met niemand minder dan Broeder Dieleman, of die percussie in If you want fear now is the right time. Kortom: het vlammende FOUR klinkt als John Coffey. Welkom terug!


2. LASTER – ANDERMANS MIJNE
Het was te verwachten dat Laster hoog zou eindigen. Want na Prophecy-debuut Het Wassen Oog uit 2019, evenals een reeks beklemmende shows, was menig redactielid benieuwd waar de Utrechtse avantgarde/black metal formatie dit keer mee aan zou zetten. Laster stelt niet teleur: op Andermans Mijne gaat de band door met wat altijd al het doel was: blijven experimenteren, blijven vernieuwen. Andermans Mijne voelt als hun meest complete werk, een album dat het ene moment in een vlijmscherpe blastbeat terechtkomt, om vervolgens over te gaan naar een jazz intermezzo. Het gebeurt niet vaak dat je een album hoort dat zo speels omgaat met de conventies van metal, maar Laster flikt het hem op wervelende tracks Achterstevoren en Onzichtbare Muur. Elf nummers die na meerdere luisterbeurten nog vele lagen blootgeven. Simpelweg: Andermans Mijne is een gewaagde, uitdagende en unieke luisterervaring geworden. Erg benieuwd naar de integrale uitvoering op Roadburn volgend jaar:


1. WITTE WIEVEN – DWAALLICHT
Heel even leek het erop dat Laster er met de meeste stemmen vandoor zou gaan, maar een verrassende underdog kroop de lijst omhoog. Het Tilburgse Witte Wieven heeft weliswaar nu pas een debuut langspeler uit, na een split en een EP, maar Dwaallicht mag er wezen. Sterker nog, met sterke shows op o.a. Soulcrusher en Roadburn, bleef de band ronddwalen bij menig redactielid. Dwaallicht is een plaat die laat horen waarom Nederlandse black metal zo gerespecteerd is. Een heerlijk schouwspel van atmosfeer, melodie en rauwheid, verpakt in een organische, kraakheldere productie. De pracht van Ontsponnen uit de diepte bijvoorbeeld, zo weelderig opgebouwd. Of Koorddanser, die zo breekbaar en subtiel begint, maar op explosieve wijze uitbarst. Die crunchy gitaartonen van Drogbeeld weten eveneens te beklijven en niet te vergeten: Met beide benen uit het niets, die als Live @ Roadburn versie een gehele nieuwe dimensie krijgt die naadloos in Dwaallicht past. Conclusie: een fantastische plaat, die onze harten heeft veroverd.



Deel dit artikel