Steven Wilson is misschien een van de meeste bekende onbekende artiesten in de underground wereld. Eigenlijk universeel geliefd, behalve door enkele extreme metalfans die geloven dat Wilson eigenhandig Opeth kapotgemaakt heeft. Dat is niet waar, en dat weet je zelf eigenlijk ook wel, of niet? Afijn, Steven Wilson is ondanks zijn voorkomen van een achtentwintigjarige hipster dus al ergens in de vijftig en liet zich verleiden om een boek te schrijven. Dat boek is dus Limited Edition of One, wat weer geen referentie aan de Wu-Tang Clan is, maar aan een eigen limited edition van zijn laatste plaat The Future Bites, verkocht voor 10.000 pond sterling aan een fan (en dat geld ging weer naar een steunfonds voor de live sector). Je kan hier de unboxing trouwens bekijken. Leuk. 

Tekst: Guido Segers

Je kent Wilson natuurlijk van Porcupine Tree, zo’n band die sinds het ‘einde’ meer fans bleek te hebben dan ooit bleek uit de ticketsales. Een beetje net als dat Nederland veel meer verzetshelden had ná de Tweede Wereldoorlog, maar laten we dat horzelnest niet verstoren. Net als het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog ineens veel meer fans bleek te hebben achteraf dan toen bleek uit ticketsales. Porcupine Tree heeft inmiddels weer een album uit trouwens, maar dat zou wel eens de laatste kunnen zijn met Closure/Continuation. We laten het lekker in het midden. Maar Wilson verwierf veel meer succes als solo-artiest, dan met zijn bands No-Man (synthpop), Bass Communion (lekker experimenteren) of Blackfield (prog) en God weet wat nog meer voor projecten… (God was ook de naam van één van die projecten). Toch is Porcupine Tree de band waar hij bekend om is, en dat komt ook naar voren in dit boek.

Het boek schreef hij samen met Mick Wall, toch een oude rot in het schrijven van rockbio’s en hoewel Wilson gewoon geen traditionele rockster is, maken ze er wat moois van (er is geen redemptieverhaal, met drank en drugs en zulks, Wilson is best een saaie dude buiten zijn muziek om). Vooral de dialooghoofdstukken zijn daarin verhelderend en maken van Mick Wall een instrument om indirect Wilson te doorgronden. Dus is het ook geen typische biografie, maar af en toe wordt het toch wel diep graven in de emoties, eigenlijk meteen als het over de familie van Wilson gaat. De thematiek van eenzaamheid en melancholie lijkt toch van diep te komen, dus gaan we snel over naar lijstjes van favoriete nummers, platen en films. En vegan gerechten, want Wilson heeft ook een vrij gezonde levensstijl blijkt. Eigenlijk blijft het boek in veel passages op afstand, en het is juist indirect dat we meer te weten komen over deze bijzondere artiest die Opeth zo kapot gemaakt heeft en zoveel remixes van klassieke albums op z’n naam heeft.

Steven Wilson (bron: facebook.com/StevenWilsonHQ)

Dus, we hebben passages met herinneringen, maar ook veel sociale kritiek. Wilson die kijkt naar de wereld, vanuit een soort ivoren toren die hij stiekem om zich heen geschept heeft. Zijn pro-Israëlische standpunten en kritiek op woke cultuur lijken opvallend, maar zijn voetnoten in zijn worsteling met de moderne wereld en het nieuwe karakter van celebrity en social media. Laten we wel wezen, het genre van progrock is an sich er een van concertzalen vol met oudere, witte mannen met sjaals en leesbrillen (want prog) en dus verblijft Wilson ook in een wereld op afstand. Dat is overigens geen waardeoordeel van mijn kant over prog, maar een observatie die Wilson deelt. Prog krijgt wel nieuwe fans, maar leunt op een vrij homogene eerste golf progbands en een specifiek publiek dat het aantrok. Heel veel is niet veranderd als je bij een Dream Theater show om je heen kijkt. Het mooie is echter dat Wilson zijn eigen aannames relativeert en bekritiseert, hij vindt zichzelf niet geschikt om echt veel over de wereld van vandaag te vinden, omdat hij er niet in participeert buiten zijn professionele bestaan om. Hij maakt zichzelf graag kleiner dan hij is, cijfert zijn eigen prestaties als muzikant makkelijk weg, en juist daarin schuilt het mooie verhaal van dit boek: een unieke visie op wat het nou eigenlijk is om een artiest te zijn in deze moderne wereld. Een artiest met integriteit en kwaliteit als kernwaarden.

Dat komt vaak ook juist naar voren in hoe hij naar werk van anderen kijkt, wat zijn favoriete platen zijn en waar hij interesse in heeft. Zijn favoriete Bowie plaat is de single The Laughing Gnome, een release die nog net niet als novelty hit weggezet mag worden. Anderzijds cijfert hij de eerste KLF hit weg als irritant, en dat is logisch omdat het politiek-economische spel in popmuziek hem compleet ontgaat vanuit zijn eigen visie. Toch is Limited Edition of One geen zakelijk boek, er zijn echt wel ontroerende momenten, maar die vereisen aandacht van de lezer. Wat dat betreft is Wilson de auteur niet heel anders dan Wilson de muzikant. Licht ongrijpbaar, maar ergens ook heel eerlijk. Daarom is dit het lezen waard.

Het boek Limited Edition of One is onder andere verkrijgbaar bij Amazon.nl.


Deel dit artikel