Graspop 2019 – Dag 1: De geschiedenis van Slayer in sneltreinvaart op Graspop vrijdag

En ja hoor, opnieuw hebben ze het geflikt: een uitverkochte Graspop editie. Na de gigantische XL variant van vorig jaar, pakt Graspop ook dit jaar uit. Slayer, Slipknot, KISS, Amon Amarth, Lamb of God, Rob Zombie en een gebrekkige adem voor het opsommen van zoveel bands. Op de eerste dag gingen we op pad voor flink wat thrash metal als Testament en Anthrax, opmerkelijke namen als Eagles of Death Metal en Lynyrd Skynyrd tot het vurige afscheid van SLAAAAYYYEEEEER!! De weergoden lachen ons vriendelijk toe met een aangename twintig graden, het bier is koud en het veld staat vol. Lees gauw verder voor het verslag van de vrijdag met o.a. Slayer, Within Temptation, Anthrax, Testament en nog veel meer. 

Tekst: Merijn Siben // Fotografie: Rob Sneltjes

EISBRECHER
Hoewel Death Angel op het nippertje is gemist, klinkt het vroeg op de dag als een vertrouwelijk oerdegelijke show. Daarom eerst maar een bakje koffie bij Eisbrecher. Een vergelijking met Rammstein is bij deze band al na enkele seconden gemaakt. Machinale beats, industriële gitaarriffs en Duitse zanglijnen. Maar toch, ondanks het kopieerwerk, steekt Eisbrecher wel ver boven de gemiddelde Rammsteinplagiaten uit. Je kunt het vele malen slechter treffen en dankzij een sterk gevoel voor songwriting, inventieve gitaarloopjes en synths, zet de band een feestelijk optreden neer. Eisbrecher vlamt op zijn eigen manier, niet met vuur of explosies maar met een strakke podiumprestatie en een charismatische zanger in Alex Wesselsky. Grensverleggend is het niet, maar een goed optreden is in ieder geval een zekerheid.

HATEBREED
Bij Hatebreed hoef je vandaag de dag niet op een verrassing te rekenen. En dat is ook vandaag het geval. Is dat erg? Nee hoor, want Hatebreed is zonder meer een betrouwbare liveband met een rits vermakelijke hardcorehits in het arsenaal. Het is een groovy formule die steevast een metalfeestje brouwt, met een hoop moshpits en crowdsurfers. De band vuurt geregeld songs als To The Threshold, Live For This en As Diehard As They Come op het publiek af, gretig opgesmikkeld door de voorste rijen. Maar toch, ondanks een oerdegelijke show en een grijnzende Jamey Jasta, weet de band niet te verhullen dat, buiten de gebruikelijke hits, de formule toch wel stoffig begint te raken. Het is een professionele show, met strakke grooves gebracht, maar ook één die je inmiddels kunt dromen.  

CROWBAR
De sludgepioniers van Crowbar onder leiding van gitarist Kirk Windstein schudden het publiek op een andere wijze wakker. Waarbij frontmancollega van Kingdom of Sorrow, Jamey Jasta, het met compacte hardcorebeukers doet, is Crowbar haast een antithesis. Metal van een hakkende en zagende variant, repetitief en hypnotiserend, maar ook ontzettend lekker. Er is een strak ingemetseld gevoel voor ritme, uitgesmeerd over nummers van tien minuten, met riffs en drums die je platstampen als een mammoet. Het hypnotiserende karakter van de gitaren brengen een haast euforische gemoedstoestand teweeg, vooraleer een snellere passage dit doorbreekt en de nekwervels weer aan het werk gaan. Hierboven bevindt zich het kenmerkende strottenhoofd van Windstein, klinkend als een schuurmachine, soms onverstaanbaar door de muur van gitaren die op de voorgrond staat. Hoe dan ook is het een uiterst strak optreden die de typische Crowbarsound eer aan doet, en op verpletterende wijze eindigt met Planets Collide.

GLENN HUGHES (Performs Classic Deep Purple Live)
Deep Purple is met recht een geliefde pionier van de metalmuziek. Hun klassieke discografie staan bol van geluiden die bepalend waren voor de sound die ons geliefde genre zou opgaan. Uiterst passend dus, dat er vandaag een ode aan een deel van het klassieke oeuvre wordt gebracht door bassist en zanger Glenn Hughes, die van 1973 tot 1976 deel uitmaakte van Deep Purple. De zanger heeft een loeistrakke band om zich heen verzameld, maar heeft als grootste wapen zijn kenmerkende bluesstem vol falsetto’s. Zang die zowel bij het zwaardere werk als Smoke On The Water en de bluesballade Mistreated ook vandaag nog steeds goed uit de verf komt. Maar de band mag er eveneens zijn, dankzij vele psychedelische gitaarsolo’s, soepele ritmes en fantastisch orgelwerk. Dat Hughes nog steeds niks van kwaliteit in zijn stem is verloren, komt nogmaals ten uiting bij Georgie On My Mind. Het is een indrukwekkende showcase van zijn bereik alsof het een gitaarsolo betreft. Hoewel een groot deel geniet in het gras, om even bij te komen van het gewelddadigere werk, wordt er met de afsluitende proto-speed metal van Burn en het fenomenale Highway Star nog een flinke energie teweeggebracht, om de after dinner dip van de lunch weg te blazen. En ook vandaag de dag is het duidelijk waarom Deep Purple die legendarische status heeft verkregen, want nog steeds klinken deze klassiekers fris en tijdloos.

TESTAMENT
Een totale thrashpackage wordt Graspop op de vrijdag voorgeschoteld. Begon de dag nog met Death Angel, staat er weldra Anthrax, Municipal Waste en het afscheid van Slayer op het menu. Maar eerst nog de middag afsluiten met de Bay Area beukers van Testament. Vaak gezien als een van de grootste thrash metalbands buiten The Big Four, is de band een graag geziene gast in het livecircuit en ook op Graspop. Toch is het eveneens een band die afwisselend is in de kwaliteit van zijn shows, zo ook vandaag. Na Brotherhood Of The Snake en The Pale King, komen er twee midtempo nummers langs met More Than Meets The Eye en Practice What You Preach. Hoewel het duizelingwekkende gitaarwerk van Alex Skolnick met veel precisie is afgevuurd, lijkt het alsof Chuck Billy’s stem eronder wat verdrinkt. Naast de gebruikelijk krakers als Over The Wall en Disciples Of The Watch, is er tevens de verrassende toevoeging van het hardrocknummer Electric Crown, wat de beoogde intensiteit toch iets teveel naar beneden haalt. Dit wordt goed gemaakt met het furieuze The Formation Of Damnation, waarbij het publiek een moshpit of crowdsurfsessie niet onbenut laat. Hoewel er al met al weinig fout kan gaan met thrash van Testament, is dit door een wat oneven geluid en setlist, geen noemenswaardig optreden. Zeker gezien al hun thrashcollega’s die weldra het podium betreden.

MUNICIPAL WASTE
Na Testament wordt het thrashavontuur vervolgd bij de Jupiler Stage. De stage staat al gedurende de dag in het teken van hardcore, metalcore en crossover. Perfect voor het kleine podium, dat garant staat voor een intieme vibe en intense liveprestaties. Logisch dus dat Municipal Waste de Belgische buurt onveilig gaat maken. De party thrash heeft een sterke hardcore vibe, maar weet door messcherpe, mooi uitgewerkte riffs diverse vinkjes van de metalchecklist af te strepen. Bedreven als ze zijn in het maken van snoeiharde, pijlsnelle crossoverkrakers, staat of valt het geheel met de bereidwilligheid van het publiek. Niet alleen zit dit gelukkig meer dan snor, het zorgt zelfs voor het meest chaotische, afmattende optreden van de dag. Of schreeuwlelijkerd Tony Foresta nu de bezoekers van de wc gedag zegt (‘Sweet dick, bro!’) of anekdotes van een optreden in België voor tien man vertelt, hij weet het publiek moeiteloos te betrekken. Het zorgt voor een onaflatende stroom crowdsurfers tijdens hedendaagse klassiekers als Beer Pressure en Slime and Punishment. Zelfs een wave of death met tientallen crowdsurfers wordt niet geschuwd, waardoor de vangploeg in luttele minuten overuren draait. ‘Municipal Waste is gonna fuck you up!’, aldus Foresta tijdens Born To Party. Geen woord van gelogen.

ANTHRAX
Direct na het slagveld bij de Jupiler Stage is het rennen naar de Main Stage, want van het ene thrashpartijtje naar het andere staan ook deze legendes op Graspop. En het wordt al gauw duidelijk waarom ze tot ‘the Big Four’ van thrash metal behoren. Want Anthrax wedijvert, en overtreft misschien zelfs, de feestelijke chaos van Municipal Waste door een zeer beheerst doch dynamisch optreden te geven. Het toepasselijke Caught In A Mosh weet de laatkomers van de Jupiler Stage al gauw naar voren te trekken. Vanaf dan is het een heerlijk compacte set met klassiek werk. Efilnikufesin (N.F.L.), I Am the Law, Now It’s Dark…het zijn stuk voor stuk meezingers, makkelijk in het gehoor maar eveneens volgepropt met pakkende riffs, veelvuldige tempowisselingen en melodieuze passages. Ieder bandlid, van frontman Joey Belladonna tot drummer Charlie Benante, straalt een gezamenlijke chemie edoch een eigen karakter uit, met eenieder zijn kracht. Met Trust-cover Antisocial en de wardance van Indians concluderen deze New Yorkse helden een heerlijk optreden, dat best langer had mogen duren.

LYNYRD SKYNYRD
Graspop weet jaarlijks wel met een eigenaardige toevoeging op de proppen te komen. En dat is dit jaar niet anders, met de dino’s van Lynyrd Skynyrd hoog op de affiche. De swingende mix van southern rock, blues en country lijkt dan ook een vreemde eend in de bijt. Toch horen we voor de verandering een keer geen Slaaayer! vanuit publiek (Free biiird!). Het moet je ding maar zijn, vooral tussen de metalheads. Toch speelt de band op een vakkundig tijdstip waar de meeste bezoekers uitbuiken in het gras of juist een sappige hamburger aanvallen. Goed gitaarwerk, jazzy piano’s en redneck vocalen doen de liefhebbers dan ook dansen en swingen alsof we bij een avondje linedancing aanbelandt zijn. Sweet Home Alabama kan uiteraard op veel bijval van het publiek rekenen, met die kenmerkende riff en de met een confederate flag zwaaiende frontman Johnny van Zant. Uiteindelijk eindigt Lynyrd Skynyrd met een passende ode aan wijlen frontman Ronnie van Zant middels Free Bird. Het nummer staat bekend om zijn epische opbouw, meezingbare tekst en een explosieve gitaarsolo.

EAGLES OF DEATH METAL
Terwijl Amon Amarth het podium doet smeulen, besluiten we van de ene opmerkelijke toevoeging in Lynyrd Skynyrd naar de andere opmerkelijke toevoeging te gaan. Eagles of Death Metal maken zoals alom bekend geen death metal, maar komen in de Marquee met vuige rock-’n-roll aanzetten. Op het moment dat ondergetekende de tent binnenkomt, lijkt er zelfs een akkefietje tussen de band en een beschonken bezoeker te zijn, waarop de man door de beveiliging weg wordt gehaald. ‘Thanks for having our back’, zegt zanger Jesse Hughes achteraf. Vanaf dat punt vervolgen de Eagles waar ze goed in zijn: een pot rock dat zo uit de jaren zeventig gewandeld lijkt, tot brede broekspijpen aan toe. Op momenten verdienstelijk, maar na een portie Skynyrd is die ongecompliceerde rock-’n-roll toch wat teveel. Het neemt niet weg dat het een goed optreden betreft desondanks, met een goed gevulde tent en een goed geluid.

WITHIN TEMPTATION
Enerzijds lijkt de toevoeging van Within Temptation een logische, want al heel wat jaren fungeert de band als een van de Nederlandse boegbeelden in de symfonische metal, met internationale faam op zak. Anderzijds echter ook een uiterst gevaarlijke toevoeging, zo tussen Slayer en eerder nog Amon Amarth die het podium naar verluidt smeulend achterliet. Dit komt ook omdat de metal van Within Temptation niet van het meest verrassende of avontuurlijke soort is. Het neemt niet weg dat de band zijn best doet, met bijvoorbeeld de stuwende riff van The Reckoning of het uptempo In The Middle Of The Night. Maar ondanks die moeite en de veelvuldige pyro is de reactie lauwwarm en zingen enkel de fans mee met Stand My Ground of Paradise (What About Us?). Het is muziek die goed gespeeld is, met mooie visuals en de sterke zang van Sharon Den Adel. Maar het is eveneens muziek waar het flink schort aan pit, met schaarse scherpe randjes. Aan de opsmuk en de band zelf zal het niet gelegen hebben. Wanneer we ons een weg banen richting de Marquee voor Stone Temple Pilots, kruipen meerdere stelletjes tegen elkaar tijdens de akoestische versie van Ice Queen. Voor een geschikt moment en voor een specifiek publiek, komt Within Temptation zeker uit de verf. Maar de headlinerpositie tussen Amon Amarth en Slayer, blijkt een blok aan het been.  

STONE TEMPLE PILOTS
Het moeten roerige tijden zijn geweest voor het voortbestaan van Stone Temple Pilots. Met zanger Scott Weiland wiens verslaving hem fataal werd en vervanger Chester Bennington die de band na twee jaar verliet om zich volledig te focussen op Linkin Park. Maar met het aantrekken van Jeff Gutt en het nieuwe album Stone Temple Pilots, lijkt de band weer uiterst sterk te staan. Tot verbazing van de band staat de Marquee dan ook overvol om de grungegrootheden te aanschouwen. En dit resulteert in een verrassend memorabel optreden. Zo wordt Plush, met dat kenmerkende gitaarloopje bijna compleet meegezongen door de enorme Marquee. Tijdens het verpletterende Down stapt Gutt de barrières op, pakt nonchalant een zonnebril van een fan en zoekt veelvuldig het contact op. Roll Me Under is op zijn beurt een stoere hardrocker, sterk gezongen en met een venijnige riff gespeeld. De grunge van de band is misschien niet meer van deze tijd, maar toch laat de band het met een fantastische show als dit nog steeds zo krachtig klinken als in het begin van de jaren negentig. En als ze nieuwe krakers als Roll Me Under blijven maken, kan dit nog eens een nieuw succesvol hoofdstuk voor Stone Temple Pilots worden.

SLAYER
Jaar in jaar uit was Slayer op elk festival en in elk land te zien. En met een band die zo vaak te zien was, konden weinig verrassende setlists en wisselende optredens niet altijd uitblijven. Maar ondanks dat, bleven Tom Araya en zijn kornuiten dankzij hun ongelooflijke voorraad aan thrash metal van de bovenste plank een uiterst betrouwbare band die een metalfeestje compleet maakte. En na bijna veertig jaar lijkt het doek toch echt te gaan vallen, met dit laatste optreden in de Benelux. En dan ook nog eens middels een uiterst sterk, vlammend optreden. Want vanaf  het jonge Repentless tot aan het tijdloze Angel of Death krijgen we in gebruikelijke sneltreinvaart de geschiedenis van Slayer voorgeschoteld.

Het biedt een inzicht in wat Slayer zo goed maakt: voor een tijdje de snelste muziek die er was, metal tot op het bot. Kerry King gaat als vanouds te keer met zijn complexe riffs, moeiteloos bijgestaan door Gary Holt met zijn scheurende solo’s. Tom Araya zelf weet met aardig venijn in zijn stem uit de hoek te komen terwijl drumbeest Paul Bostaph maniakaal thrashritmes inknuppelt. Met een overdaad aan vlammen wordt er een extra dimensie gebracht, zoals bij de omgekeerde kruizen van Disciple of het podium in vuur en vlam bij Born of Fire. Raining Blood wordt zelfs nog in combinatie met het stokoude Black Magic gespeeld, terwijl Mandatory Suicide, Dead Skin Mask of South of Heaven voor een onder de huid kruipende atmosfeer gaan. Als kers op de taart het legendarische Angel Of Death, resulterend in een meer dan waardig afscheid door een metalband die ons voor altijd met een glasharde discografie vol tijdloze thrashgranaten achterlaat. Dat ‘Slaaaaayer!’ maar tot in de eeuwigheid over vele festivalvelden geschald mag worden. Hulde.

---

Bekijk hier de foto’s van Rob Sneltjes Fotografie tijdens Graspop Metal Meeting 2019 – DAG 1

---