#GMM23: De vrijdag van Hatebreed, Heidevolk en Crowbar tot imponerende headliners Gojira en Meshuggah

Waar we dag 1 pas eind van de middag op het terrein arriveerden, is op de vrijdag de uitputtingsslag al echt begonnen. Qua hitte is er weinig veranderd, en hoewel het zeker niet zo erg is als vorig jaar, blijft het doorbikkelen af en toe. Helemaal met een gevarieerde line-up als vandaag! Van veteranen als Pro-Pain en Crowbar tot opkomende beloftes als Fever333, Blind Channel en Loathe. Maar ook qua headliners weinig mis: Amon Amarth, Behemoth en zelfs een eenmalige festivalshow van Machine Head behoren tot het gebodene vandaag. Met inmiddels de groeipijnen van het nu al roemruchte ‘Skulliesysteem’ achter de rug, lijkt men toch echt weer klaar om te genieten van de metal-vierdaagse die Graspop heet. En wij ook, want hoe we de vrijdag hebben ervaren lees je hieronder…

Tekst: Lodewijk Hoebens en Merijn Siben / Foto’s met dank aan de organisatie van Graspop Metal Meeting

Blind Channel
Deelnemen aan het Eurovisie Songfestival en toch op Graspop? Blind Channel doet het. Bijna even straf als Helmut Lotti zondag in de Metal Dome. Wat krijgen we? Jeugdige nu-metal met een rapper, screamer en een uiterst enthousiaste band. Poses en clichés a volonté maar ook lekkere muziek op de vroege middag. Voor de liefhebbers van Linkin Park en Escape the Fate welteverstaan. Maar ze kunnen hard uit de hoek komen. Publiek vermaakt zich uitstekend op deze onschuldige metal met songs over ‘Rocky Balboa’ en ‘Bad Ideas’. Het halen van deze gasten was zeker geen slecht idee van Graspop.

De keyboardspeler rent rond en betrekt het publiek, dat toch aardig op de been is gegaan voor Blind Channel. Zelfs voor een circlepit is het nog niet te warm. Met hoed en haarstijl lijkt de rapper, met best goede cleane vocals, op een jonge Axl Rose. Hij teased even ‘Last Resort’ van Papa Roach en een stukje Bon Jovi maar na een sit down brengen ze wel een volledige versie van Anastacia’s ‘Left Outside Alone’. Je moet het maar durven. Net als de middelvingers vragen voor afsluiter en Eurovisie hit ‘Dark Side’. (LH)

Pro-Pain
Hoewel Pro-Pain een legende is, zijn ze de status van cultact nooit echt voorbij getrokken. Niet zoals mede NYHC-bands als Hatebreed of Biohazard. En dat is jammer, want hoewel de band zeker de sound heeft om een Main Stage te commanderen, blijken maar weinig bezoekers geïnteresseerd in de inmiddels rijke geschiedenis van deze onverwoestbare veteranen. En dan vooral Gary Meskil, gezien hij na een overval in Brussel jaren geleden bijna doodbloedde. Het geeft de groove metal en hardcore van deze band een extra vurig laagje, toepasselijk boos en bruut. En gebracht door een band die van wanten weet, van die schurende stem van Meskil tot likkebaardende gitarist Matt Sheridan met zijn pretbek. Geen opsmuk,confetti of vuur. Gewoon vier mannen die groovende nummers boordevol karakter over het veld uitschallen. Een goed voorbeeld is die bikkelharde track ‘Deathwish’, die al voor een aardig aantal crowdsurfers zorgt. Of Meskil die in vol ornaat ‘Die fucker!’ schreeuwt bij Voice of Rebellion. Of wat dacht je van het opgefokte, hard thrashende No Way Out? Allemaal songs die lekker binnenknallen, resulterend in weer een sterke show van de New Yorkers. (MS)

Loathe
“Grrrrasspop go!” Ondanks de hitte probeert het Britse Loathe er gelijk de schwung in te krijgen. Denk aan een mix van Deftones en Meshuggah. De gitarist zingt zelfs à la Chino Moreno. Frontman Kadeem France swingt er op los en gaat vocaal diep. Tempowisselingen verschijnen te pas en te onpas. De zanger van Belgische geweldenaren Bear stuitert even voorbij. Ze zijn immers genregenoten. Drumritmes gaan all over the place. “The world is dust and so are you.” Hebben we het hier over een Thanos complex? “We are Loathe, all the way from Liverpool. Where the Beatles are from!”

Even neerzitten en feeling the moment denkt de zanger. Het is tenslotte bloedheet. De bassist en gitarist gooien ondertussen de synths open. “We haven’t played Europe since 2019, so thanks for the love.” Het publiek doet zijn uiterste best met moshpits en synchroon headbangen. Door de hitte gaan er toch wat mensen neer. Dat komt vast ook wel door de beukende djent-sound in combinatie met de dubbele vocalen. Wat een klap op de vroege middag. Gelukkig speelt Meshuggah zelf pas rond middernacht. (LH)

Crowbar
Bij Pro-Pain hadden we het al over een onverwoestbare grootheid, maar dat valt ook wel te zeggen van heer Kirk Windstein. Inmiddels ook alweer 58, heeft hij met zijn band Crowbar, evenals Down, Kingdom of Sorrow en zelfs kortgeleden nog een soloplaat, al een omvangrijke discografie op zak. Dat terwijl hij toch ook kampte met wat gezondheidsproblemen. Zijn kenmerkende stem schuurt echter nog steeds aardig, dusdanig dat zijn praatjes tussendoor in zijn vette New Orleans accent knap onverstaanbaar zijn. Maar het deert niet, want niet alleen blijft Kirk altijd een innemende verschijning, zijn zaagselstrot schuurt er als vanouds lekker op! Maar qua gitaren is hij nog het meest een iconische riffschrijver, die met zijn sludgy New Orleans sound zo zielsveel bands heeft geïnspireerd. Gitaren die zo heerlijk heen en weer zagen in ‘I Feel The Burning Sun’ bijvoorbeeld.

Maar potverdorie, wat dacht je van die breakdown in het oudje ‘All I Had (I Gave)’? Dikke pluim hoe ze die halverwege inzetten en hem met een paar tempowisselingen steeds een trapje langzamer en smeriger maken. Het zijn de elementen die Crowbar ook vandaag nog zo’n gerespecteerde en geliefde act maken. Ook een geniepige toevoeging van een melodie hier en daar, zoals in het refrein ‘It’s Always Worth The Gain’ of de ultieme sludge metalballade ‘Planet Collide’ draagt daaraan bij. Als eindklapper krijgen we nog het verpletterende ‘Like Broken Glass’, een goede les in hoe je kwaliteits-sludge neerzet. Behoorlijk optreden! (MS)

Fever 333
Bij aanvang klinken er audiofragmenten over foute Amerikaanse agenten. Ja, de Afro-Amerikaanse band  Fever 333 zit vol maatschappelijke kritiek. Darker White is dan ook een toepasselijke naam van de tour. Onder aanvoering van ongeleid projectiel en voormalig Letlive-zanger Jason Aalon Butler rennen, springen, huppelen, vallen en staan ze weer op. Wat een energieke bende. Maar de vier uit Inglewood, Californië hebben wel enkele belangrijke boodschappen. Eén daar van is dat wij de power hebben. Tom Morello denkt daar hetzelfde over. Take the power back! Made In America is dan ook een treffende song.

‘Where are all the women?’, schreeuwt de frontman. “They should be respected everywhere and always!” Gelukkig hebben ze een queen onder hen, gewapend met een basgitaar. Jason draait een van de monitoren om zodat hij er vanaf kan springen. Even later stapelt hij er nog een op, om vervolgens het publiek in te duiken. De publieksparticipatie blijft tenslotte belangrijk. “As black people in punk and metal it’s so nice to know that you encourage us to do so.” De fratsen ogen misschien gevaarlijk maar vermakelijk is het zeker. Tot slot besluit de frontman de PA te beklimmen en daar in stijl te eindigen. Muzikaal is het dik in orde maar qua show bezit het een nog hogere entertainment waarde. (LH)

Heidevolk
Wodan leeft en ook Heidevolk is terug van weggeweest. Dat blijkt maar uit een volle Marquee. En nee, dat komt niet alleen door de hitte. Kijk maar eens hoeveel handjes er in de lucht gaan wanneer een van de twee zangers vraagt of we een beetje plezier hebben. Ze blijven wel in het Nederlands praten omdat ze zo dicht bij de grens zitten. Natuurlijk zijn ze overal ter wereld wel een bekende naam. ‘A Wolf in My Heart’ zingen ze dan weer wel in het Engels en Nederlands.

Nieuw album ‘Wederkeer’ staat stevig in de spotlight in ieder geval, met de bekende samenzang die zorgt voor een waar volksfeestje. Deze editie is er trouwens veel folkmetal zoals Amon Amarth, Korpiklaani, Eluveitie, Finntroll en Vanaheim. Nederlands’ grootste naam Heidevolk weet het goede voorbeeld te geven en viert een feestje met de gehele tent. Wie ook felicitaties krijgt is hun buschauffeur. Mag ook wel een keer benoemd worden. Afsluiten doen de heren en violiste met de dubbelklapper ‘Vulgaris Magistralis’ en ‘Nehalenia’. Top! (LH)

Hatebreed
‘Bang your heaaaad!’, dat is nog eens een knaller van ‘Quiet Riot’ om als introtape te hebben! Goede binnenkomer. Ook een goede binnenkomer? ‘To The Threshold’ van Hatebreed zelf! De metallic hardcore van de band draait alweer meer dan 25 jaar mee, en hoewel de formule van Jamey Jasta en co. niet meer verrast, blinkt Hatebreed wel steevast uit in een solide presentatie. Het helpt ook dat ze met brulboei Jamey een frontman van jewelste hebben, die altijd wel een inspirerende quote tevoorschijn haalt. Zo ook bij ‘Tear It Down’, wanneer hij mensen aanmoedigt om bandjes te starten met hun vrienden, zodat ze later ook op Graspop zullen staan.

De pakkende meezingers zijn waar Hatebreed zich van veel soortgelijke bands onderscheidt. Wie kan er inmiddels niet de tekst van ‘Destroy Everything’, ‘This Is Now’ of ‘In Ashes They Shall Reap’ meezingen? Het is simpelweg oerdegelijk allemaal, gebracht met tonnen aan vette grooves. Het brute ‘Last Breath’ wordt tevens opgedragen aan Trevor Strnad van The Black Dahlia Murder, een krachtige ode wel. En ja, het is nog niet gedaan met de motivational metal van Hatebreed: ‘I Will Be Heard’ is de kroon op een prima optreden. (MS)

Behemoth
Zagen we vorig jaar een grote barrage aan oude bands als headliners, dit weekend mikt Graspop meer op de volgende generatie. En het is bijzonder om te zien, welke headliner zich bewijst, welke headliner minder. Bij Behemoth gaat dat niet van een leien dakje. Het zomerse weer speelt parten als het om gebrek aan atmosfeer gaat, en het geluid kan eveneens beter. Het neemt niet weg dat het tof om te zien is hoe de Poolse grootheid redelijk extreme muziek toch zo flitsend weet te verpakken. Met ‘Ora Pro Nobis Lucifer’ verbrijzelen de blastbeats de muziek wat, maar qua shows worden er flink wat vlammen heen en weer gegooid.

Maar toch, het geluid…waar meerdere headliners vandaag er geen last van hebben, is Behemoth bij vlagen een enorme brij. Maar muzikaal is het potverdorie wel genieten! Die complexe gitaarpartijen van ‘Conquer All’ of ‘Blow Your Trumpets Gabriel’, waar Nergal over het fretboard over glijdt terwijl hij zijn brute strot opentrekt. Toch blijft het merkbaar: Behemoth heeft niet de atmosfeer die een donkere avond of zaal erin had kunnen brengen. We besluiten dan ook na het venijnige ‘Versvs Christvs’ naar Municipal Waste en Orange Goblin te trekken. (MS)

Municipal Waste
Het is etenstijd geweest dus we kunnen er weer tegenaan! “How many beer drinkers are here tonight? You guys got the best beer!” Wel verstandig dat frontman Tony Foresta aan het water zit. Al moet hij er wel even om lachen terwijl ‘Beer Pressure’ een volgend thrashfeestje inleidt! Het is continu feest, met een circle pit die alsmaar groter en groter wordt.

Groovend gaan we met de mannen uit Virginia terug naar de 80’s. “The crowd is surfing and we’re not even playing a song.” Ja, de humor ligt er weer goed op. Airguitars kunnen ook weer van stal. Wat een backdrop trouwens. Een Flying V gitaar recht door je bakkes! Wat blijft er dan over? ‘Slime and Punishment’! Tony dirigeert de boel met een brede grijns. Twee mega moshpits blijven gaan en de riffs gaan sneller en sneller. “I see thrash metal is alive and well in Belgium. We do a signing after the show. We sign every shirt except Guns ‘N Roses, because they suck!” (LH)

Orange Goblin
Man, het maakt niet uit hoe vaak je Orange Goblin ziet, want een blik op die pretbek van Ben Ward en je kan niet anders dan meegesleept worden in die stoner metal-draaikolk. Tuurlijk, verrassingen zijn er niet als we binnenwandelen bij de rollende Lemmy-ode ‘Renegade’. Maar Orange Goblin heeft een strakke band met een haast aandoenlijke chemie, goudeerlijke Britten met het hart op de juiste plek. Ze knallen al gauw door met de cult-classic ‘They Come Back (Harvest of Skulls)’, duidelijk ook een publieksfavoriet en een van de beste nummers die de band ooit maakte. De manier waarop dat stampende refrein overgaat in die thrash metalpassage, is sterk gekozen, met een moeiteloos door grote vriendelijke reus Ben Ward aangevoerde wall of death. Simpelweg genieten geblazen. Niet alleen van de no-nonsense stoner, betrouwbaar en dynamisch, maar van het aanstekelijke speelplezier en het publiek. Dat alles krachtig samengevat in de afsluitende stonerboogie van ‘Red Tide Rising’. Erg lekker weer! (MS)

Amon Amarth
De vikingen van Amon Amarth zijn dit jaar met hun drakar naar Dessel gevaren voor een portie noeste melodic death metal. “Brothers…sisters…Vikings raise the shield!” Twee roadies verkleed als vikingen verschijnen op het toneel. Wat een melodieuze aanvallen op de zintuigen. “I’m out of words, I just wanna take the opportunity to raise the horns. Proost, skøl!” Hebben we gelijk de energie voor nog een paar songs. En we zijn met velen, zowel de North als South Stage vakken staan bijna vol. De Zweden hebben na meer dan 30 jaar die headliner-status toch wel dubbel en dik verdiend. Mooi beeld trouwens om een zee van hoorns te aanschouwen. Net als de vikinghelm waar het drumstel op staat te pronken.

Frontman Johan Hegg kan alleen maar met een brede grijns kijken naar het enthousiaste publiek. Dan barst de bliksem los en zeedraak Jörmungandr komt tevoorschijn. De zanger verschijnt met zijn Hammer of the Gods voor doorbraakhit ‘Twilight of the Thunder God’. Vlammen ontstaan en een gevecht begint tussen het zeemonster en Johan. Een straf slot van deze boeiende melodeath-band. (LH)

Disturbed
“Hey You!” Oei, dat begint al niet goed, de vocalen verdwijnen wat in de wind. Daar gaat de coole Matrix-entree van zanger David Draiman. Dan maar snel de lange leren jas uit en modieuze zonnebril af. Maar het gaat gaandeweg wel beter. De quasi industriële nu-metalsound past er nog altijd perfect bij. Aha, ‘Stupified’ van het debuut. Inmiddels meer dan 20 jaar oud maar nog altijd ijzersterk. Meer fijn oud werk komt in de vorm van ‘10 000 Fists’. Zo veel vuisten zijn er vanavond makkelijk, maar toch, David blijft er heel koeltjes onder. Weinig interactie, ook niet met zijn bandleden die er wel zin in hebben en onderling lol maken. Mascotte the Guy grijnst non-stop op de backdrop.

“Are you ready? Get up get up”, zingt Draiman. Niet als spontaan babbeltje, maar omdat het de lyrics zijn. Ow, we gaan even zitten voor een akoestisch momentje. Dat draagt helaas niet bij aan het enthousiasme. Het is bovendien nog te licht voor aanstekers. Mensen achterin beginnen andere oorden te kiezen. Gojira is next. Er heerst wel emotie bij de frontman. En niet zo’n beetje ook, tranen stromen over het gezicht. Een speech volgt, over demonen zoals depressie en verslaving. Net als kanker, je ziet het niet aan iemand maar het is er wel. Vandaar zijn bijna emotieloze gedrag. “I miss Chester (Bennington), I miss Scott (Weiland), I miss Chris (Cornell) and I miss Keith (Flint). About 4 months ago I almost joined them!”

Slik… but the show must go on! De overige bandleden beginnen met een jam terwijl de zanger even backstage gaat en terugkeert met ‘Land of Confusion’ van Genesis. Tekstueel hartstikke juist. Net als ‘Sound of Silence’, ‘Indestructible’ en eigenlijk de rest van de show. Het krijgt allemaal een extra lading. Inmiddels is de zon onder. ‘The Light’ blijkt andermaal treffend. Zodat onze overleden muzikale helden ons vanuit de sterrenhemel kunnen zien. Zo zijn we met z’n allen op een positieve manier omgegaan met ‘Down with the Sickness’! (LH)

Gojira
Waar het voorgaande jaren aardig om de oude, veelal vergane glorie ging, lijkt Graspop 2023 een krachtmeting. Wie worden de nieuwe headliners? Welke bands hebben wat meer tijd nodig? Welke bands blijven op de voorgrond sudderen zonder nooit echt de grote afsluiter te worden? Op voorhand hadden we nooit verwacht dat de progressive groovers van Gojira dat konden worden. Tuurlijk, ze hebben een enorme fanschare en zijn een geduchte liveband, maar aan de andere kant: het is niet de meest rechttoe rechtaan muziek. En in 2019 hadden ze op de snikhete middag een zeldzaam matige set gespeeld. Maar ditmaal is de avond gevallen en wordt er afgeteld. 10, 9, 8…De spanning is voelbaar, en Gojira weet die spanning als een adrenalinekick in te zetten met ‘Born For One Thing’. En vanaf dan varen alle twijfels weg, want de Franse verdelger maakt korte metten met het veld, zo strak, zo groovend, zo transcendentaal openbrekend als een donderslag. Inclusief overigens een immense lichtshow met de nodige visuals.

En immens is het juiste woord, want alles is immens bij Gojira, behalve de bandleden zelf. Maar het geluid wat het kwartet produceert verschuift bergen en doet de grond trillen alsof Moeder Aarde een woedeaanval heeft. Wat volgt is een setlist die zo zorgvuldig bouwt en afbreekt, van de venijnige sweeps in ‘Stranded’ tot de furieuze blasts in ‘The Art of Dying’. Zo heerlijk ook, die mammoetenriff van ‘Flying Whales’ furieus neerdalend. Kortom, Gojira neemt ons op reis diep door ons zijn, van het meditatieve ‘The Chant’ tot de introspectieve melodieën van ‘Another World’ en emotionele afsluiter ‘The Gift of Guilt’.

Qua interactie is er niet eens zoveel nodig, de gepijnigde gezichten van Mario en Joe Duplantier zijn genoeg, maar toch wordt er nog even teruggeblikt op hun zoveelste keer Graspop, ditmaal als afsluiter op de North Stage. Hoe dan ook, Gojira is zijn eigen ding, en heeft daarbij een unieke sound op zak die weinigen kunnen evenaren. De toekomst van de metal is hier! Met Gojira als een van de voorlopers. Over toekomstige metal gesproken: massaal trekt men uiteraard door naar Meshuggah… (MS)

Meshuggah
Mijn eerste keer Meshuggah dus, vlak na Gojira. Gelukkig heeft mijn collega me goed voorbereid op deze heavy maar heerlijke vuurdoop. En ja hoor, na vijf minuten merk je dat de hype real is. Wat een band! Okay, ze ‘bouwen’ rustig op met sinistere vocals en veel rode spots. Alarmbellen gaan intern af. Een diepe growl klinkt door de tent en de lichten gaan aan. Wat een vernietigend geluid met bass en blastdrums. De frontman staat lichtjes gebogen door de groove, een voet stevig op de monitor.

Veel volk in de tent, genietend en onder de indruk zijnde. Een gitaar knalt hoog terwijl de rest door merg en been gaat. Het lijkt wel een achtervolging en dan zijn we net begonnen. Zelf blijft de band er vrij kalm onder. Wacht maar denken ze. En ja hoor: jankende riffs, bulderende baslijnen en dan een vrouwelijke robotstem. Groene lichten zwellen op en dan een volgende directe rechtse na een wiskundige opbouw. “Biertje?” Die arme vrijwilligers lopen rond bij een van de hardste bands van het festival met een biertank op hun rug. Alcohol zou echter deze ultra heavy metal wel kunnen verzachten. Alsof je een ijsje wordt aangeboden na hard te zijn gevallen.

Crowdsurfers komen voorbij maar die willen misschien aan de pit ontsnappen. Hinken op twee gedachten: we hebben nog twee dagen te gaan, maar harder dan dit gaat het niet worden. Op het podium volgt een jammend intermezzo. Zo lijkt het althans, kan ook een soort van breakdown zijn. Mentaal of fysiek. Hoppa alle spots in de mix en een technische brij met de B van belachelijk bruut. Al die dreigen in slaap te vallen… Goeiemorgeuh! De set lijkt zorgvuldig opgebouwd en zit mooi in balans. Structuur is er zeker wel. Het wordt vooral intenser en vraagt veel van je lichaam. Maar aan alles komt een eind en na een eerste ervaring met Meshuggah kan ik alleen maar zeggen. Meer van dit! (LH)

Meer beeld van #GMM23 met dank aan de fotografen van Graspop Metal Meeting:

---