We zijn nog steeds gestationeerd op de terreinen van het Belgische metalfestijn Graspop en de tweede dag is er één die gekenmerkt wordt door power metaltheater, een stel oudgedienden en gelukkig ook een dosis experimentele optredens. En het moet toch gezegd worden: wat is het f*cking heet in België. De zon en de vlammenwerpers draaien overuren, maar het is en blijft gezellig en gemoedelijk onder de gasten tijdens de tweede dag Graspop. De uitverkoren NMTH-verslaggevers van dienst gaan kijken bij onder andere het hysterische Gloryhammer en Steel Panther, maar zoeken ook zeker de intelligente muziekmakers als Amenra en Zeal & Ardor op.
Het verslag van de Graspop-donderdag én Iron Maiden lees je natuurlijk ook op onze site.
Tekst: Lodewijk Hoebens, Merijn Siben, Joost Schreurs / Fotografie: Rob Sneltjes
PHIL CAMPBELL & THE BASTARD SONS PLAYS CLASSIC MOTÖRHEAD
Eigenlijk is het schandalig: dat een legende als Phil Campbell Graspop moet openen. In 2015 stond hij nog met Motörhead op het hoofdpodium en nu staat hij er met zijn nageslacht The Bastard Sons aan het begin middag een passend eerbetoon aan eeuwige legende Lemmy Kilmister te brengen. Toch, in de brandende zon van ‘high noon’ staan gelukkig genoeg liefhebbers klaar om lekker mee te brullen en te headbangen op klassiekers als Iron Fist of Going To Brazil. Tracks die destijds grensverleggend waren in hun stootkracht en snelheid, en nog steeds op veel bijval kunnen rekenen. Helemaal top wordt het als Born To Raise Hell van stal wordt gehaald. En Phil Campbell plays Motörhead? We worden ook nog getrakteerd op Silver Machine van Hawkwind, erg fraai… Als daarna ook het stampende Killed By Death volgt, kan er weinig meer stuk. Wat een heerlijke banger is dat toch! Een goede warming-up op de brakke vrijdag, zoveel is zeker. (JS)
BEYOND THE BLACK – SOUTH STAGE
Festivals zijn de perfecte plek om bands te leren kennen. Terwijl uw scribent van dienst lunch wil halen, speelt op de South Stage op dat moment Beyond the Black. Een Duitse female fronted metalband met twin guitars en geen synths. Het blijkt een aardige surprise te zijn met wonderlijke vocalen van de frontvrouw en stevige grunts van de gitarist. Doe daar nog wat blast drums bovenop en het is vlammen geblazen met vuur dat overal on stage de lucht in vliegt. Het publiek dat al vroeg weer op het festivalterrein aanwezig is, smult van deze strakke band. De temperatuur swingt al richting de dertig graden, maar ondanks dat is iedereen nog aardig te been. De track Shine and Shade biedt veel power, maar het is niet perse power metal. Ze gaan veel harder van leer als het moet. De Duitsers geven in ieder geval een goede opwarming voor Within Temptation waar ze ook al eens mee op tour zijn geweest. (LH)
DOOL – MARQUEE
Het is rustig beginnen bij Dool, maar dat maakt het net even lekker. Ver weg van de hysterie die op de North Stage plaatsvindt met Gloryhammer, gaat Dool zoals we ze kennen voor het duistere en meeslepende. Bij NMTH hebben we al zo vaak over deze veelal fenomenale liveband geschreven, dus we beginnen maar gewoon met de conclusie: Dool is weer goed en erg lekker op dreef. In 2018 zorgde dat al voor een ijzersterk optreden in de Metal Dome, en vandaag is het eveneens behoorlijk beginnen met het stevige She Goat. Dat Raven van Dorst en co. erg trots zijn op hun meest recente werk Summerland, blijkt uit het feit dat er voornamelijk tracks van die plaat volgen. Zo stort het galopperende Be Your Sins zich aangenaam over de Marquee uit. En ook het snijdende Wolf Moon is niet mis, met de fraaie samenwerking tussen duister, heavy en melodieus. En ja toch, hoewel Killing Joke moest afzeggen, weet Dool dat gemis op te vullen met Love Like Blood omgevormd tot een stuwend doom epos. Maar het magnum opus is toch echt afsluiter Dust & Shadow, een van de beste composities die de band heeft gemaakt. Een dragend, meeslepend werk, uitblinkend in zijn beeldschone eenvoudige structuur, die stukje bij beetje uitbouwt. Rechtstreeks samen met Dool ‘into the eye of fire’, als we de tent uitlopen en de zon in ons gezicht blert. (MS)
GLORYHAMMER – NORTH STAGE
Eenhoorns, een grote opblaashamer en plastic zwaarden… De ingrediënten voor het perfecte Gloryhammer feestje. Kort samengevat omvat het oeuvre van Gloryhammer drie albums die één verhaal vertellen en neerkomt op de strijd in de Kingdom of Fife onder leiding van aanvoerder Angus McFife en de evil keyboard wizard Zargothrax. En wat gaat de nieuwe vocalist Sozos Michael in zijn rol van het personage Angus mcFife ons brengen? Of je de band nou goed vindt of slecht, frontman Thomas Winkler van het eerste uur had charisma en beschikte over een gouden strot. Maar wie verschijnt daar op het toneel? Het is Tom Jones (als cardboard figuur) onder begeleiding van zijn toptrack Delilah. Geintje natuurlijk… En voor Tom Jones moet je toch echt naar Suikerrock gaan, maar het zegt weer veel over de fratsen van Gloryhammer.
“Now let’s go to another land, the land of unicorns”, gilt Michael a.k.a. Angus mcFife. Het eerste werk van de nieuwe frontman – Fly Away – blijft wat hangen in herhaling, maar toch weet de song het publiek best te bekoren. Alleen moet Angus wel wat werken aan zijn bindteksten. Met een lullige ‘Let me see your hands’, krijg je niet de gemiddelde metalhead mee. Hij wil geen devil horns, maar handgeklap en enkele keren is er dus wat miscommunicatie met het publiek. Een beginners/inschattingsfout van de zanger zullen we maar zeggen. De redding is nabij met Hootsforce, waarbij het publiek gretig een handje helpt door lekker mee te blèren. Hetzelfde scenario geldt ook voor Universe on Fire en het is duidelijk dat de fans uiterst trouw zijn aan hun favoriete power metalband en laten de Britse act niet zo maar in de steek. Zargothrax tovert van alles uit zijn keyboards, terwijl gitarist Paul Templing in de hoedanigheid van het karakter Ser Proletius echt wel een potje kan shredden. De Unicorn Invasion of Dundee toont de laatste strijd met de gloryhammer tegen die dekselse Zargothrax. Een polonaise pit zorgt voor het laatste duwtje en de evil wizard is verslagen. Thank God… We leven nog lang en gelukkig. (LH)
STEEL PANTHER – SOUTH STAGE
Hello Graspop, hier is de greatest rockband in the universe! Steel Panther! Ja, in hun dromen… Desalniettemin is de Amerikaanse hair metal band altijd goed voor een feestje. Houd je dochters binnen voor de zekerheid of stuur ze tijdelijk naar het reuzenrad, want dit is echt wel voor boven de achttien. Met titels als Goin’ in the Backdoor ligt de dubbelzinnigheid ligt er net zo dik op als de make-up van bassist Spyder – de tourmanager van de band die invalt voor Lexxi Foxx.
“I’m going to a party tomorrow night because tonight I’m gonna jerk off. Ugh!” Het zijn tot de verbeelding sprekende teksten en onder begeleiding van de gitaarsolo’s van Satchel smaakt het stiekem naar meer. Wanneer er problemen optreden met de microfoon van Michael Starr, komt Satchel to the rescue met een puike Randy Rhoads impressie. Een indirecte sneer naar Zakk Wylde? Who knows? Dan verschijnt Starr met een goede impressie van Ozzy ten tonele: “Where’s Sharon!?” Crazy Train komt vervolgens uitstekend uit de verf, maar helaas neemt de onderbroekenlol weer de overhand en verschijnt Juliette op het podium. Michael brengt haar de ballad Weenie Ride en wederom laat het laat weinig aan de verbeelding over. Laten ze nog een stapje verder gaan met vele dames op het podium, want het is tijd voor 17 Girls in a Row. Krijgen we toch nog wat ‘echte’ muziek te horen, tot de gitaar het begeeft… For real? Oké, het is één groot feest maar wij zijn ook wel een beetje gekomen om goede muziek te horen. Gelukkig gaat Black Label Society zo beginnen. (LH)
BLACK LABEL SOCIETY – NORTH STAGE
Velen kennen Zakk Wylde sinds zijn werk bij Ozzy, op platen als bijvoorbeeld Ozzmosis en No More Tears, maar Black Label Society is minstens zo synoniem met Wylde, zijn in 1999 opgerichte band die met platen als Mafia en 1919 Eternal gestaag roem verwierf. Je weet wat je kunt verwachten: southern grooves in een dampende metal stoofpot, vakkundig pompend en denderend, afgemaakt door de onnavolgbare gitaarescapades van de meester. Op een warme dag als dit gaat het er toepasselijk goed in. Gekleed in een kilt en zijn trademark gitaar is Wylde natuurlijk een iconische verschijning, en hij weet die iconische status dan ook op imponerende wijze waar te maken. Als een losgeslagen olifant stampt Wylde samen met tegenspeler Dario Lorina de ene na de andere sludgende riff eruit, tevens bewapend met zijn southern drawl in de zang. Maar ook zijn vakkundige ritmesectie bestaande uit drummer Jeff Fabb en bassist John DeServio weten het geheel een gecementeerde fundering van grooves, die gewoon heerlijk no-nonsense over het terrein schallen. Heart of Darkness is er ook zo een, een springerige rocker die vakkundig stompt en blaast. Of hoe de wah-wah effecten van Fire It Up tot een klasse ‘groove stomp’ vervormen, tevens met een zinderende gitaarbattle tussen Wylde en Lorina. Kortom, zwaar groovende set die heerlijk binnenkomt zo eind middag. (MS)
ANGELUS APATRIDA – MARQUEE
Hoewel het natuurlijk jammer is dat Sacred Reich moest afzeggen, is alsof je een dubbeltje verliest en een minstens zo glimmend dubbeltje terugvindt. Want de organisatie heeft maar mooi de beste thrash metalband van Spanje gestrikt. Jawel: Angelus Apatrida weet moeiteloos dat gat te vullen in de Marquee! Want man, de thrash is verreweg van origineel, maar dusdanig goed uitgevoerd op alle fronten dat het geen lor uit maakt. De band pakt alle ingrediënten van een goede thrashkraker en vermenigvuldigd deze met tien, resulterend in een set die nergens verveelt en wordt gespeeld met een strakheid alsof het niets is. Bij het tweede nummer Indoctrinate bijvoorbeeld, die van kettingzaag riffs bestemd voor de cirkelpit zo in een messcherpe houthaksessie vervalt, inclusief refrein dat je zo meebrult. Het is absoluut te gek dat juist een van de weinige relatief jonge thrashmetalbands van het weekend menig thrashveteraan omver blaast hier, zoals op het pijlsnelle One of Us of die subtiel gemikte grooves van Devil Take The Hindmost. Een optreden zo dankbaar ontvangen vraagt natuurlijk om een wall of death, wat vervolgens bij Give ‘Em War aan de orde is. Het afsluitende You Are Next spant de kroon van deze uiterst scherp geslepen thrashmonster. Dat hun laatste plaat naar nummer 1 schoot in Spanje spreekt dan ook boekdelen. Heerlijk! Volgend jaar weer? (MS)
HEAVEN SHALL BURN – NORTH STAGE
Wie heeft er zin in een potje pure agressie van de Duitse metalveteranen Heaven Shall Burn? Het podium is ‘versiert’ als een verwoest stadje met een door zandzakken verstevigde drumkit, want wat een blastdrums moeten we incasseren! Onverwoestbaar gaan ze door met de Edge of Sanity cover Black Tears en zelfs een flammensee deert ze weinig: “Now it’s time to split this place up!” De vlammen tijdens Voice of the Voiceless voelen aan als 35 graden en het blijft snikheet. De enthousiastelingen in de immense circle pit hebben daar schijnbaar geen last van. Wie het toch te heet krijgt, crowdsurft er even uit. De band speelt ondertussen onvermoeibaar door en de frontman heeft de regie goed in handen, terwijl hij regelmatig een potje air guitar speelt. Ze verkopen geen poespas of vertellen vage verhaaltjes; het is gewoon rechttoe rechtaan raggen. Voor alle nieuwe bands aanwezig: zo geef je een metal show! Terwijl de voorste rijen bij het podium voorzien worden van water gaat de show verder met de track Corium, welke een symfonisch sausje giet over de heavy metal. Tot de laatste noot weten ze genadeloos toe te slaan en voor wie meer van deze gasten wil zien; ga ze bekijken met Trivium begin volgend jaar in 013 in Tilburg. Wat een double bill is me dat! (LH)
ZEAL & ARDOR – METAL DOME
Als er vandaag een band is die duidelijk te klein wordt voor de Metal Dome, is het Zeal & Ardor wel. In 2018 gaven ze al een behoorlijk verpletterende show weg, maar wat ze vandaag presteren overtreft alle verwachtingen. Wat is dit toch een smerig strakke liveband geworden, zeg! Op het eerste gezicht lijkt de mix tussen black metal, gospel en soul een vreemde eend in de bijt, maar het is overduidelijk dat niet iedereen alleen maar voor de headliners gaat. Zeal & Ardor mag dan misschien onder een bescheiden hype begonnen zijn, maar de band maakt jaar in jaar uit zowel op plaat als live alles waar, zo goed als ze zijn in wat ze doen. Wanneer het stampende Church Burns dan ook door de overvolle Dome schalt, worden we meegedreven in deze metalen hoogmis. Maar als dat de openingspsalm voorstelt, is Götterdämmerung de vurige preek die ons in tongen doet spreken met de devil sign hoog in de lucht, resulterend in een haast exploderende menigte, tot de planken woest meedeinen onder een oceaan van uitzinnige lichamen. Zoals altijd is frontman Manuel Gagneux kort en bondig qua interactie, zo ook vandaag, waarbij zonder al teveel poespas blaffende beuktracks als Trust No One en Run passend in de clinch gaan met de meer soulvolle gospel rock van Gravedigger’s Chant en Devil Is Fine. Hoe dan ook: alles is strak en goed uitgevoerd. En het blijkt dat Zeal & Ardor erg goed in de smaak is bij onze zuiderburen, daar het kookpunt (en het is al zo heet) de absolute top bereikt met de genadeloze groove van I Caught You. In ons interview met Manuel Gagneux beweerde hij weliswaar dat de tent in 2018 vol stond vanwege de hitte, maar fuck die bescheidenheid. Want vandaag kwamen de mensen voor de ketterse kerkdienst van Zeal & Ardor, hittegolf be damned! Zoveel is zeker als na de afsluitende meezinger Baphomet de mensen nog lang tevergeefs om een toegift blijven roepen. Fenomenaal! (MS)
MEGADETH – NORTH STAGE
De bekende megamuur van versterkers schittert op de North Stage met de drumkit van Belg Dirk Verbeuren hoog opgesteld in het midden. Perfect om de Megadeth backbone te kunnen bewonderen in eigen land. Maar belangrijker; hoe is het met Dave Mustaine na zijn strijd tegen kanker? Bij de aanblik van zijn verschijning op het podium lijkt er ogenschijnlijk niks meer aan het handje. Opener Hangar 18 knalt vanaf de eerste seconde over het veld. Niet alleen lyrics van Dread and the Fugitive Mind, maar bijna alle songs krijgen na de strijd van Dave een extra lading. Vocaal zit het zeker snor en gitaarspelen op zijn Flying V is hij ook zeker nog niet verleerd. Nog altijd staat hij met een gedreven noeste blik onder de bos met krullen de sterren van de hemel te spelen. Ja, ze nog altijd een van de big four van de thrash metal! Vanuit het publiek worden de bandnaam luid gescandeerd, wat kan rekenen op een applausje van Dave. En terwijl hij zijn armen wijd spreidt roept ‘ie: “Good evening! Hope you feeling good, because I’m feeling pretty fuckin’ good right now!” Dit is de good old Dave die we kennen; tongetje uit de bek en gaan. Dystopia van het laatste album is alweer even geleden, maar zorgt voor een sterke, diverse setlist en het samenspel is om van te watertanden. A Tout le Monde is een prachtig song over de dood en actueler dan ooit: “Je dois partir.” Het is weer zo’n hoogtepuntje in de set! Trust, Symphony of Destruction en Peace Cells maken er echt een ‘best of show’ van, waarbij mascotte Vic Rattlehead ook nog even om de hoek komt kijken. Mustaine bedankt iedereen uitgebreid en vergeet Graspop niet: “We’ve been talking about this festival for weeks. Graspop is the best. Now leave the two years behind. All the bullshit. Fuck it!” Het was een machtig mooi uurtje metal…
AMENRA – MARQUEE
Van de ene na de andere sloopkogel is het even, met net nog Megadeth en Zeal & Ardor, nu op een lager tempo maar net zo verpletterend de meesterlijke sludge grootmeesters van Amenra. Zo dichtbij als maar zijn kan als een Graspop headliner, met set van een uur als afsluiter in de Marquee. Maar dat is ook goed zo, want een van de beste Belgische metalbands werkt het fijnst in het donker, laat op de avond, ondergedompeld in totale grimmigheid. En man, hoewel sommige traditionele metalheads misschien naar iets anders op zoek zijn, komt deze band juist zo verpletterend binnen! Een uur lang aan geestelijke vernieling, boordevol emotie en bezieling gebracht, tot het gepijnigde af. Ook bijzonder: hoewel illustere boegbeeld Colin van Eeckhout dat ook in Tivoli deed, is hij nu zelfs aan het begin naar het publiek toe gericht. Ter plekke zien we elke gepijnigde kronkel en zweetdruppel in zijn gezicht als hij, bijgestaan door zijn retestrakke band, elk restantje misère en melancholie eruit gooit bij het scherpe Razoreater. En het eist zelfs in zo’n grote tent je aandacht op, dankzij muziek die steevast met de juiste dosering gebracht wordt. Bijvoorbeeld hoe het zachte outro van Plus près de toi (Closer to You) in die hakmesriff van Am Kreuz overgaat. Laatstgenoemde zo agressief en snijdend beginnend, maar eveneens eindigend in totale bezielde emotie, prachtig voort gebouwen op die beginriff. Het zijn ook echt de details waar Amenra in uitblinkt, zoals de meeslepende melodielijn in Solitary Reign waar de warme cleans van Colin op gelegd worden, bijgestaan door de verbluffende, tergende screams van bassist Tim de Gieter, in machtig mooie synergie met elkaar. Diaken komt de allerlaatste emoties uit onze poriën trekken om ons even later in de felle avondzon verwoest maar voldaan achter te laten, met die laatste woorden op de backdrop in ons hoofd: ‘Liefde en licht’. En zo is het op Graspop. (MS)
PERTURBATOR – METAL DOME
Het is pas half 10 ’s avonds, maar in de Metal Dome lijkt het al nacht. Dat heeft alles te maken met de volgende act: Perturbator. James Kent, zoals hij in het dagelijkse leven heet, gaat ons meenemen op een spacy synth avontuur. Waar naartoe? Dat weet alleen hij… De keyboards en een drumstel staan klaar, er is een pentagram in het midden en de spots worden nog een laatste keer getest. Het publiek wordt wat ongeduldig en begint te klappen, want we zijn inmiddels al een kwartier verder. “Gaan ze nu een beetje op synthesizers rammen?”, mompelt iemand. Plots verlichten blauwe spots de Dome en licht het pentagram op. Kent – die groot geworden is met het maken van black metal – pakt zijn gitaar en de muziek in combinatie met de lichtshow maakt het een boeiend schouwspel en de invulling met gitaren geeft extra dimensies. Het is de perfecte soundtrack voor films die niet bestaan. Of is het een soundtrack van ons hier in de metaldome? Heavy is het zeker en het voelt als een achtervolging; alsof the Terminator terecht is gekomen in the Matrix. Vangelis, Moroder, John Carpenter en Carpenter Brut zitten daar toevallig ook gevangen. Daft Punk bestaat nog steeds en wie weet zit Taylor Hawkins achter de drums. Hoe dan ook… Geef je over lijkt de boodschap en zoals 2Unlimited ooit zong: “Let the mind control your body.” En dat doet het publiek ook met gejuich, gedans en gespring.
Naarmate de set vordert worden de drum beats lomper en de synths intenser en het gaat door merg en been. “It can’t be bargained with, it can’t be reasoned with. It doesn’t feel pain or fear or pirty or remorse!”, de bekende oneliner van de eerste Terminator film versterkt de vibe. Gaan we dan toch naar nachtclub Tech Noir uit de film? Nee, de turbo gaat aan en in de beat versnelt als een malle. Door de synths nog eens helemaal open te gooien in combinatie met het doven van de lichten doemen er super heavy waves op en is het alsof een halve terminator ons nog kruipend op de hielen zit. Het is niet alleen zenuwslopend, maar ook lichamelijk vergt het nogal wat van het gestel. Na een hele dag Graspop begint menigeen het te voelen in de heupen, beentjes en rug. Zonder een woord is het klaar; de show is terminated! Snel door voor wat frisse lucht en Within Temptation. (LH)
WITHIN TEMPTATION – NORTH STAGE
Hollands glorie Within Temptation is nog steeds immens populair, zo blijkt. Het is misschien niet ieders smaak, maar in deze contreien kunnen ze zeker als headliner beschouwd worden. Sharon den Adel zingt al 25 jaar de sterren van de hemel en geeft de symfonische metal veel flair met haar vocalen. De rode draad van de show zijn hits met gastzangers. Niemand is fysiek aanwezig maar zowel Tarja, Xzibit, Mina Caputo en de zanger van In Flames horen we vocaal voorbij komen. The Reckoning is een beetje hun Bring Me To Life, maar dan met Jacoby Shaddix van Papa Roach als gast. Shed My Skin is een track die alleen maar alsmaar groter groeit, mede door de aanvulling vanuit de Duitse post-harcore band Annisokay.
Stand my ground? Nou, het staat misschien niet overal even vol maar over het hele terrein zitten groepjes mensen te genieten van de band. Tijdens Raise Your Banner zwaait Sharon toepasselijk met een Oekraïense vlag. Fraai. Na dik een uur is daar de hit Ice Queen waar het zo’n beetje allemaal mee begon. Ondertussen staat het veld van links naar rechts mee te zwaaien met de sterke show on stage. De afsluiter van de set is Mother Earth want als er iemand liefde nodig heeft is het wel onze aarde. (LH)
SCORPIONS – SOUTH STAGE
In aanloop naar Graspop en op het festival is er al veel over gesproken: de line-up biedt voor velen weinig verrassends dit jaar. De hoeveelheid oudgedienden hoog op de bill die de pensioenleeftijd al voorbij zijn, zijn niet op een hand te tellen. En hoe pijnlijk het ook is om je helden oud te zien worden, vraag je je toch af of het niet beter is met de benen omhoog te gaan rentenieren. Zo ook met Scorpions, want jongens, even for real: hoeveel degelijke platen de band ook uitbracht, van Animal Magnetism tot Lovedrive tot recentelijk nog de goed ontvangen plaat Rock Believer: de Duitsers zijn inmiddels toch wel echt rijp voor het bejaardentehuis. Of nou ja, de ietwat jongere drummer Mikki Dee springt in het oog vanwege zijn enthousiaste en strakke drumwerk, en oprecht, hoe Rudolf Schenker het op 73-jarige leeftijd voor elkaar krijgt zo breed glimlachend over het podium te soleren en te stampen is ook een raadsel. Maar het probleem zit toch echt bij Klaus Meine, die inmiddels de 74 heeft aangetikt. Met trillende handen en een houterige pose lijkt de frontman net zo broos als zijn stem, die toch echt rigoureus de nodige power van weleer mist. Er valt zeker wel wat te genieten, zoals bij de rockende groove van Gas In The Tank en Make It Real, of de uitgesponnen solosecties van The Zoo en Coast To Coast. Maar wanneer de distortion teruggeschaald wordt en er een dubbele ballade aanval met Send Me an Angel en Winds of Change plaatsvindt, zijn de mankementen toch wel echt duidelijk. Toentertijd hits van jewelste, nu behoorlijk zouteloos en gedateerd. Toch, je moet het maar doen! En er valt ook wel wat te zeggen voor doen wat je leuk vindt als je de pensioengerechtigde leeftijd bent gepasseerd. Maar dat resulteert na een toegift met gouwe ouwtjes Still Loving You en Rock You Like A Hurricane helaas niet in een sterk en dynamisch optreden. (MS)
Bekijk hier de foto’s van Rob Sneltjes tijdens Graspop Metal Meeting – vrijdag 17 juni 2022
Nog geen reacties!
Er zijn nog geen reacties geplaatst.