Foals in HMH, foto Rick de Visser

Yannis Phillipakis van Foals, foto Rick de Visser

Foals maakte met elk album een sprong in bekendheid en in stijlkeuzes. De aanvankelijke mathrockband uit Oxford groeide uit tot een stadionband van formaat, een festivalheadliner die hier al Down The Rabbit Hole 2014 afsloot en net voor Lowlands is vastgelegd. Foals zet met de vierde plaat What Went Down in op nog dikkere riffs en klinkt soms zelfs oprecht furieus. Never Mind The Hype sprak gitarist Jimmy Smith een week voor de show in de HMH van donderdag over die luidere plaat, de voorliefde voor elektronica en het spanningsveld tussen verder doorgroeien en de verplichtingen, die dat met zich meebrengt. En we stuurden fotograaf Rick de Visser en scribent Geert van der Velde naar Amsterdam Zuid-Oost om de live-belevenis te toetsen.

Tekst Geert van der Velde en foto’s Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

EVERYTHING EVERYTHING
In het voorprogramma van Foals staat vanavond het Britse kwintet Everything Everything. Die naam dekt de lading van de muziek van de band heel goed. Er zit van alles wel wat in qua stijlelementen. De band, gehuld in felrode kitscherige jasjes, is enorm goed op elkaar ingespeeld. Hun sound is een mengeling van stijlen: 80’s synthpop, R&B en jaren ’90 mathrock, met hoekige drums en heupwieg-ritmes. Een eigen sound die echter wel vaak in heel vergelijkbare songstructuren verpakt komt en daardoor, zoals veel artrock, enigszins bedacht overkomt. De formule zit net wat te goed in elkaar. We missen soms de chemie van een losse band die muziek maakt vanuit de tenen. Die speelt in plaats van opvoert en uitvoert. De spontane energie ontbreekt nog bij Everything Everything. Als ze die energie kunnen vinden dan komt het goed. Uiteindelijk drukt het de pret van zanger/gitarist en lachebek Jonathan Higgs en de zijnen niet. Het publiek is gretig, klapt hard en juicht enthousiast. Missie geslaagd. Maar, met die rode jasjes aan zouden we wel iets meer schwung mogen verwachten, toch?

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

FOALS
Foals is een band die al jaren op benijdenswaardige wijze hard aan de weg timmert. Na hun vliegende start met debuutalbum Antidotes waarop ze een aanstekelijke, dansbare vorm van mathrock brachten, heeft de band met ieder daaropvolgend album een grotere schare fans verzameld. En met ieder nieuw album kwamen de verschuivingen binnen die eigen sound, die de band zo typeert. Op hun tweede album Total Life Forever werden er synths en elektronische elementen toegevoegd aan hun geluid. En eiste zanger/gitarist Yannis Phillipakis nadrukkelijker de rol van frontman op. Op het vorige album Holy Fire werden de riffs funkier en dikker, meer geschikt voor het soort stadions waar Foals in het Verenigd Koninkrijk tegenwoordig optreedt. Tegelijkertijd opende Phillipakis zijn persoonlijke boekje en gaf hij mensen een kijkje in het gedachtenleven van een bekende, succesvolle muzikant, die moeite heeft met de sleur van het touren, zijn strijd met alcohol en het onderhouden van normale relaties met familie, vrienden en een geliefde, terwijl hij zoveel weg is van huis. Op Holy Fire staat ook Foals’ grootste hit tot nu toe, het pakkende “My Number”.

Met hun laatste plaat What Went Down zet Foals in op nog dikkere riffs. De band klinkt op sommige momenten van What Went Down oprecht furieus. De sound is voor het eerst rauwer en verbloemt op slimme wijze dat Foals inmiddels een verschrikkelijk goede stadionrockband is geworden. Een stadionband in de traditie van een Foo Fighters of Bloc Party, zij het met een veel diverser palet dan eerstgenoemde en een veel gebalanceerder en sterker oeuvre dan de laatste.

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Nu staat Foals voor het eerst als headliner in de Heineken Music Hall. Wat opvalt is het gemak waarmee de band op het podium staat. Het voelt totaal natuurlijk en ontspannen. De bandleden hebben een onderlinge energie en een vanzelfsprekende symbiose met hun muziek ontwikkelt die perfect geschikt is voor de live overdracht. Het gevaar wat op de loer ligt is dat deze verwevenheid met hun gesteldheid zo nauw is, dat elke afwijking van de hoge lat die er ligt zich meteen vertaalt op het podium. En, vanavond zit hem daar de crux. Een andere band zou misschien meer show geven en meer een masker opzetten om het heilig vuur te laten ontbranden. Maar, Foals komt wat uitgeblust en ongeïnspireerd over. Ze hebben er wel zin in, maar ook weer niet heel erg. Alsof je merkt dat ze gewend zijn geraakt aan een publiek dat ze voedt met energie. En vanavond is dat publiek gretig maar niet van zichzelf bereid om alles te geven.

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals had met een beetje meer moeite dit publiek kunnen ontketenen maar ze saboteren zichzelf. Ze weten niet echt de juiste snaren te raken of de juiste dynamiek te vinden. Deels komt dit door een setlijst die een onduidelijke lijn heeft. Het gaat van hard naar zacht en waaiert alle kanten op. Het zijn blokjes nummers die fijn achter elkaar gespeeld kunnen worden, maar geen groter verhaal vertellen. De rode draad ontbreekt, alsof Foals zelf ook niet meer zo goed weet wat ze willen, met al die mensen die zich hier in een bijna uitverkochte zaal hebben verzameld. Telkens als het publiek op kolken staat of klaar is voor een ontketening neemt Foals gas terug. Alsof ze te moe zijn om écht hun schouders eronder te zetten. Een probleem dat herkenbaar is voor iedere band die teveel heeft gespeeld.

Foals speelt het vanavond klaar op de routine met behulp van die onderlinge verstandhouding en symbiose met hun muziek. Maar, het is geen overstijgende ervaring, de prachtig vorm gegeven lichtshow even daargelaten. Phillipakis roept grappig genoeg nog vlak voordat ze hun intergalactische stadionbeuker ‘Inhaler’ – dat onaangekondigd het laatste nummer van de reguliere set blijkt – inzetten: “Amsterdam! Are you ready to put some fucking vibe in the room?” En dat is in feite een goede opsomming van de avond. “Amsterdam” was de hele avond wel klaar om de vibe er in te krijgen, maar Foals wil of kan die vibe er vanavond zelf maar mondjesmaat in krijgen.

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Treffend is dan ook het moment waarop de band direct na ‘Inhaler’ het podium afloopt en het publiek verrast en beduusd achterlaat. Foals komt wel terug natuurlijk voor nog drie nummers. Maar, niet omdat het publiek nu zo hard daarom vraagt. Het is uit wederzijdse verplichting. Foals krabbelt haast met de staart tussen de benen terug om er nog drie nummers uit te persen. In die laatste drie nummers lukt het ze dan even. Ze openen met het sfeervolle ‘London Thunder’ en vervolgens komt het ingestudeerde moment waarop Phillipakis z’n gitaar aflegt om met ‘What Went Down’ de boel op te blazen, terwijl hij het publiek ingaat. Het moment waarop de pers natuurlijk even foto’s mag maken. En dan is er nog de grandioze afsluiter met ‘Two Steps Twice’ van hun debuutalbum. Even staat de hele zaal op z’n kop. Dat had een half uur geleden ook al gekund. Misschien zelfs een uur geleden al. Maar, Foals vindt het prima vanavond dat het in de laatste tien minuten gebeurt. Een eindsprintje. Dit is jammer want Foals heeft genoeg goed materiaal en vaardigheid om er een uitputtingsslag van te maken. En we kijken er dan ook naar uit om de band, eens echt goed in vorm die uitputtingsslag te zien leveren. Voor nu een voldoende. Voor Lowlands hopen we op een dikke voldoende.

Lees ook het interview met Foals-gitarist Jimmy Smith. Meer foto’s van Rick de Visser in de galerij onder deze fraaie plaat:

Foals in HMH, foto Rick de Visser

Foals in HMH, foto Rick de Visser

 

 

Deze diashow vereist JavaScript.

 



Deel dit artikel