Sloopkogel Meshuggah slaat mokerhard in op 013

Meshuggah in 013, foto Mia Weerdesteijn

Zeal & Ardor in 013, foto Mia Weerdesteijn

Toen we Manuel Gagneux van Zeal & Ardor spraken eerder dit jaar, kon de innemende frontman zijn geluk niet op: een Europese tour met Meshuggah, een band waar hij al heel lang naar opkijkt. Maar wel met een kanttekening: zou de terugkeer van Meshuggah wel doorgang vinden, met nog de aanhoudende nasleep van corona? Met de maanden die volgden zag het vooruitzicht er beter en beter uit. En ondanks dat we inmiddels alweer van festivals en concerten genieten, is de collectieve spanning voelbaar in de bijna uitverkochte Main Stage van Poppodium 013. Wat volgt blijkt dan ook totale extase, gekaderd in een overdonderend optreden. Hoe dat ging lees je hieronder.

Tekst: Merijn Siben / Fotografie: Mia Weerdesteijn

Zeal & Ardor
Het is erg bijzonder hoever Zeal & Ardor het al geschopt heeft in vijf jaar tijd. In 2017 stond de band nog op Roadburn te Patronaat, pal tegenover 013, om vervolgens te upgraden naar de Jupiler zaal een jaar later. Het is enkel toepasselijk dat ze nu het hoofdpodium betreden, want het smorgasbord van blues, gospel, soul en black metal dat het geesteskind van Manuel Gagneux door elkaar hutselt leidde al tot drie langspelers in een opwaartse kwaliteitsspiraal. Wellicht een vreemde eend in de bijt aanvankelijk, maar daar zit juist de charme. Zeal & Ardor pakt het gewoon net iets anders aan, en weet van het rockende Church Burns zo naar een sonische gehaktmolen als Götterdämmerung te huppelen. Of wat dacht je van het surfy gitaarloopje in J-M-B, dat niet zou misstaan onder een Spongebob aflevering? Je moet het maar verzinnen, maar toch valt het in goede aard. En woeste tracks als Run, We Can’t Be Found of I Caught You bewijzen met diens riff kannonades over genoeg stootkracht te beschikken om ook de Meshuggah fan te bekoren. Dat Zeal & Ardor zo ver is gekomen verbaast Manuel wellicht een beetje, maar als band genieten ze met volle teugen wanneer ze na de laatste tonen van Baphomet nogmaals een blik werpen op de omvang van de zaal.

Zeal & Ardor in 013, foto Mia Weerdesteijn

Meshuggah in 013, foto Mia Weerdesteijn

Meshuggah
Het succes van Meshuggah is in sommige opzichten haast een anomalie, daar de polyritmische tech metal grootmeesters niet de meest makkelijke muziek maken. Maar met al 35 jaar ervaring op zak is het meer dan verdiend. Voor het Zweedse bakbeest begon het nog bescheiden met het thrash metal beginpunt Contradictions Collapse, maar album na album werden grenzen verlegd, resulterend in unieke epossen als Nothing, ObZen en Destroy, Erase, Improve. En dat grensverleggende, gepaard met een overweldigende livereputatie, maakt dat de heren vandaag voor 3.000 man staan. Genoeg bands die het probeerden na te doen, maar Meshuggah is Meshuggah. En dat zorgt met nieuwe plaat Immutable op zak voor anderhalf uur aan nekbrekende mammoetengrooves. Een set die na twee jaar niet touren dan ook allerminst van slijtage getuigt.

Vanaf het dubbele openingssalvo Broken Cog en Light the Shortening Fuse klopt werkelijk alles namelijk. Het licht, het geluid en de mathematische precisie waarmee alles minutieus in elkaar klikt: het klopt allemaal. Weinig opsmuk, stage moves of ander gekunstel maar juist een goed voorbeeld van muzikale subtiliteit, gestage progressie en zorgvuldige dosering, uiterst strak gebracht. En daarbovenop het imponerende strottenhoofd van Jens Kidman, die als een dreigende gedaante boven de toeschouwers uittorent. Wanneer Rational Gaze vervolgt kan er dan ook weinig meer stuk. Of juist heel veel, dankzij heerlijk dwarse polyritmes en beenharde passages, neer knuppelend op het publiek.

Meshuggah in 013, foto Mia Weerdesteijn

Meshuggah in 013, foto Mia Weerdesteijn

Ondanks die collectieve euforie die zich meester maakt van 013, lijkt de beveiliging het even niet te snappen. Wanneer de eerste crowdsurfers volgen bij het furieus thrashende The Hurt That Finds You First, trekken ze de metalheads namelijk hardhandig van de barrière af. Het dieptepunt vindt plaats bij Ligature Marks, waarbij een crowdsurfende fan op agressieve wijze door twee beveiligers op de grond gedrukt wordt. Jongens, waar zijn we dan toch mee bezig? Meshuggah fans zullen straks heus niet als een stel voetbalhooligans Tilburg aan gort trappen omdat Bleed niet op de setlist staat.

Ondanks dat die vijandigheid even de sfeer eruit dreigt te halen, lijkt ook de security gaandeweg te begrijpen dat we hier niet bij de Toppers staan, maar een metalshow (succes alvast bij Anthrax in oktober). En dat is maar goed ook, want het groovende gevaarte dat Meshuggah heet eist met hakkende mastodonten als Straws Pulled At Random moeiteloos de aandacht. En dan biedt de toegift nog een laatste explosieve dubbelklapper met Demiurge en Future Breed Machine, waarbij het publiek in totale synergie kapotgaat en even een andere dimensie betreedt, met als resultaat een totale spirituele hergeboorte. Man, wat was dit ontzettend goed…