What_One_Becomes_coverAaron Turner is een ware creatieveling. In het verleden was de Amerikaanse zanger/gitarist de prominente kracht binnen Isis (ja, de bandnaam die tegenwoordig – natuurlijk onbedoeld – veel stof doet opwaaien). Anno nu is hij nadrukkelijk aanwezig in Old Man Gloom en Mamiffer. En daar komt SUMAC dan bij. Ook hier is hij de bandspil, te midden van drummer Nick Yacyshyn en bassist Brian Cook. De ritmesectie zit eveneens niet stil. Je zou Yacyshyn kunnen kennen van Baptists en Cook van Russian Circles (tevens ex-These Arms Are Snakes en ex-Botch).

Door Jurgen de Raad

SUMAC debuteerde vorig jaar met langspeler The Deal. Een sludgy zwaargewicht van een plaat die opviel door prettig eigengereide, non-conventionele songstructuren. Turner liet op dat album een andere kant van zijn compositiekunsten zien. De explosieve tracks hierop vormden een verdieping van zijn werk bij Old Man Gloom en Isis. Bij de vlot volgende nieuwe plaat What One Becomes trekken Turner en de zijnen het creatieve kunnen mogelijk nog verder door. In vijf lange nummers – vier rond de tien minuten, track Black Out tikt af bij dik zeventien minuten – ga je mee in een intrigerende soulsearch langs de donkere uithoeken van de menselijke ziel.

Het openende Image of Control luidt direct de sonische noodklok. Een zo’n drie minuten durend soort van intro slaat je in een kakofonie van geluid namelijk meteen aardig voor je kanis. Snijdende gitaarnoise, bijgevallen door striemende en wanhopig klinkende zang, bereidt je voor op wat komen gaat. Vervolgens barst het los in onvervalste en goed schurende sludge. Deze slepende, helse track zet op een onverbiddelijke manier de toon voor What One Becomes. Met volop aanwezige spanning, en niet in de laatste plaats door het dynamische en indringende drumwerk van een meesterlijke Yacyshyn. Het spel van de drummer is behoorlijk opvallend op What One Becomes; het drukt er een goede stempel op.

SUMAC scoort met dit album erg hoog als het gaat om de inbreng van spannende, dynamische ladingen. De veelzijdige songs tonen in mooie en vaak verhitte spanningsbogen een enerverende afwisseling van hogere spelsnelheden, logheid en ruimtelijke passages (soms meer verstild). Rigid Man is zodoende doorspekt met verrassend getimede ritmiek. Hierdoor lopen de hamerende sludge-riffs over van zinderende spanning. Gemeen dreigend dissonante tonen proberen je bijkans uit evenwicht te brengen. Die venijnige dissonantie komt vaker langs op de plaat. Het doet denken aan de hevig zwartgallige piep en knars doom van het eerdere Khanate. Het verloop van Rigid Man heeft evenzogoed ruimtelijke momenten, waaronder een indrukwekkend langgerekt en alles omvattend ´zoemend´ gitaarthema. Die lijkt je als een gevaarlijke zwerm bijen op de hielen te zitten. Via een uitzwermende gelaagdheid – vol feedback – eindigt het nummer dan weer in uptempo sludge geknal. De spannende fills van Yacyshyn zijn daarbij niet van de lucht. Wat een drummer zeg…

Clutch of Oblivion biedt, na een gevoelsmatige rollercoaster vol verdwazing en ontaarding, ruimte om op adem te komen. Pakweg vierenhalve minuut lang neemt SUMAC gas terug. Het is achterover hangen in wat mogelijk te beschrijven valt als woestijnrock, die mooi weet te bezweren. Het is ermee het grootste rustpunt van de plaat. Vervolgens keren grauwheid en duisternis terug. Opnieuw deelt het trio fijne sludge-klappen uit, vergezeld van de rauwe en verscheurende uithalen van Turners zang. Een intens bittere toon is weer daar.

De langste track van What One Becomes, Blackout, vormt ongetwijfeld de uitsmijtende muzikale vertaling van de albumthematiek. Deze behandelt in de kern diepgewortelde angst en de afmattende innerlijke en persoonlijke strijd die ermee wordt aangegaan. Chaos en controle tuimelen erbij over elkaar heen. Zo bouwen elektronisch contact-gruis en zware drumklappen sluimerend de spanning op. Om via sludgende krachttoeren en daarop volgende ingetogen, ijle gitaartonen aan te belanden in mooie dramatiek. Een dramatische hard-zacht afwisseling en een briljante passage gejaagdheid komen tot slot uit bij een indringend gitaarthema. Machtig, hoe dat thema wordt ´uitgekleed´. Aardig lamgeslagen verlaat je uiteindelijk dit intrigerende epos.

Amper bijgekomen van het overweldigende Blackout, voert SUMAC je op afsluiter Will to Reach nog eenmaal mee in spannende dynamiek. Het werkt hier toe naar doomy sludge. Verdwazing veroorzakend dissonant toongebruik laat je vervolgens weer wankelen. De muzikale gekte komt tot een hoogtepunt in de eindpassage: een samenvloeiing van doom en black – met ferme blastbeats – schopt je de plaat af.

Concluderend heeft SUMAC op What One Becomes de muzikale horizon verder verbreed. Misschien levert het door die verbreding een minder toegankelijke plaat op. The Deal kende toch nog net iets meer een kop-staart songaanpak. Bij What One Becomes is sprake van een grotere veelzijdigheid waarbij eerder een gevoel van chaos blijft hangen. Je moet mogelijk meer moeite doen om de plaat te doorgronden. Maar, oh wee.. Eenmaal de doordachte dynamische lagen ziend en voelend, kan je verkocht raken aan dit juweel.

What One Becomes is nu uit via Thrill Jockey. Het Amerikaans/Canadese gezelschap zal een Europese tour vastknopen aan zijn nieuwe release. De band staat onder meer 3 juli op het Deense Roskilde Festival en 5 juli in Het Bos in Antwerpen. De plaat is onder andere op Bandcamp te beluisteren (hieronder).



Deel dit artikel