Shame @ ESNS17, foto Christel de Wolff

Viagra Boys (album Street Worms, 2018) en Iguana Death Cult (single Can Of Worms, 2017) zijn zomaar twee bands die in me opkomen als het gaat om fascinatie voor wormen. Wormen hebben dan ook iets poëtisch; het zijn de vuilnismannen (en -vrouwen, wormen zijn tweeslachtig) der aarde. Ze vreten alles op, ook ons, als we later in de grond zakken. Wormen staan daarom al gauw metafoor voor de dood, en voor wat daarna komt; nieuw leven. Is dat ook de associatie die Shame had toen de band besloot om de derde langspeler Food For Worms te noemen? 

Tekst: Christel de Wolff

Een eerste luisterbeurt doet vermoeden van wel. Tien nummers vieren allemaal op een eigen manier een nieuwe fase in het leven en vinden manieren om zelfs in de meest ongemakkelijke momenten nog licht aan het eind van de tunnel te zien. Het materiaal van de band was niet altijd zo bezinnend. Toen ik Shame voor het eerst zag, back-in-the-day op ESNS 2017, kwam er amper een zinnig woord uit de youngsters uit Londen. Poep- en plasgrappen, obsessies met vagina’s (al betwijfel ik of ze er ooit al echt een gezien hadden) en lauw bier smijten. Leuk? Ja natuurlijk, want ik was zelf ook in mijn post-puberteit en snapte ‘geen kut’ van het volwassen leven.

Het was fijn om stoom af te kunnen blazen, maar achter de façade van boosdoenerij, bleek een hoop kwetsbaarheid schuil te gaan. Juist uit zijn lompe optreden, putte frontman Charlie Steen kracht. Hij paradeerde vaker halfnaakt dan aangekleed over het podium en leek geen ‘schaamte’ te kennen. Later leerde ik dat dit juist zijn manier was om met een laag zelfbeeld om te gaan. Steen zoekt in zijn podiumpresentatie een manier om zichzelf te confronteren met zijn angsten en er een dikke middelvinger naar op te steken. Dat klinkt als exposure-therapie, maar dan zonder professionele begeleiding. Gevaarlijk, en Steen betaalde uiteindelijk ook een prijs. Toen de band werd opgepikt als muzikale belofte, waren de jongens amper twintig jaar oud en stegen ze binnen no-time naar de top van de alternatieve scène. Niet zelden zien we dat deze plotse bekendheid problemen met zich meebrengt. Er is slechte begeleiding vanuit de industrie en het moet enorm eenzaam zijn wanneer je vrienden van vroeger het alleen maar gaaf vinden dat je beroemd bent. Er is dan ook geen ruimte om eens te praten over de keerzijde van muzikaal succes. Als daarnaast ook nog allerlei drank en drugs binnen handbereik zijn, in tegenstelling tot gezond eten en voldoende slaap, loopt dat nog wel eens verkeerd af. Steen kampte met paniekaanvallen en een resterende tour moest worden afgebroken.

Het eerste album Songs Of Praise uit 2018 werkte bij vlagen therapeutisch, al was mij op dat moment niet helemaal duidelijk of de band zelf ook wist dat ze goud in handen hadden. De bandnaam gaf hen echter het voordeel van de twijfel. Opvolger Drunk Tank Pink was opvliegerig, boos en liet vrij weinig ruimte over voor reflectie. Op hoog tempo gaf Shame complexe post-punk uit, maar de wereld leek sneller te draaien. En nu is er nummer drie: een dynamisch album dat bij vlagen een stuk rustiger wegluistert en dan weer uit z’n voegen barst. Muzikaal klinkt Food For Worms anders dan het eerdere werk, ook het gevoel van de plaat is anders. De band lijkt nu vooral te accepteren dat het leven een vaker een lijdensweg is en er is ruimte voor vriendschap en dankbaarheid.

Het materiaal is als geheel opgenomen in de studio om de live-ervaring het best te kunnen vertolken. Een voorstelling maken van hoe dit nieuwe materiaal op het podium gaat klinken, is dan ook niet moeilijk. Fingers Of Steel opent de plaat rustig en melodieus. Het gebruik van catchy melodieën is ook iets waarmee de band zich altijd heeft onderscheiden van tijd- en plaatsgenoten in de post-punkscène. Six-Pack laat horen dat de band nog niet is vergeten hoe rocken werkt én bevat kenmerkende humor. In de videoclip van de single wordt de draak gestoken met sportschoolfreaks die dusdanig streven naar onmogelijke lichamelijke perfectie dat het een ongezonde obsessie wordt.

Shame @ ESNS17, foto Christel de Wolff

Alibis klinkt nog wat ruiger en doet vermoeden dat dit, nog zes nummers te gaan, een vroege climax is. Wat volgt is Adderall en deze track is ook als single uitgebracht. Het is een ogenschijnlijk rustpunt, maar komt daardoor juist harder binnen. Het nummer sleept voort en kan niet anders dan een beeld oproepen van een schoorvoetende persoon met het gewicht van de wereld op zijn of haar schouders. De tekst geeft vlagen prijs van een verslaving aan het medicijn, omdat het ‘je door de dag helpt’. Dat er ook manieren zijn om je dagen anders in te delen waardoor je ook zonder zware medicijnen kunt overleven, komt voor de hoofdpersoon helaas te laat.

Orchid bevat een verrassende akoestische gitaar, wat de zwaarmoedige stemming van de track ervoor een beetje laat vervliegen. Toch is ook dat geen lichtvoetig liefdesliedje; “You look the same / But your eyes have changed / They seem to shake / They seem to break.” Steen liet eens weten zanglessen te nemen om meer van zijn stembereik te kunnen verkennen en dit meer gecontroleerd in te kunnen zetten. In Orchid licht hij alvast een tipje van de sluier op. The Fall Of Paul schakelt weer een tandje bij en vertelt het herkenbare verhaal van Shame’s manager Paul, die het steeds zwaarder lijkt te vinden om de jonge muzikale honden bij te benen (“Man’s laughter is a good way to go / But now I’m burning out before the end of the show”). Er is geen manier om ouder worden tegen te gaan en het siert de jonge jongens dat zij dit feit nu al herkennen en accepteren.

Afsluiters Burning By Design, Different Person en All The People volgen het advies om ‘rustiger aan te doen’ op en laten de plaat stilletjes uitdoven. En hoewel deze drie songs binnen hun eigen grenzen diverse tempowisselingen en kleine verrassingen geven, hangt de spanningsboog hier wat slapper. De overtuigingskracht waarmee Six-Pack, Alibis en Adderall binnenkwam, wordt niet meer volledig benut. Toch is dat geen reden om deze tracks af te doen als slecht. Het begin van de plaat was eerder ‘té goed’! En gezamenlijk maken de tien hoofdstukken een uitstekend derde album, waar Shame vooral heel ‘Proud’ op mag zijn.


Op 5 april komt Shame hun nieuwste werk live presenteren in AB te Brussel. Een dag later staat de band in de Melkweg te Amsterdam. Ondertussen beluister je het album Food For Worms (via Dead Oceans) van Shame onder andere via Spotify:



Deel dit artikel