Le Guess Who? za/zo: van moeilijk grimmige noise tot kosmische jazz-explosie

Le Guess Who? toonde zich dit jaar extreem, grillig en experimenteel met een duidelijke focus op elektronica. Onze route was verre van toegankelijk en het geduld van het publiek werd veelvuldig op de proef gesteld. Voor mensen met een langere adem en dikkere huid was er wel weer veel spannends te ontdekken. We doorkruisen Utrecht en trotseren kou en regen voor het veelzijdige aanbod. Van kosmische jazz en garage-gekte tot verzengende noise, dit maakten wij op zaterdag en zondag mee.

Tekst: Tim van der Steen, Timothy Aarbodem, Ingmar Griffioen en Roy Wolters, fotografie: Roy Wolters, Tim van Veen, Erik Luyten, Melanie Marsman, Jelmer de Haas

ZATERDAG
Wegens schrijfverplichtingen moest ondergetekende helaas Le Mini Who? missen vandaag. Al bereikten mij berichten dat ik weinig kans maakte nog ergens binnen te komen. Die lijn zet zich voort ’s avonds bij het betreden van TivoliVredenburg. Een mooi stuk Kevin Morby betekent voor mij de ontspannen aftrap. Hoewel, ontspannen, er is sprake van knagende keuzestress waar we even doorheen moeten. De zaterdag is overwegend elektronisch ingericht met klappers als James Holden, Ben Frost en Hieroglyphic Being. Verder valt Colin Benders met Maarten Vos en zijn enorme modulaire synthesizer eerder op de vond al in voor Robert Aiki Aubrey Lowe. Liefhebbers van experimentele elektronica kunnen dus hun lol op. Dat is lastig als je ook van ander zwaar werk houdt. Zo staan veel vette dingen in dB’s en De Helling keihard dubbel geprogrammeerd met eerdergenoemde klappers. Verder is het zo denderend druk in TivoliVredenburg dat de hoop op succesvol pendelen tussen verschillende locaties ons snel in de schoenen zakt. (TvdS)

NOBODY (WILLIS EARL BEAL)
De gemaskerde zanger Willis Earl Beal, a.k.a. Nobody, doet het helemaal alleen in de Pastoefabriek. Hij wil geen applaus tussendoor. Zijn roots liggen op straat, als straatmuzikant maar ook als dakloze, en daar krijgt hij ook geen applaus. Je hoeft geen medelijden met hem te hebben, stelt de anonieme held. Zijn dromerige soundscapes en over de top 90s-r&b zang is van bovenmatige kwaliteit. Echter, Nobody is zo bloedserieus dat hij helaas een karikatuur van zichzelf wordt. (TA)

THE BUG VS. DYLAN CARLSON OF EARTH
Even is er verwarring of ze gaan beginnen, maar de Engelse producer Kevin Martin (The Bug) en de Amerikaanse gitarist Dylan Carlson (van dronerockers Earth) installeren zich rustig op het podium. Eenmaal daar houdt het publiek de adem in. The Bug staat met zijn laptop en effecten tussen twee imposante Ampeg bas-stacks in. Carlson staat enkel gewapend met zijn gitaar in het donker. The Bug is verantwoordelijk voor duistere soundscapes en stevige hiphop, dub en industrial beats, die vanwege de Ampegs extra zwaar aankomen. De ietwat snerpende dronegitaar van Carlson prikt daar moeiteloos doorheen. Na het eerste stuk klinkt er geen geklap, men is duidelijk onder de indruk. Soms is het even zoeken waar de heren met elkaar naartoe willen en valt de spanning weg. Het heftige drone-slotstuk haalt deze twijfels weg. Met een paar mooie, cleane akkoorden laat Carlson het publiek voldaan achter. (TA)

VMO A.K.A VIOLENT MAGIC ORCHESTRA
Na de middag met een toffe Le Mini Who? sjezen we naar dB’s. Want er is niet alleen in de middag van alles te zien zonder een polsbandje, ook de avond in dB’s is geheel gratis. En dat werkt! Zeker, er zijn aardig wat mensen die een LGW-polsbandje hebben, maar de zaal wordt tot de nok toe gevuld met ook mensen die dat niet hebben.

De eerste band op de lijst is dus VMO. Geen idee wat we hier van moeten verwachten en achter een doek zien we een vijftal op het podium staan, de gezichten wit geschminkt. Op het doek projecties gemaakt door programmeur Kezzardrix. Wat we horen is een totaal gefreakte mix van industrial en grindcore/deathcore. Of zoals ze zelf zeggen “It is like Black metal meets Kraftwerk, Aphex twin invaded by Burzum”. Na het tweede nummer wordt het doek van het plafond getrokken en is de beer los. De band speelt snoeihard en stoïcijns door, in volledige duisternis welteverstaan. De enige verlichting die er is, wordt verzorgd door drie stroboscopen. De show wordt echter gestolen door een zesde lid die het publiek opzweept door, met een zaklampje in de hand, er vol in te rennen, te koprollen en te crowdsurfen. Het is zo’n optreden dat voorbij is in een vloek en een zucht en een diepe indruk achterlaat. Niet alleen bij ons, maar bij het voltallige publiek dat elkaar verontwaardigd aankijkt als de lichten na een half uur weer aangaan. Top! (RW)

JAMBINAI
We durven de overtocht aan en spoeden ons door de regen naar De Helling voor Jambinai uit Zuid-Korea. De angst om niet binnen te komen blijkt ongegrond, de zaal is verre van vol. Dat geldt niet voor het podium: vijf man sterk en het dubbele aantal instrumenten. Naast drums en gitaren ook veel oriëntaals werk zoals een haegeum (een soort viool met twee snaren) en een geomungo (een traditionele Koreaanse citer). Uit een soort trompet klinkt een beklemmende klaagzang, aangevuld door drones uit de haegeum en trage drums. Dan breekt plots het gedonder los en wordt het een soort oriëntaalse post-metalmelange. Dit wordt duidelijk een set van extremen.

Jambinai gaat van heel kil en verstild naar dreigend en intens. Naast mij staan twee gasten die de halve merchstand van Amenra recent lijken te hebben leeggekocht (een patch, shirt én beanie ja? Die show in AB moet live wel heel goed zijn geweest). Het geluid van Jambinai is ergens vergelijkbaar met de beklemmende opbouw waar Amenra zo eng goed in is. Van gepingel op de geomungo doorvloeien naar volle blastbeats en grinden op gitaar zonder dat het echt vreemd klinkt, ik vind het knap. Het is overigens best spannend, niet alleen door ijle zang en sonische verrassingen, ik ben ook steeds op zoek waar al die vreemde geluiden toch vandaan komen. (TvdS)

DÄLEK
Nadat de Japanse landgenoten van Vampillia ook een interessante, maar wat ons betreft iets minder geslaagde poging doen om black metal, prog, klassiek en orkestraal te verbinden, steken we de Grote Oceaan over. Uit Noord-Amerika komt Dälek om Le Guess Who? op hardcore underground hiphop te trakteren. Verhalen van Roadburn dit jaar en andere festivals die voor de bijl gingen, zijn hem vooruitgesneld en de verwachtingen zijn dan ook hoog. Hiphop op Roadburn? En op NMTH? Jazeker, de experimentele producties van de groep uit New Jersey zijn dermate duister, hard en overrompelend dat ze met gemak ‘cross-overen’ en menig publiek inpakken. Ook dB’s gaat er bijzonder hard op.

Gasten staan vooraan te bouncen met hoodies, jassen en rugzakken aan en één als een knipmes dansende gozer staat nu de monitor te bezweren… Naast die kerels staan allemaal vrouwen te dansen, dan wel nogal urban te bewegen. Mooie vibes vanavond in dB’s. Niettemin is het hiphop waar we naar kijken, maar wel bijzonder harde underground hiphop. Vocalist en producer MC Dälek weet zich geruggensteund door twee man: DJ rEk, die oldskool met platen en mengpaneel in de weer gaat, en producer Mike Manteca, die de elektronica aanbrengt. Er is ook ruimte voor een ‘instrumentaal’ intermezzo met het betere scratchwerk vs. stampende elektronica. De grote kleine man heeft de gave om die lines heel fijntjes sync op die beats te leggen en klapt er in datzelfde tempo op, en dat maakt het zo verrekte pakkend. Het is heel tof en opzwepend, maar doet ons ook best een beetje denken aan Mike Ladd (de spooky elektronica), Rob Sonic (de militante flow) en andere artiesten van het Definitive Jux label van El-P, a.k.a. de helft van Run The Jewels dat ook een referentie mag zijn. We krijgen nog een toegift met loodzware beats, scratches en een hypende sirene erdoor. Heerlijk. Wat Dälek doet is dan misschien niet revolutionair, maar komt wel knalhard binnen en het zijn dit soort buitenissige, genrehokjes-fuckende optredens die Le Guess Who? zo geweldig maken. (IG)

ZEAL AND ARDOR
Het blijft een tof verhaal hoe Zeal and Ardor ontstond. Het soloproject van Zwitserse Amerikaan Manuel Gagneux kreeg op de website 4Chan suggesties om black metal en ‘nigger music’ te fuseren. Dat laatste heeft hij uiteindelijk vertaald naar Mississippi Delta-blues en het resultaat bleek verrassend goed te werken. Live heeft Gagneux gelukkig een drummer mee (op de plaat zijn de drums geprogrammeerd), verder een tweede gitarist, bassist en twee achtergrondzangers. Hoewel, achtergrond, op de drummer na staat de hele band op een strakke rij vooraan op het podium.

“We’re Zeal and Ardor and we’re just here to make some angry music if that’s ok.” Dat mag absoluut, De Helling gaat er ook bijzonder hard op. De twee back-up zangers chanten terwijl Gagneux zelf schreeuwt over de bombastische drums en scheurende gitaren. De overgangen zijn steeds vrij abrupt van rootsy groove naar voluit black metal blastbeats en striemende gitaarriffs. Bezwerende hymnes worden vervlochten met ijzingwekkende agressie en screams. Het is tof maar helaas voelt het toch een beetje als gimmick, zeker als je Zeal and Ardor al eens eerder zag. Een uit de hand gelopen sessie-dingetje, al lijkt het publiek in De Helling daar zeker geen last van te hebben. (TvdS)

BEN FROST
Op naar TivoliVredenburg dan maar weer voor Ben Frost. De Australische IJslander maakte zoveel indruk de vorige keer dat we Metz vanavond opofferen om hier bij te zijn in de Ronda. Daar is het jammer genoeg verre van druk. Frost staat eenzaam achter een tafel vol elektronica zijn kille, duistere wereld te bouwen. Het kraakt, zuigt en pulseert, maar we komen er maar matig in vandaag. Misschien is het de overdaad aan moeilijke elektronica die we al voor onze kiezen hebben gekregen. Om het toch een kans te geven kiezen we positie vlak voor het podium, waar onze broekspijpen wapperen van de bijzonder heftige bassen. Misschien is het gewoon te licht in de Ronda om ons er echt aan over te geven. Hoewel het heel knap is wat Ben Frost neerzet wil het vandaag niet helemaal landen. (TvdS)

---

ZONDAG

PHARMAKON
Na een Indiase chant-ervaring van de Sai Anantam Ashram Singers zoeken wij ons heil bij Pharmakon in Ekko. Holy shit, die gaat er direct hard op zeg. Na een noisy ambient intro worden we al snel aangevallen door rammende bassen, daar begint de dame in kwestie maniakaal en met vervormde stem overheen te schreeuwen, krijsen en gillen. Ook weer behoorlijk avant-garde en beklemmend dus. Veel pulserende bassen, niet per se dansbaar en zeker niet toegankelijk.

Nadat ze haar verzengende beats heeft aangezet verdwijnt Pharmakon regelmatig in het publiek om daar iemand in het gezicht te schreeuwen. Een spoor van handen in de lucht die achter haar de microfoonkabel begeleiden. Ze werkt er hard voor om het Ekko flink ongemakkelijk te maken. De zaal staat overigens wel goed vol en de mensen houden stug voet bij stuk. De pulserende rode lampen en bassen gecombineerd met striemende noise geven het gevoel als haringen in een ton vast te zitten in een duikboot waar alles hopeloos mis is. Er klinkt onweer, het geratel van helikopterwieken en stevige industrial. Wel een acquired taste dit, als je gezellig een bandje wil kijken moet je hier zeker niet zijn. Een schouwspel is het wel voor mensen met een wat dikkere huid. (TvdS)

12 HOUR DRONE FEST
In de loods van de Pastoefabriek kan er op zondag lekker worden gespaced, de hele dag staat in het teken van het ’12-hour drone fest’. Drones zijn lang aangehouden (grond)tonen en vinden hun oorsprong in de traditionele muziek zoals die van India en Schotland. Tegenwoordig wordt hier ook invulling aan gegeven, hetzij met heftige gitaren of elektronische soundscapes. Vanwege de naadloze overgang tussen de muzikanten, ontstaat er even een kleine ‘collaboratie’. De loods is perfect voor drones en trilt mee op de klanken van onder andere Ben Shemie, Surajit Das, Big Brave en Ashtoreth. Men ligt lekker op de grond te genieten van de geluiden die worden gecreëerd. De enkele regenbuien op het dak geven een mooie omlijsting aan de esoterische klanken. (TA)

BLACK LIPS
Er klinken dreigende geluiden achter het gordijn, maar wanneer die opengaat vliegen de rollen wc-papier al snel om je oren, binnen enkele minuten zit het hele grid al onder. De catchy garagepunkband Black Lips komt heftig binnen. Zanger/bassist Jared Swilley beweert aan de acid te zitten. Of dat waar is of niet valt nog te betwijfelen, maar ondanks de goede start blijft de band vervolgens behoorlijk kabbelen. Vermakelijk zijn ze wel, die branieschoppers uit Atlanta. (TA)

 

SUN RA ARKESTRA
“People of planet earth!” Zo komt het Sun Ra Arkestra binnen in de Ronda. De 93-jarige Marshall Allen leidt het grote, intergalactische gezelschap sinds 1993 en houdt zo de muziek van de iconische Sun Ra in leven. Het ene moment klinkt er een explosie aan geluid, maar dan heerst weer een serene rust. Met een gemiddelde leeftijd van 70, is de band nog verrassend vol energie en levendig. Allen blaast er nog manische solo’s uit, op zijn sax maar ook op zijn explosieve ‘electric wind instrument’. Tijdens het nummer Angels & Demons At Play, doet een oudgediende nog even een capoeira-achtige dans. Een karavaan van de blazerssectie trekt vervolgens het publiek door, de boodschap is er eentje van ‘unity’. Het Sun Ra Arkestra mag dan wel een van de oudste van het festival zijn, maar het laat wel de meeste ‘jonkies’ lichtjaren achter zich. (TA)

Meer foto’s van Roy Wolters uit dB’s in de galerij hieronder. Lees ook de verslagen van de LGW donderdag/vrijdag en van Le Mini Who?

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

---