Interview met Milena en Thomas van GGGOLDDD: ‘Ik wilde heel graag het trauma zichtbaar maken’

GGGOLDDD in TivoliVredenburg, foto The Buried Herald

Velen raakten niet uitgepraat over die show van GGGOLDDD op Roadburn Redux. In april 2021 stampte het festival een eenmalig streamingplatform uit de grond, waarvan de speciale commissie-opdracht This Shame Should Not Be Mine het best bekeken optreden werd. Maar wel eentje waaraan een heftig verhaal ten grondslag ligt. This Shame Should Not Be Mine is namelijk een aangrijpende, emotionele en confronterende exploratie van leven met een trauma, gebaseerd op wat frontvrouw Milena Eva meemaakte toen ze op negentienjarige leeftijd werd verkracht. Geen lichte kost, maar wel een uiterst belangrijk onderwerp, gevangen in een verbluffende plaat. NMTH spreekt daarom met Milena Eva en partner Thomas Sciarone, gitarist en songwriter van GGGOLDDD. Wat volgt is een openhartig interview over het nieuwe werkstuk, het cureren van Roadburn en de kracht van samen muziek maken. 

Tekst: Merijn Siben / Foto’s: Roy Wolters en Kamil Parzychowski

Fysieke littekens draag je je hele leven met je mee. Maar hoe zit dat met littekens en wonden van verborgen aard? Het soort littekens die zich vast nestelen in je ziel, vaak onzichtbaar voor de buitenwereld, maar die wel een zware last met zich meebrengen? Als je de cover van nieuwe plaat This Shame Should Not Be Mine erbij pakt, met daarop Milena in een harnas, wordt dat al krachtig gesymboliseerd door fotograaf Szilveszter Makó. ‘’Szilveszter kan met zijn fotografie in een beeld een heel verhaal vertellen. Ik wilde heel graag het trauma zichtbaar maken, omdat het normaal iets is wat niemand opvalt aan je, maar wel ontzettend zwaar is om mee te zeulen. Het harnas maakt visueel dat je jezelf moet beschermen, en dat je er misschien stoer uitziet, maar daaronder kwetsbaar bent. Net als het trauma, belemmert het je ook in je beweegruimte’’, legt Milena uit. 

Roadburn Redux
Het is een rustige vrijdag wanneer ik een Zoomsessie doe met Milena en Thomas, die er beide een drukke week werken achter de rug hebben, maar veel kwijt kunnen over nieuwe plaat This Shame Should Not Be Mine. Een album die ontstaan is tijdens de pandemie, in zes maanden geschreven voor Roadburn Redux. ‘’We moesten in die periode alle nummers schrijven, afmaken en podiumklaar zijn. Dus we waren nog helemaal niet bezig met of het op een plaat moest’’, vertelt Milena. Maar wanneer de show duizenden streams oprakelt, wordt de beslissing gauw gemaakt. ‘’Na de eerste positieve reacties van de Redux-show waren we er over uit: we gaan het uitbrengen!’’ Thomas sluit daarop aan: ‘’Toen het voorbij was begonnen we een high van vijf dagen, want tijdens de show zelf heb je niet direct een livegevoel of live feedback. Toen beetje bij beetje pas duidelijk werd wat de show had losgemaakt bij het publiek, voelde het zo goed, dat we de nummers absoluut geen recht aan deden als we ze niet zouden opnemen.’’ De voorbereidingen voor de Redux-show blijken niet alleen emotioneel intens, ook op technisch vlak. ‘’Op dat moment was 013 zo ingericht dat er maar heel weinig mensen konden zijn, met allerlei routes die je moest aanhouden. Van onze eigen crew mocht alleen onze geluidstechnicus er zijn, en dan ook nog eens in de kleine zaal, wij in de grote, dus we konden elkaar niet eens zien. Technisch een enorme uitdaging, emotioneel ook.’’

GGGOLDDD op Roadburn 2022, foto Roy Wolters

GGGOLDDD op Roadburn 2022, foto Roy Wolters

Nieuwe naam, nieuwe sound
Wat dan ook meteen opvalt bij het beluisteren van This Shame Should Not Be Mine is de stijlwisseling. De plaat heeft nog steeds de typische GGGOLDDD-fundering, maar met meer ruimte voor duistere synths en elektronische uitspattingen, springend van triphop tot electro tot duistere rock en metal. Volgens Thomas komt dat niet uit de lucht vallen: ‘’Het was een lang gekoesterde wens van Milena en mij om hier meer mee te experimenteren. We zijn al heel lang beïnvloedt door artiesten als Björk en The Knife, waarvan ik elementen verwerkte in mijn gitaarlagen. Maar door dit keer met andere instrumenten als synths te experimenteren, wordt duidelijker voor de buitenwereld dat dit er altijd al geweest is. Het was wel veel prutsen af en toe, maar het is er heel mooi uitgekomen.’’ Hoewel This Shame Should Not Be Mine het beste luistert als een complete compositie, speelde de band tijdens hun shows met Amenra nog een mix van oud en nieuw. Maar op afgelopen Roadburn werd de plaat weer integraal gespeeld. Aldus Thomas: ‘’Het voelt als een compleet werk, en hoewel vaker integraal spelen zeker in mijn hoofd zit, kijken we vooral naar hoe emotioneel het voor Milena is. Ik heb inmiddels al geleerd dat het leven zich niet helemaal laat voorspellen en controleren, en dat je vooral moet kijken wat goed voelt.’’

GGGOLDDD op Roadburn 2022, foto Roy Wolters

Totaaldocument
Die vrije experimentatie biedt de sonische fundering voor het thema van de plaat. Want hoewel de teksten van Milena altijd al persoonlijke en maatschappelijke thema’s belichten, wordt er op This Shame Should Not Be Mine niks ingehouden. Een schrijnende, emotionele maar ook belangrijke uiteenzetting van wat een trauma met je doet, uitgestort in een nagelbijtend muzikaal geheel. Dat de plaat op die manier is ontstaan, was aanvankelijk niet eens gepland. Milena: ‘’Ik merkte dat het heel hoog zat in de lockdown. Aanvankelijk dacht ik nog: misschien moeten we hier een nummer van maken en dan kan ik het daarna loslaten. Maar een nummer werd twee, en vervolgens bleven de teksten maar komen.’’ Het resulteert in tracks met elk een eigen onderwerp, waar de luisteraar in ijzingwekkend detail de verschrikkelijke realiteit onder ogen komt. Van Strawberry Supper (‘’Boys will be boys, that’s what everybody says’’) tot Spring (‘’I wanna shower till my skin comes off’’); Milena legt de nasleep van haar verkrachting compromisloos op tafel. ‘’In zijn geheel gaat het over alle facetten die bij een trauma aan bod komen. Het moest een totaaldocument worden. Zo is I Won’t Let You Down een liefdesverklaring aan mezelf, waarin ik aangeef dat ik er voor me ben. Wat natuurlijk helemaal weg is als je jezelf zo erg de schuld geeft. Beat By Beat is dan weer een nummer dat gaat over proberen de draad op te pakken om jezelf weer beter te laten voelen.’’

Averechts effect
Hoe open Milena vandaag de dag ook is, zowel op plaat als tijdens het Zoomgesprek, is het niet altijd zo geweest. Seksueel misbruik en geweld blijven maatschappelijke problemen die nog steeds moeilijk te bespreken en te voorkomen zijn. Ook anno 2022 krijgen slachtoffers te vaak de vraag naar hoeveel ze dronken of wat ze droegen, of worden ze zelfs niet geloofd. Milena: ‘’Mijn ervaring is als je dit deelt, zoals ik zeventien jaar geleden deed, dat mensen eigenlijk niet zo heel goed reageren. Sommigen kunnen het zich zelfs moeilijk voorstellen, en het eigenlijk een beetje wegpraten. ‘Weet je zeker dat het zo is gegaan?’ of ‘hoe denkt hij erover?’ zijn hele kwetsende dingen die je kunt horen als je aan de andere kant staat. Op zo’n moment wil je eigenlijk gewoon bevestiging, en hulp. Het heeft ervoor gezorgd dat ik zo lang met die schaamte heb gelopen en het niemand meer heb verteld.’’

GGGOLDDD op Roadburn 2022, foto Roy Wolters

Troost vinden in muziek
Ondanks de nasleep van Milena’s trauma, blijkt het maken van de plaat een manier om het toch een beetje een plek te geven. ‘’Het fijne aan de band is dat ze luisterden naar mijn verhaal en begripvol reageerden, ze benaderden het echt als een feit. Het meest troostend en helend was om er vervolgens samen een muziekstuk van te maken, in plaats van er inhoudelijk over te praten.’’ Desondanks merkt Milena wel dat er wel het een en ander is veranderd de laatste jaren. ‘’Zeventien jaar geleden was dit gesprek niet eens mogelijk geweest. Toen ik mij destijds ging laten testen voor een soa omdat ik niet wist waar ik aan toe was, kreeg ik veroordelend te horen van ‘Waarom heb je dan eigenlijk geen condoom gebruikt? Het zit echt in al die kleine dingen, die vandaag de dag wel wat beter worden aangepakt. Het is dan ook heel goed dat er Slachtofferhulp en een Centrum Seksueel Geweld is, omdat je dan iemand aan de lijn kan krijgen die de situatie snapt, luistert en zegt ‘ik ga zorgen dat je bij de juiste persoon terecht komt.’’’

Curatorschap voor Roadburn 2022
Een complex en aangrijpend gespreksonderwerp dus, waar nog genoeg over te vertellen valt. Zo benoemen Milena en Thomas ook de situatie rondom The Voice of Holland, een recent voorbeeld van het soort schandaal waar er ongetwijfeld meer van zullen volgen in Nederland. We besluiten naar een positiever onderwerp te switchen, want afgelopen april cureerden Milena en Thomas namelijk een deel van de Roadburn line-up. Een goede keuze gezien de lange geschiedenis met dit festival. Thomas zegt enthousiast: ‘’Erg gaaf natuurlijk dat Walter ons koos! Ik denk dat hij veel vertrouwen heeft geput uit hoe we Redux hebben aangepakt, en we hadden toen ook continu ontzettend prettig contact. Walter is gewoon echt een goed mens.’’ Milena sluit daarop aan: ‘’We hadden het niet per se zien aankomen, maar we zeiden direct ja! We kwamen gelijk met een lijst van bands die ons tof leek om te boeken. Erg speciaal! Het was een hectisch weekend, maar erg blij hoe het uit de verf is gekomen.’’

GGGOLDDD in TivoliVredenburg, foto The Buried Herald

Grensverleggend
De keuzes van het duo gingen dan ook alle kanten op. Van de black metal van Sordide tot de imposante soundscapes van Divide and Dissolve, en zelfs een reeks Nederlandse artiesten als Kamiel Thomas en SØWT. Milena: ‘’Ik vind het heel tof dat Roadburn zo grensverleggend is als het op heavy muziek aankomt. Daarom wilde ik ook graag bands kiezen die er nog niet eerder hebben gespeeld. Ook erg blij dat Liturgy er stond, want hun laatste keer was in 2011.’’ Thomas voegt daar aan toe: ‘’Liturgy is ook echt een goed voorbeeld van een vooruitstrevende artiest, die het experiment aangaat. Echt love it or hate it. Ik denk dat er mensen zijn die er heel erg van genoten, maar ook mensen die alles behalve Liturgy wilden zien. Ik was ook erg blij met de toevoeging van Wiegedood. Hun laatste plaat is namelijk ook allesbehalve veilig, dus dat paste erg goed op onze curatie! Echt een band die vier jaar terug al bewees de Main Stage aan te kunnen. Dit keer bliezen zo ons dan ook opnieuw omver!’’

This Shame Should Not Be Mine is uitgekomen op 1 april en verkrijgbaar in diverse formats via de webshop van de band. Tevens zal GGGOLDDD in de zomer een reeks Europese shows doen, waaronder in Frankrijk en Engeland. Check de agenda hier.