Incubate 2016-2: fotoverslag + de zondag van ijskoud Wiegedood tot YOBs hoogmis aan het altaar van Sleep

Yob, foto Jan Rijk

Incubate Cafe, foto Jan Rijk

Afgelopen weekend stond het altijd zonnige Tilburg weer volledig in het teken van Incubate, een festival dat sinds jaar en dag garant staat voor uitdagende, onafhankelijke cultuur met muziek, visuele kunst, film en eigentijds theater. Voor Never Mind The Hype eigenlijk vaste prik, maar deze editie hadden we enkel een verslaggever voor de zondagavond. Gelukkig was fotograaf Jan Rijk wel vier dagen aanwezig voor een uitgebreid fotoverslag. Daan Holthuis versloeg het heftige slotstuk van Incubate 2016-2, in december zijn we weer terug voor Incubate 2016-3.

Tekst Daan Holthuis, foto’s Jan Rijk.

Aan ondergetekende de eer om als Incubate-leek verslag te doen. Door andere verplichtingen helaas de eerste drie dagen moeten missen, en zelfs een groot deel van de zondag (eervolle vermeldingen voor Tarantino x Squeeks, Mutilation Rites en Ramesses). Desondanks was het een enerverende avond dankzij de black metal van Wiegedood, de verrassende ambient-performance van Mathieu Serruys, de disharmonische coöperatie van Vvovnds met Svartvit en overrompelende doom-giganten YOB.

The Thurston Moore Group op donderdag, foto Jan Rijk

Enigszins vertraagd wordt er begonnen aan de laatste dag Incubate, maar wel direct goed. In de tropisch warme Little Devil brengt het Belgische Wiegedood hun ijskoude, maar atmosferische black metal. Een niet geheel onverwachte muzikale formule voor een band die zich identificeert met het Church of Ra-collectief en bestaat uit leden van Amenra, Hessian, Rise and Fall en Oathbreaker. Wiegedood bracht vorig jaar De Doden Hebben Het Goed uit en timmert sindsdien goed aan de weg. Ook vanavond weet de band het publiek in de kleine, gezellige zaal mee te slepen met hun uitgesponnen composities. De furieuze songs worden voortgedreven door de serene onderhuidse melodieën en sfeervolle akoestische passages. De set wordt op het einde tot een climax gedreven met “Onder Gaan” waar een zwevende Russische vrouwenstem de aandacht grijpt en het publiek als betoverd achterlaat.

Wiegedood, foto Jan Rijk

Na deze broeierige en intense show gaan we om de hoek ontspannen in de PaRaDoX met de etherische klanken van Mathieu Serruys. De Belg is zowel geluidskunstenaar als grafisch vormgever, maar vanavond staat volledig in het teken van de warme geluiden die hij uit zijn analoge synths en taperecorders produceert. De performance wordt deels op toevallige combinaties gebaseerd, waarin hypnotiserende monotone lijnen worden door ontwikkeld in dof gerommel. Vanuit de diepte laat hij vervolgens weer prachtige melodieuze klanken naar boven drijven. Een groot deel van het redelijk gevulde zaaltje laat zich er volledig in meezuigen. Persoonlijk doet de als ambient te omschrijven muziek me denken aan Brian Eno ten tijde van zijn Apollo: Atmospheres & Soundtracks album. Klanken die bij beelden oproepen van het heelal: immens, ongrijpbaar en onontkoombaar. Het geheel is niet beangstigend, maar juist dromerig, warm en uitnodigend.

VVovnds X Svartvit, foto Jan Rijk

Op aanraden van NMTH-hoofdredacteur Ingmar Griffioen begeef ik mij vervolgens naar de Extase. Daar slaat de Belgische hardcoreband Vvovnds de handen in een met Nederlands noise-artiest Svartvit. Na de droomklanken van Serruys, neemt het collectief in deze speciaal geschreven set je mee in de duisternis. Versterkers staan op standje oorlog, de ritmes opgefokt en dreunen door in je complete fysiek. De aanslag wordt compleet gemaakt door de als een bezetene rondrennende vocalist, die zich tussen de voorste rijen begeeft en je soms letterlijk bij de keel lijkt te grijpen. Halverwege gaat de voet van het gaspedaal en keert Svartvit, die na het intro het podium verlaten had, weer terug. Ritmische drones nemen het bewustzijn over, die vervolgens evolueren in een naargeestige noise soundscape door middel van Vvovnds. Er wordt een onhoudbare spanning opgebouwd met golven van feedback en overdrive, die uiteindelijk keihard afgekapt worden. Erg onder de indruk en alsof ik wakker geschrokken ben uit een nachtmerrie zoek ik een weg naar de uitgang.

Als afsluiter is het tijd voor YOB, de doom metalband rond frontman Mike Scheidt. Een band die, zo wordt mij verteld, altijd goed is, en dat maakt het trio helemaal waar. Van begin tot het einde levert de band moddervette doom in zijn puurste vorm. Met z’n loodzware riffs, beukende drums en ronkende bas doet het mij denken aan High On Fire, maar dan zonder de Motörhead-invloeden. YOB is mokerhard en wat dat betreft zo traag als een bulldozer. In een 013 dat zo benauwd is als de zompige moerassen rond New Orleans kennen de Amerikanen geen genade en slepen je volledig mee. Het publiek wordt als gehypnotiseerd een meedeinende en headbangende massa, die getrakteerd wordt op epische intro’s en het geniale spel van Scheidt. Hoewel de set halverwege onderbroken wordt door een technisch mankement, ademt de band één en al overmacht vanaf het moment dat ze de show openen met “Quantum Mystic”. Het begin van een vijf kwartier durende mis aan het altaar dat Sleep ooit bouwde (mooi die grote Sleep tattoo op Scheidts bovenarm!). Een mis waar YOB waarschijnlijk weer meerdere zieltjes aan heeft overgehouden. Die van mij is in ieder geval wel gewonnen.

Yob, foto Jan Rijk

Na deze korte avond staat Incubate voor mij nu gelijk aan uitdagende acts die niet zomaar weg geluisterd kunnen worden. Het zijn acts waar je in moet duiken om ze te begrijpen. Hopelijk kunnen we met Never Mind The Hype in december wat langer genieten van het festival. Want na vorig jaar al persoonlijk Melvins gezien te hebben in het MIDI theater smaakt deze zondagavond vooral naar meer Incubate.

Voor nu is het nagenieten met de vele foto’s van fotograaf Jan Rijk (hieronder en in de galerij) en in de agenda een dikke streep trekken onder zaterdag 10 en zondag 11 december, wanneer we de derde Incubate van 2016 voorgeschoteld krijgen.