gorguts epDe metalheads van het Canadese Gorguts kwamen in (alweer) 25 jaar tijd met gedenkwaardige platen op de proppen. Met enige absenties van meerdere jaren en diverse wisselingen in de bandbezetting, keerde het collectief altijd sterk terug. Het in 1993 gelanceerde The Erosion of Sanity was het begin van een technische en meer experimentele metalkoers. Daarna bouwde de band – met gitarist/zanger Luc Lemay als constant aanwezige factor – zijn death metal telkens weer verder uit.

Door Jurgen de Raad

Gorguts wist zich, door keer op keer zijn sound te herdefiniëren, te verzekeren van een vrij unieke plek in zijn genre. In de jaren van afwezigheid zorgde het er nog eens voor dat geboortegrond Quebec – tevens de wortels van oude rotten en eveneens vernieuwende metalpioniers Voivod – een bakermat werd voor technische death metal. Gorguts vormde namelijk een inspiratiebron voor gelijkgestemden als Cryptopsy of Neuraxis.

In 2013 brachten de Canadezen de enerverende en behoorlijk eclectisch klinkende langspeler Colored Sands uit. De band heeft vanaf dat moment een line-up met grote jongens op de loonlijst. In de gelederen bevinden zich gitarist Kevin Hufnagel en bassist Colin Marston van het roemruchte avant-garde metal-gezelschap Dysrhythmia en drummer Patrice Hamelin van onder andere metal-techneuten Quo Vadis.

Pleiades´ Dust is een EP geworden, louter en alleen bestaand uit één track van maar liefst 33 minuten. Dat het ermee is aangemerkt als conceptplaat, hoeft dan ook niet vreemd te zijn. Bandopperhoofd Lemay haalde tekstinspiratie uit het zogenaamde Huis van Wijsheid: een omvangrijke bibliotheek in het Middeleeuwse Bagdad. Aanvullend peurde hij uit historische aangelegenheden in de bloeiperiode van de Islam – in de Gouden Eeuw – die gekenmerkt werd door veel wetenschappelijke doorbraken in verscheidene kennisgebieden. Maar ook zijn er Lemay´s tekstbespiegelingen op hoe mensen grote ontdekkingen afbreken, zelfs vernietigen. Opvallende tekstonderwerpen dus, gezien de huidige tijd van hevig botsende (oosterse en westerse) culturen.

Het epische Pleiades´ Dust kent talloze muzikale wendingen. Daarbij zijn de verhaalaspecten van het epos gegoten in boeiende riffs die zich fraai ontwikkelen als karakters in een vertelling. Het albumconcept is verder geweldig afgedekt door het betoverende artwork van de gevierde Poolse kunstenaar Zbigniew M. Bielak, ook bekend van zijn werk voor onder meer Ghost, Mayhem en Paradise Lost.

De spelkwaliteiten van het kwartet zijn hoog op Pleiades´ Dust, er wordt een avontuurlijke pot technische death metal van de bovenste plank gebracht. Een spannende, op en neer gaande gelaagdheid in deze compositielap houdt je oren tot het einde toe gespitst. Er komt veel langs: van stevige, doomy riffs tot onvoorspelbaar invallende, grillige tempoversnellingen en hallucinerende en tegendraadse ritmiek aan toe. Ritmiek die bovendien op menig moment hypnotiseert door meelopende en venijnig rondtollende ´merry-go-round´ patronen van gitaren en bas.

Het sterk wisselende karakter van de plaat zet een stemming neer die veel ontwrichting en vervreemding met zich meebrengt. Neurose, desoriëntatie en andere geestelijke onrust zijn overvloedig aanwezig. Naast de wanhopig uithalende, sfeer inkleurende grunts van Lemay is vooral het goed aanwezige dissonante notenspel van alle snarenplukkers ’schuldig’ aan deze prima gedijende staat van malheur. De prettige tegentonen zijn in deze enigszins te linken aan bijvoorbeeld de muzikale weirdo’s van het Noorse Virus en, natuurlijk niet onlogisch, aan Hufnagels en Marstons Dysrhythmia.

Gorguts speelt op Pleiades’ Dust fraai met onstuimige hectiek en meer serene momenten. Knap uitgekiend gaan heftige delen over in vaak ruimtelijke stukken. Zoals rond de tiende en achtiende minuut van de track: dromerige gitaren en respectievelijk lange, wegglijdende gitaarklanken geven weidsheid en ademruimte. Een ambient aandoende atmosfeer sluipt op die momenten naar binnen. Om vervolgens na enige tijd – via een gemeen onder de huid kruipend onheil – te ontaarden in brute death metal of schurende doom/death.
Drummer Hamelin is in het kader van de muzikale afwisseling een verbluffende spil. Als een soms bijna bezetene – inclusief zijn niet van de lucht zijnde blastbeats in de weerbarstige stukken – slaat hij in zijn veelal complexe spel de passages aan elkaar. Hij geeft het allemaal nog meer opsmuk door in te vullen met regelmatig doldrieste fills.

Pleiades´ Dust is bij elkaar genomen een dik geslaagde missie geworden. Gorguts flikt het bij deze lange, boeiende trip een weg te bewandelen waarop technisch vernuft en sfeerelementen mooi en geloofwaardig samenvloeien. En dat is knap, om dat allemaal binnen één enkel nummer van zo´n dertig minuten voor elkaar te krijgen.
Deze EP is mogelijk ook zeker iets voor fijnproevers van (death) metal met experimenteerdriften richting ambient dan wel jazz en noise. Ga er maar eens voor zitten, er valt genoeg te ontdekken.

Pleiades´ Dust is sinds 13 mei uit via Season of Mist. Je kan het album onder meer beluisteren op Spotify, zie hieronder.



Deel dit artikel