Emptiness - Not For Music”De essentie is niet hetzelfde te klinken als anderen, maar je eigen pad te volgen, binnen een onmetelijk universum waarin je kunt putten uit eindeloze bronnen van inspiratie.” Woorden die de Brusselaars gaven bij de lancering van het nieuwe album Not For Music. Een titel die – aldus Emptiness – verwijst naar een soort van provocatie en gelijktijdig een expressie is van dat ´niets´ de muziek van deze illustere Belgen omvat.

Door Jurgen de Raad

Laatstgenoemde klinkt mogelijk redelijk vaag. Het neemt in elk geval niet weg dat de vierkoppige formatie vanaf de start in 1998 wel algauw een muzikaal goede open minded-set aan de dag legde. In een inktzwart kader van ontij en horror werd en wordt inspiratie gehaald uit diverse extreme stijlen als black en death metal, met een hang naar experiment. Not For Music spookt daarom ook veel rond in knap duistere ambient-soundscapes. Oh zo elegant maar ondertussen dreigend, met bekruipende naargeestige ondertoon.

Niemand minder dan Jeordie White – beter bekend als Twiggy Ramirez (Marilyn Manson, A Perfect Circle, Nine Inch Nails) – tekende voor de klinkende plaatproductie. Onder de indruk geraakt van vorige full-length Nothing but the Whole (2014) klopte hij aan bij de Belgen voor de klus.

Daar waar Nothing but the Whole beste tikken uitdeelt met weelderige proggy blackened death, is op Not For Music gauw duidelijk dat er een andere koers wordt gevaren. Tempo´s liggen laag en een vrijwel continu benauwende atmosfeer laat gevaarlijke spanning woekeren en drukt je regelmatig in een catatonische verlamming. Opener Meat Heart heeft zodoende een huiveringwekkende sluimering. Met kil stuwende ritmiek, etherische synths en uitwaaiende gitaren. Tezamen goed voor een aardige jaren tachtig/vroege jaren negentig dark wave/gothic-tendens à la Sisters of Mercy of Fields of the Nephilim. En helemaal afgerond door de asgrauwe en listige fluister/murmelzang van vocalist/bassist Jeremie Bezier (overigens kenmerkend voor de gehele plaat). It Might Be zet het onderhuidse gebroei door en is gevaarlijk verleidelijk in druilerige, breed uitslaande gitaarpracht.

Zover je de desolate en vervreemdende stemming nog niet voelt, roeren Circle Girl en Your Skin Won´t Hide You er nog meer in. Langzaamaan trekt het onophoudelijk pikdonkere klankgoed je verder mee in wat lijkt op een surreële, nachtmerrie-achtige wereld. Eigenaardige, fijne weidsheid in de gitaarlijnen en subtiele, maf tuimelende ritmes intrigeren in al hun bijzonderheid.

Digging The Sky gaat onverminderd door met sidderend, dreigend onheil, dat steeds de indruk geeft ieder moment tot een uitbarsting te kunnen komen. Het loopt als een rode draad door de plaat heen. Maar tot verveling – het had gekund – leidt het nooit (zeker niet bij de dienstdoende recensent). Emptiness blijft knap boeien in dit spanningsniveau. Vooral de vaak recalcitrante gitaaraankleding bezweert goed en is van een mooie donkere schoonheid. Luister maar eens naar die fraaie, gracieuze gitaarlijn bij aanvang van Digging The Sky. Ook de ruim aanwezige synths kleuren het sfeerpalet flink donker en meeslepend in. Al dan niet samenvloeiend met dronende (gitaar)elektronica in ruimtelijke soundscape-ambient of middels indringende riedels. Zo is de synth-thematiek op Ever aardig dominant. Die track zwelgt pas helemaal dik in ferme porties (shoegazende) dark wave en gothrock: stevig aan de hand genomen door diep tergende zang en een koude, repetitieve ritmesectie is het goed apathisch meedeinen met je hoofd op een beste pot droefenis.

In de staart van het album gooit Let It Fall nog het meeste metalvenijn er tegenaan en is daarmee gelijk het grootste uptempo nummer van Not For Music. De Belgen bouwen echter naar het slot toe de boel weer af via een catchy, naar pop neigend stuk. Het werkt nog verdomd goed ook; doen ze heel geraffineerd. Het zegt – afrondend – wel alles over de eigenheid die in grote mate rondwaart op dit Not For Music. Een plaat die in de kern nog genoeg metal met zich meedraagt, maar waarop Emptiness zijn eigenzinnige experimenteerdrang – in vergelijking tot de voorgaande albums – het meest heeft laten gelden. En daarbij staat alles in het teken van een diep klievende gitzwarte atmosfeer die werkelijk nergens op de plaat inzakt. Regelmatig bombastisch in het sfeerbeeld, maar nooit tot kitsch vervallend.

Emptiness heeft op Not For Music een prachtige balans gevonden binnen de vergaarbak aan stijlen, die naast onder andere blackened death, ambient en wave ook shoegaze en post-rock omvat. Het levert een vooruitstrevende, verrassende en goed intrigerende plaat op van een gezelschap dat duidelijk van de bekende paden durft af te wijken. Het is misschien een aanvankelijk wat ongrijpbare plaat en het doorgronden van de eigenzinnigheid ervan vergt mogelijk enige luisterbeurten. Je zal erachter komen hoe binnen de veelheid aan stijlen sterke coherente en luisterbare nummers zijn uitgebroed. Een dikke chapeau voor dit prettig explorerende Emptiness.

Het Tilburgse Roadburn Festival heeft een neus voor dergelijke ´stijlenmartelaren´. Het mag daarom bijna geen wonder heten dat de Belgen er vrijdag 21 april hun opwachting mogen maken. Daarvoor, op 30 maart, speelt de band in de Botanique in thuisstad Brussel. Not For Music is uitgebracht bij Season of Mist en kun je onder andere beluisteren op Spotify (zie hieronder).



Deel dit artikel