Sommige dingen veranderen niet, zo is Jason Köhnen als we hem bellen druk met een veelvoud aan muzikale uitingen, “releases, events en noem maar op, dus het loopt goed”. Zo kennen we de jarenlang als Bong-Ra vanuit Utrecht opererende man inderdaad. “Ik probeer ieder jaar te minderen, maar het blijft kriebelen.” Tegelijkertijd is er juist heel veel veranderd. Zo woont Köhnen al even in Rotterdam en is hij bezig om de wereld van razende breakcore achter zich te laten. De laatste tour als Bong-Ra, de headliner zit er inmiddels op, de dreadlocks zijn inmiddels grijzer geworden en het is tijd om zich op andere muziek te richten. Samen met het label Svart Lava presenteert hij zijn nieuwe gedaantes op het komende Roadburn Festival, een paar dagen eerder (woensdag 18 april) is er al een speciale Svart Lava labelavond: Dark Night Of The Soul in Worm in Rotterdam.
WIN: Op Facebook geven we twee tickets weg voor deze bijzondere Dark Night Of The Soul happening in Worm, tevens de opmaat voor de Roadburn-shows.
Nu heeft Köhnen nooit gebrek aan muzikale mogelijkheden en projecten gehad. Altijd hield hij het vizier breed en doorgaans ook vernieuwend. Op zijn c.v. gaat het van Celestial Season (stonermetal en doom) tot The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble en The Mount Fuji Doomjazz Corporation (jazz, filmische dark ambient) tot Servants of the Apocalyptic Goat Rave (breakcore, rave). Met die laatste groep, waarin Jason al sinds 2005 met de Belg Sickboy acteert, staat hij op de komende editie van Roadburn. Sterker: Er is een heel programma rond hem opgetrokken en onder de noemer van Future Occultism treden op het Tilburgse festival Servants of the Apocalyptic Goat Rave, Bong-Ra solo en Phurpa op. Het Tibetaanse kloosterkoor Phurpa vervangt Phuture Doom.
Door Ingmar Griffioen
Bong-Ra zelf? Breakcore dus? Niet helemaal, Köhnen verheft volgens Roadburn-directeur Walter Hoeijmakers doom tot futuristische hoogtes met een visionaire show. ‘Hij trekt het Electric Wizard gevoel ten tijde van van Come My Fanatics helemaal de toekomst in’ en Hoeijmakers verwacht dat Future Occultsim ‘de huidige generatie doom metalfans steil achterover zal doen slaan’. Aanschouw deze voorproef en vraag je af of je klaar bent voor deze apocalyptische toekomst:
Ben je er nog? Mooi dan ben je helemaal klaar voor dit vraaggesprek met Pagan Bacchus Jason K. Wij willen onderhand wel eens meer van de huidige projecten weten.
In september las ik over ‘je wedergeboorte’. Het moment was daar om het roer om te gooien?
“Ik zat al een paar jaar te dubben hoe ik nu verder moest met Bong-Ra als elektronische artiest, want ik was er al een tijd klaar mee. Ik had eigenlijk alles al bereikt binnen dat stramien, dat genre qua componeren en qua shows. En ook met dat wereldje, je moet laat optreden en een levensstijl waar ik me niet goed meer in kon vinden. Er moest een moment komen om een punt erachter te zetten. Tegelijkertijd is dat heel moeilijk, want je hebt er twintig jaar aan gewerkt, dus je stelt het maar uit… Maar nu dan: 2018 is een fris begin, dan ga ik het over een andere boeg gooien. Ik was al een paar jaar bezig om terug te gaan naar mijn roots van doom metal en Celestial Season. De vraag was: een nieuw project beginnen, of door als Bong-Ra, waarmee ik ook vaak metal heb gebruikt? Mensen weten dat en die naam zit zo aan mijzelf verbonden dus koos ik daarvoor. Het zal misschien een paar jaar duren voor iedereen het door heeft, maar het zal beetje bij beetje wel komen.
“Toen ik het aan Walter had verteld en een nieuwe demo had gestuurd, zei hij: ‘Dat gaan we meteen op Roadburn zetten, dan kun je daar alvast de verandering in stijl doorgeven’. Toen ben ik met Stephanie van Svart Lava een vaste samenwerking aangegaan, zij brengt nu al mijn platen uit op haar label. We werken heel innig samen met dezelfde concepten, ideeën en events. Het helpt om alles via dezelfde creatieve groep uit te brengen.”
Je vertelde jaren terug eens hoe heftig het was om vaak als headliner geboekt te worden, waardoor je meestal diep in de nacht pas optreedt.
“Ik ben nu 46. Het waren de tijden, 2, 3 of 4 uur ’s nachts en ik lustte ook altijd wel een borreltje en mijn extraatje om wakker te blijven. Het wordt dan zo’n verleiding om in een routine te vallen, in een ongezond patroon. Het publiek werd ook steeds jonger en ik ouder. Nu kan het nog wel, vinden ze de muziek nog tof, maar op een gegeven moment moet je ook voor jezelf iets nieuws beginnen. Ik ben nu, na de eerste drie maanden, al zo blij dat ik dat gedaan heb. Ik heb de passie weer terug voor mijn muziek, de uitdaging, want je begint weer vanaf nul. En je bent meer creatief en conceptueel bezig dan dat het om feesten gaat. De link met Stephanie van Svart Lava is ook heel fijn, dat je op een lijn zit qua concept en muziek.
“De mix tussen metal en elektronica, waar stapsgewijs meer interesse in is en meer interessante acts in komen. En het koppelen aan occultisme gemengd met technologie, een nieuwe vorm van spiritualiteit in alle opzichten. We hebben dit Dark Night Of The Soul event in Worm georganiseerd om te presenteren wat er allemaal te horen is aan artiesten die hun eigen spiritualiteit mengen met muziek. Samen met Stephanie organiseren we ook het RVLT Festival in Worm, dat zich meer richt op breakcore en extreme elektronica. Met Svart Lava gaan we meer zoeken naar specifieke concepten en thema’s en zijn we misschien wat serieuzer. Hopelijk wordt Dark Night Of The Soul ook een jaarlijks terugkerend evenement, waar we ons meer richten op abstractere vormen, conceptuele muziek en cross-overs.”
De eerste editie is in Worm, een uitstekende locatie voor experimentele muziek.
“Precies. Svart Lava werkt ook samen met Worm. En het is ook een beetje een opwarmshow voor Roadburn, we moeten uiteraard ook oefenen voor Future Occultism. In overleg met Worm is het concept nog wat uitgebreid met ook een expositie, videopresentaties en een show van Phurpa, ook om het verschil te maken tussen Future Occultism op Roadburn en Dark Night Of The Soul. Het is natuurlijk wel gekoppeld inhoudelijk, maar zo dat de mensen die het interessant vinden naar beide kunnen gaan en dan twee verschillende events meemaken. Phurpa brengt al een wat meer dark ambient-sfeer en met Bong-Ra pas ik mijn liveshow een beetje aan Roadburn aan. Rites Of Passage speelt alleen in Worm. Dat is een aankomende lokale metal-elektronica-act, die in de toekomst misschien ook op Svart Lava uitgebracht zal worden, maar hier nog meer als soort opwarm-dj zal aantreden.”
Het lijkt erop dat Queen Of Darkness, de recente plaat van Servants Of The Apocalyptic Goat Rave, pas de vierde release is op Svart Lava?
“Dat klopt. Stephanie is Svart Lava begonnen met het idee dat het in ieder geval duister moet zijn, van subtiele duisternis tot extreme duisternis zoals de Servants. Ik met haar afgesproken om het eerste album uit te brengen van The Thing With Five Eyes, zeg maar het vervolg van The Kilimanjaro Darkjazz Ensemble (TKDJE). Toen TKDJE uit elkaar ging, ben ik daarin verder gegaan met darkjazz en eigenlijk dezelfde composities. Na die eerste samenwerking, beloofde ik al mijn muziek daar uit te brengen.
“De tweede release was het Köhnen – Pándi Duo, live doomjazz-improvisaties van drummer Balazs Pandí en mijzelf. Pandi is een Hongaarse freejazz- en improv-drummer die met heel veel muzikanten heeft gewerkt van Merzbow tot Thurston Moore, PORN (met die gast van Faith No More) en Jamie Saft. Ik heb nog met hem in de band Wormskull samengewerkt en speel al tien jaar af en aan met hem samen. En hij zal als vaste drummer van Bong-Ra ook op Roadburn meedoen. Daar moet eigenlijk ook nog een blazer meekomen, een altsax of klarinet, met distortion. Dus in die zin trek ik de lijn van doomjazz ook wel weer door in Bong-Ra. Uiteindelijk beginnen al die projecten nu meer naar elkaar toe te groeien.”
“De derde release was weer van The Thing With Five Eyes. Svart Lava is dus heel gevarieerd. Dan komt de nieuwe Bong-Ra er nog aan op Svart Lava en er staat nog een plaat van Invisible Guest op stapel, dat zou dan de eerste niet-Köhnen gerelateerde release zijn. Alleen voor dit jaar heeft ze al zeven releases staan die uitkomen.”
In die teaser voor Roadburn gaat het meteen alle kanten op: black metal, doom, heftige elektronica richting breakcore en screams, en zien we nu een zangeres?
“Nee, dat is alleen voor de clip. De zang in de Servants is van Derrick Baseck, een Amerikaan die ook uit de breakcore-wereld komt en nu de modulaire kant op is gegaan. Ik zocht een black metal-zanger die niet uit de black metal-wereld komt. Overkomen uit L.A. voor een Roadburn-show is lastig, dus daar werken we met een vervanger, of zullen we het zelf invullen live.”
Die mix van metal met elektronica blijft er wel in dus?
“Ja. Waar ik met de oude Bong-Ra gestopt ben met de extreme elektronica, gaan we op deze tweede plaat van de Servants (het debuut stamt al uit 2006) de mix van industrial hardcore met synthwave en black metal helemaal finetunen. We vinden dat we de balans nu goed hebben en het zal ook volledig in deze stijl blijven.”
Het ‘Bong-Ra doom arsenaal’ is uitgebreid met ‘The Death Tuner of Monoliths’
Die plaat uit 2006 was ook al met Sickboy. Maken jullie weer, of nog steeds, muziek samen?
“Weer. We hebben toen tot 2010 optredens gedaan. Daarna hadden we minder contact tot we elkaar vorig jaar weer tegenkwamen op een festival. Toen hebben we de passie voor de Servants weer terug gevonden en hebben we die plaat binnen een week gemaakt, geschreven en geproduceerd. Kennelijk was het een goede pauze, want we gingen zitten en het enige wat we wisten dat we niet hetzelfde wilden maken en vooral wat met metal. De eerste track hadden we binnen een half uur klaar en daarna was het wel makkelijk om de hele plaat af te maken. Dus het componeren was even explosief als de muziek, ha ha.
“De bedoeling is om de Bong-Ra plaat of EP ook voor Roadburn af te hebben en dan vast een track uit te brengen. Zodat we ook op het festival kunnen laten horen hoe de nieuwe Bong-Ra sound gaat klinken.”
Hoe kwam je bij Roadburn terecht?
“Ik had het met Walter al vaker over mijn muziek en nieuwe projecten. Zoals je weet is hij iedere keer op een visionaire manier bezig om Roadburn uit te breiden, om in het diepe te duiken met ‘wat kun je presenteren?’ en concepten waarbij metal en andere muziek gecombineerd worden. Dus stelden we voor om drie acts onder ons concept Future Occultism te presenteren, zodat het één lange show wordt met een opbouw van Bong-Ra, doom metal met jazz en wat elektronica naar Phurpa, het meditatieve occulte collectief dat een moderne kijk biedt op doom metal en elektronica. En dan afsluiten met Servants dat een mix van rave, harde industrial, gabber en black metal is.
“Dat vinden wij een perfecte lijn van twee uur om het publiek deze nieuwe cross-over in de breedste zin te kunnen presenteren. Mensen kennen nu natuurlijk Igorrr (vrijdag op Roadburn in de Koepelhal, IG.) en die maakt het wat makkelijker. Het mixen van metal met breaks en orkestrale geluiden deed ik met Bong-Ra al tien jaar eerder. Het feit dat Igorrr er ook staat en wij met Future Occultism zegt genoeg, daarom willen wij met Svart Lava dit nieuwere genre nu meer gaan promoten. En eerst in WORM als Dark Night Of The Soul gaan presenteren. Hopelijk zullen meer mensen die ook van metal en elektronica houden, daardoor geïnspireerd worden om het ook zelf te gaan maken en die shows te gaan bezoeken. Het is een vrij intensieve update, je krijgt van alles voorgeschoteld en het schiet van de ene hoek naar de ander. Ik denk dat dat juist wel heel inspirerend voor veel muzikanten en bezoekers kan zijn.”
Je hoopt dat er zo een bredere stroming ontstaat?
“Ik denk dat het al een beetje zo is. Kijk bijvoorbeeld naar artiesten als Necro Deathmort (tourt nu met GOLD, IG.), Igorrr en je hebt her en der nog gitaarbands die elektronica gebruiken. Ik denk dat het echt de toekomst is. Vroeger had je al bands als Pitchshifter, Fear Factory en Alec Empire (van Atari Teenage Riot) heeft 15 jaar geleden al geprobeerd metal met elektronica te mixen. Toen was het echt veel te vroeg. Maar je had ook ‘Industrial Strength’ remixes van bands als Corrosion of Conformity en Morbid Angel. Dus ik denk dat de tijd nu rijp wordt dat elektronica wat meer geaccepteerd is door het gitaar- en metal-publiek. En dat je ziet dat het door thuisstudio’s veel makkelijker is om die stijlen te integreren, heel spannend, waardoor je innovatieve mogelijkheden kunt aanbieden.”
De tijd is ook rijp dankzij de technologie?
“Precies. Dat is ook een beetje het idee van Future Occultism. Met Future kijken we naar de technologie en Occultism is het spirituele, het occulte dat altijd wel gemengd is geweest met veel metal. Wij zien Future Occultism als een manifest, als onze visie hoe metal in de toekomst kan evolueren.”
Het gaat ook over de terugkeer naar traditioneel occultisme en spiritualiteit. Wat moet ik me daarbij voorstellen?
“Dat richt zich bij Bong-Ra en bijvoorbeeld The Thing With Five Eyes op de terugkeer naar de eeuwenoude mysteries. Dat gaat over de niet traditionele vormen van spiritualiteit en filosofie. Niet het patriarchale en de indoctrinatie van de huidige religie, die spiritualiteit in feite heeft gekidnapt, waardoor het nu eigenlijk een vies woord is geworden. Het is meer een terugblik, het zoeken naar jezelf, naar het één worden met jezelf en het heelal als een vorm van introspectie. De zoektocht gaat zowel inwendig als uitwaarts.
“Future Occultism: Future slaat op het combineren van de technologie met vormen van muziek, de cross-over van metal met elektronica, dus het analoge en het mechanische. De Occultism is gebaseerd op de spiritualiteit. We neigen allemaal meer naar de duisternis, maar in dat opzicht is het woord occultisme niet negatief bedoeld. Dat is het uiteindelijk een beetje geworden omdat het een negatieve intonatie heeft gekregen door het christelijke geloof, dat alles wat niet christelijk was als negatief of zelfs kwaadaardig beschouwde. De oorsprong van het woord occultisme gaat terug tot een vorm van spiritualiteit, magie of alchemie, ja tot waar je ook maar in wilde geloven dat niet gebaseerd was op het geloof in één god, of een monotheïstische god.
“In ons concept heeft iedere act een eigen vorm waarin spiritualiteit is gekoppeld aan muziek. Voor Bong-Ra is dat meer het spirituele dat beïnvloed is door de oude voorculturen, de prehistorie waar het meer gebaseerd is op de symboliek, en alles voordat de monotheïstische religies binnenkwamen, de hermetische filosofie, esoterische.
“De spirituele visie bij de Servants gaat meer richting het binaire, de spiritualiteit in het digitale. Dan kom je tot een abstractie met de eentjes en de nullen, wat je eigenlijk ook kan interpreteren als de atomen. Dat heeft een hele sterke link met de filosofische uitingen van de Grieken (en Egyptische filosofieën) en het begin met Aton (de zon, IG.). In het concept van de Servants worden de enen en de nullen gekoppeld aan het oneindige van het heelal. Het binaire gaat oneindig door, wat je ook terugziet op de hoes in de vrouw met de witte bol. Dat is het oneindige heelal gekoppeld aan de mens, de clash tussen sterfelijkheid en onsterfelijkheid, het leven en de dood, het oneindige met het eindige, de yin en de yang, de oneindige balans tussen het licht en het donker. De Servants is daarmee het technologische aspect van Future Occultism.”
Het is nogal een uitgebreid verhaal Jason.
“Er zit een behoorlijk uitgebreide gedachte, filosofie en concept achter, ook tijdens het componeren van de muziek. Dat is soms moeilijk aan mensen te presenteren, dus we zullen dat op de avonden zelf ook wat gaan promoten. Maar het bestaat amper, mensen gaan meestal naar een concert toe of luisteren naar een band. Er zijn natuurlijk wel bands met een filosofie, maar met zo’n avond denk ik dat we een van de weinige events zijn, die én zo’n gevarieerd programma aanbieden, én met artiesten die een hele specifieke, doordachte filosofie achter hun muziek hebben. We hopen hiermee het platform wat hoger te tillen, iets verder te kijken.”
Zit de Bong-Ra ‘breakcore-afscheidstour’ er al op?
“Ja, ik heb twaalf shows gedaan en de laatste was 23 december. Toen heb ik heel duidelijk een punt achter het oude Bong-Ra kunnen zetten en ook de spirituele metamorfose kunnen ondergaan naar de nieuwe Bong-Ra. Ook echt een metamorfose: net voor de kerst stoppen en in het nieuwe jaar verder. Ik heb het nu helemaal achter me gelaten.”
Heb je die laatste show in Rotterdam gedaan?
“Nee, dat was leuk geweest, maar Dordrecht was dichtbij genoeg. Ik lag in ieder geval een keer op tijd in bed, ha ha.”
Ga je het nog een keer missen al dat gereis, hotelkamers in Japan, feesten headlinen in Rusland?
“Nee, helemaal niet! Hoe langer ik nu met die nieuwe projecten bezig ben, hoe blijer ik ben dat het erop zit. Dit was supertof he, ik heb echt genoten ervan. Maar een bepaalde periode hoort bij een bepaalde tijd van je leven. Iedereen moet soms even een pagina omslaan en opnieuw beginnen, vooral als je creatief bent. Ik had gewoon nieuwe uitdagingen nodig en dit voelde al even als een baan. Ik viel in een routine en dat heb ik niet nodig, ik wil juist steeds meer uitdagingen hebben. In die zin is de samenwerking met Svart Lava geniaal. Ik voel weer een hele frisse wind, voel mezelf helemaal opbloeien qua ideeën en alles.”
En wat als je met deze richting en Svart Lava straks ook in een internationale versnelling terechtkomt?
“Ja, misschien gebeurt dat wel, maar het voordeel is dat ik dan in ieder geval niet laat zal optreden. Daarom kies ik ervoor als band verder te gaan met Bong-Ra, dan ben je om tien of elf uur wel klaar. Het waren gewoon de tijden en dat reizen, dat werd te veel. Dit is veel overzichtelijker. En ik kan zelf bepalen hoeveel shows ik ga doen, ik ben er niet meer financieel afhankelijk van. Ik doe er nu freelancewerk naast, op het gebied van video en vormgeving, zodat ik me niet specifiek op muziek hoef te richten.”
Svart Lava & Worm present DARK NIGHT OF THE SOUL
– Woensdag 18 april 2018 | WORM Rotterdam
– Met: Phurpa, Bong-Ra, The Nent, Servants Of The Apocalyptic Goat Rave, Rites Of Passage
– Deuren: 19:00 | Tot: 00:00
– Vvk: €12 | Deur: €14 – Tickets
– Facebook-event
Future Occultism op Roadburn:
– Donderdag 19 april 2018 | 013 Green Room, Tilburg
– Met: Bong-Ra, Servants Of The Apocalyptic Goat Rave, Phurpa
– 22.30 tot 00.30
– Passe-partouts en dagkaarten uitverkocht (alleen voor de zondag nog kaarten)
– Meer informatie op de Roadburn-site
Nog geen reacties!
Er zijn nog geen reacties geplaatst.