NMTLockdown: Hoe Martijn zijn tentenbedrijf en 35 gezinnen redde met desinfectiemiddel

“Je kan bij de pakken neerzitten, maar je kan ook kijken wat je wél kan doen. Ik krijg daar elke dag meer energie van.” Martijn van den Broek weet van aanpakken, én hij heeft een bijzonder goed verhaal. De Brabander beleeft met zijn bedrijf Van Ham Tenten & Podia 100% omzetverlies, maar heeft voor al z’n 39 contractmedewerkers nog werk, waarvan een groot deel bij toeleveranciers en andere bedrijven. De een helpt met het leggen van fietspaden en de ander tekent zijn ontwerpen nu voor een bevriend bedrijf. Van den Broek is daarmee een soort detacheringsbureau geworden. Hij betaalt al z’n medewerkers gegarandeerd 100% loon door (“35 gezinnen moeten ervan eten”), mits ze akkoord zijn dat ze tijdelijk ander werk moeten doen. En Van den Broek heeft geleerd van eerdere crises: hij had al een noodplan klaarliggen. Zo heeft hij een productielijn voor desinfectiemiddel uit de grond gestampt, in de hal die normaal als wasstraat voor de tenten dient.

Van den Broek is sowieso een ondernemend figuur. Hij startte op zijn 23e op de werkvloer bij Van Ham Tenten & Podia en nam zes jaar later, in 2010, het bedrijf over. Toen was hij een van de zes medewerkers, inmiddels stuurt hij 35 fulltimers, vier parttimers en dertig oproepkrachten aan en daar komt normaliter in het hoogseizoen (nu dus) nog een veelvoud aan uitzendkrachten bij. Vorig jaar breidde hij op een nieuwe locatie in Bladel uit van 7500 naar 20.000 m2 opslag- en werkruimte, meldde het Eindhovens Dagblad. Het bedrijf – motto ‘Met Hart en Zeil’ – kan nu alle zestig voertuigen kwijt in de eigen garage en herbergt ook een zeildrogerij en houtwerkplaats. De klantenkring zit vooral in de Benelux, maar voor een EK Voetbal gaan ze heel Europa door. In 2019 stonden op 850 locaties tenten en spullen van Van Ham, van grote publieksevenementen tot bedrijfsfeesten, tv-uitzendingen tot sportwedstrijden. Maar de branche wordt nu hard geraakt: “We verwachten dat dit jaar 383 miljoen euro omzet verdwijnt. 40 tot 45% van mijn collega’s denkt over zes maanden niet meer te bestaan.”

Des te belangrijker dat Van den Broek alternatieve inkomsten heeft aangeboord. Sowieso denkt hij in oplossingen: hij heeft net voor een bedrijf uit Veldhoven een Rozen Drive-in opgezet. Niet zo gek dat hij zijn modelverhaal al bij diverse media mocht doen en dat het in een tijd waarin de hele festivalwereld stilligt, zowaar lastig is om de eigenaar van Van Ham Tenten & Podia aan de telefoon te krijgen.

Door Ingmar Griffioen

Hoe raakt de coronacrisis jou?
“Ons bedrijf ligt al 10 weken volledig plat. De evenementenbranche was de eerste die eruitging, en we weten ondertussen – na een geniepig briefje van Minister De Jonge – dat we ook de aller-, aller-, allerlaatste zullen zijn die weer aan de gang mogen. Dan ligt je bedrijf gewoon stil, met geen uitzicht. Vanuit de podium- en evenementenbedrijf is dat zakelijk gezien dramatisch. Dan praat ik niet alleen voor mezelf, maar de hele keten van toeleveranciers, bedrijven voor licht- en geluid, podium-, stenten- en decorbouw, noem ze allemaal maar op.

“Wij hebben tien weken geleden besloten het roer om te gooien en niet te kijken naar wat niet meer kan, maar vooral naar wat nog wél kan. Dat houdt in dat iedereen die bij ons werkt, gewoon nog aan het werk is, maar dan bij externe bedrijven. We hebben een technisch tekenaar uitgehuurd; we zijn betonnen fietspaden aan het leggen; zonnepanelen aan het leggen; woonunits aan het bouwen; we zitten bij een stratenmakersbedrijf, bij een aantal bedrijven in het magazijn; bij transportbedrijven met onze eigen auto’s; we grijpen in ieder geval alles aan om nog iets van omzet te kunnen genereren.”

Over hoeveel man personeel heb je het dan?
“Ons bedrijf bestaat uit 35 mensen met een fulltime contract, we hebben vier mensen met een parttime contract en we hebben nog dertig mensen op oproepbasis. Bij de oproepers hebben we nu niet voor iedereen werk, wel een paar mensen die alle annuleringen nog aan het verwerken zijn. Verder hebben we nu 25 man buiten de deur aan het werk.”

Hoe heb je dat voor elkaar gekregen?
“We zijn heel snel social media gaan zoeken en ik ben veel in de media geweest; op BNR Nieuwsradio, op Radio 1, bij EenVandaag en ik ben net weer gebeld door Radio 1 naar aanleiding van dat briefje aan de Tweede Kamer, waarin ze ‘even’ zeggen dat we pas weer aan de gang mogen als er een vaccin is. Dus we hebben het geluk dat we mediabereik hebben, we hebben hele trouwe klanten en hele goede toeleveranciers; ik denk dat 60% van mijn mensen bij die toeleveranciers werkt. De andere 40% is in de regio aan de gang via ons netwerk, óf bij klanten die regelmatig mensen voor evenementen nodig hebben en nu ‘die helden van Van Ham’ wel willen helpen.”

Toeleveranciers zijn bedrijven die normaal onderdelen leveren voor tenten?
“Wij hebben vorig jaar nieuwbouw gerealiseerd, op twee hectare een nieuwe locatie gebouwd en 1 februari was de officiële opening. Het gaat om bouwbedrijven die ons nieuwe gebouw neergezet hebben; die zonnepanelen geleverd hebben; de dakdekkers; de landbewerkers; de grondwerkers: ze willen ons allemaal graag helpen. Maar dat kan alleen als je goede mensen hebt, die ook bereid zijn om dat te doen.”

Die bereidheid proef je in de sector en bij je mensen?
“Binnen ons bedrijf zeker. We hebben de medewerkers heel vroeg ingelicht welke gevolgen dit zou kunnen hebben voor onze branche. Toen heb ik ook meteen gezegd: ‘Dan garandeer ik dat er voor 1 september niemand wordt ontslagen bij ons. En, wat er ook gebeurt, ik garandeer dat iedereen 100% salaris blijft ontvangen. Maar… er staat wel tegenover dat we andere dingen moeten gaan doen. Als jullie dat met z’n allen willen, dan ga ik me daar volledig voor inzetten. Als jullie dat niet willen, dan moet je dat ook aangeven, maar dan zal het bedrijf het niet redden’. Ik denk dat het heel belangrijk is dat je eerlijk bent naar je mensen. Doordat wij heel duidelijk een stip op de horizon gezet hebben, zitten op dit moment al onze mensen in de verhuur.”

Als ‘klap op de vuurpijl’ ontwikkelde hij een nieuw product.
“Je houdt natuurlijk ook altijd mensen over die je niet ergens kunt detacheren. We hebben ook gezegd dat we weer een eigen product moesten hebben. Verder zijn we afhankelijk van onze toeleveranciers, waar we heel blij mee zijn, maar eigenlijk zijn we een verkapt uitzendbureau. En daar kan ik mijn kosten niet mee dekken. Ik kan het personeel deels betalen, maar alle andere kosten lopen ook door. Dus zijn we gaan kijken wat we nog meer kunnen doen. Zo zijn we twee weken geleden een eigen desinfectielijn gaan opzetten. In acht dagen tijd gebouwd: een complete lijn waarop we desinfectiemiddel kunnen afvullen. We zijn in plaats van tentenverhuurder een chemie- of een cosmetischbedrijf. Wij verkopen als producent nu desinfectiemiddel aan winkeliers; aan rijscholen; aan tandartsen; aan de kappers die nu weer open mogen. Wij proberen dat grote gat gedeeltelijk te vullen.”

Dus waar je normaal tenten en onderdelen opslaat, daar heb je nu een productielijn voor dat middel staan?
“Wij hebben een hele grote wasserij van 1800 m2 en die ligt ook stil. Dus we hebben die hal helemaal leeggemaakt en daar een productielijn opgebouwd in samenwerking met BO Motor Oil, die alle vergunningen en kennis hebben om zoiets te doen. We hebben die krachten gebundeld. Zij hebben alle kennis, en de inkoop, maar niet de capaciteit en ruimte om een desinfectielijn op te zetten. Toevallig heb ik ooit levensmiddelentechnologie gestudeerd met de richting procestechnologie: het machinaal afvullen van producten. Dus dat kan ik bijdragen. En mensen en ruimte heb ik ook. ‘Dus als jullie de inkoop doen, en zorgen voor de wet- en regelgeving, dan gaan we samen een fantsastisch product maken’. Zo zijn we een joint-venture aangegaan. Donderdag 30 april heeft het Eindhovens Dagblad een artikel geschreven en sindsdien is bij ons de hel losgebarsten. Maar dan in positieve zin: we krijgen zoveel aanvragen binnen dat we het niet bij kunnen houden.”

Allemaal voor het Bladelse desinfectiemiddel?
“Overal is een tekort aan desinfectiemiddel en wij willen een betaalbaar product leveren.”

Terug naar de normale bedrijfsvoering: Nu was je anders vooral met festivals bezig geweest?
“Wij zitten eigenlijk bij alle grote festivals in de Benelux, linksom of rechtsom kun je daar wel iets van ons terugvinden. Of het nu Pinkpop is, of Mysteryland, Tomorrowland, Pukkelpop, Rock Werchter of Graspop, van hele grote tot hele kleine evenementen.”

En Paaspop viel als eerste festival weg?
“Paaspop Schijndel niet, maar je hebt in Nederland drie Paaspops en wij leveren alle tenten en alle podia bij Paaspop Den Hout en die viel ook weg. Evenals Rebirth Festival met Pasen. We zitten in de dance, we zitten in de rock ’n roll, in de pop, je kunt het zo gek niet verzinnen of we zijn er.”

Normaal werken jullie vooral in de Benelux?
“We doen ook een klein stukje Duitsland, maar we richten ons voornamelijk op Nederland en België. Onze corebusiness zit in de Benelux. Maar we hebben veel internationale aanvragen en zouden dit jaar ook voor alle speelsteden van het EK podiummaterialen leveren. Dus van St. Petersburg tot Bakoe tot Londen en steden in Portugal en Spanje. Maar dat gaat ook niet door.”

Valt het nog te becijferen, hoeveel miljoen verlies je zo lijdt?
“Ik ben lid en mediawoordvoerder van de belangenvereniging van tentenverhuurders en wij hebben woensdag eindelijk de cijfers gekregen. Alleen al de tentenverhuurders in Nederland hebben in 2019 450 miljoen euro omzet gedraaid met nationale en internationale producties. Daarvan is de verwachting dat 383 miljoen euro dit jaar verdwijnt. 40 tot 45% van mijn collega’s denkt met de huidige regels over zes maanden niet meer te bestaan. 80% van de tentenverhuurders denkt dit geen 12 maanden vol te kunnen houden, zonder extra steun van de overheid.

“Dus daarom zijn wij andere dingen gaan doen, want wij willen bij die 20% horen die nog wel bestaat. Dus iedereen praat over een klotetijd, maar ik probeer altijd te praten over een uitdagende tijd. We moeten ook uitkijken dat we onszelf niet in de put praten, want dan hebben we ook geen energie meer om voor het bedrijf te vechten. 35 gezinnen zijn met hun hypotheek afhankelijk van ons bedrijf en je wilt toch zorgen dat die mensen hun huis en alles blijven houden.”

Je had het over een briefje dat uitgelekt is…
“Dat briefje dat de minister aan de kamer heeft gestuurd, dat heeft heel veel gevolgen voor ons. Ik heb af en toe het idee dat mensen dingen schrijven zonder na te denken wat de gevolgen zijn. Nu is het zo dat alle evenementen in Nederland die vergunningplichtig zijn niet door mogen gaan. Dus dat betekent ook een buurtfeest met honderd mensen. Bijeenkomsten met honderd mensen mogen dadelijk, maar als mensen een tent op het plein willen zetten en ze komen daar met 99 mensen bij elkaar, dan mag het niet. Want voor de tent moet een vergunnig aangevraagd worden. En zo hebben wij nog steeds geen inkomsten. Ze praten over grote en middelgrote evenementen, maar niemand kan mij vertellen aan welke specificaties een middelgroot evenement moet voldoen.”

En wat is landelijke uitstraling precies?
“Er moeten hele duidelijke specificaties komen: Wat is een lokaal evenement, wat is een regioneel evenement, wat is een nationaal evenement en wat is een internationaal evenement. Ik snap dat een Formule 1, waar misschien wel bezoekers uit honderd verschillende landen komen, niet doorgaat. Dat snapt iedereen. Maar de lokale zeskamp in Lage Mierde: waarom kan die niet doorgaan na 1 september? Op dit moment is al ons perspectief weggenomen na één lullig briefje.”

Maak je je zorgen om noodkreten dat podia en festivals kunnen omvallen? Dat is toch een infrastructuur die jullie eigenlijk nodig hebben.
“Ja, uiteindelijk is de hele keten belangrijk. Dus als ergens in de keten een schakel verdwijnt, dan kan er iets niet doorgaan. De evenementenorganisator is net zo belangrijk als de artiest als de promotor als de toeleverancier. Als er geen toeleveranciers meer zijn, dan hebben we ook geen evenementen. En als alle organisatoren omvallen, dan is er ook niks meer. Dus er zal iets moeten gebeuren.”

Durf je ook verder te kijken, bijvoorbeeld naar hoe lang de vraag voor desinfectiemiddel relevant blijft?
“Ha ja, we hadden eigenlijk gewoon een ideetje en dat is helemaal uit de hand gelopen. Ik denk dat desinfectiemiddel ook na de coronacrisis blijft en op dit moment is er een groot tekort. Iedereen is daar op aan het schakelen, net als met mondkapjes. En ik denk dat desinfecteren; het beter reinigen van panden, van flexibele werkplekken en mensen die de winkel in komen, dat dat voorlopig nog wel even blijft. Zolang ik geen werk heb met mijn tentenbedrijf, weet ik zeker dat er behoefte blijft aan desinfectiemiddelen. Daarom hebben we voor deze strategie gekozen. En houdt die vraag dadelijk op, dan hoop ik dat we weer tenten kunnen bouwen. En misschien blijft het allebei wel bestaan en dan gaan we met allebei verder.”

Je krijgt veel media-aandacht: zijn er ook al concurrenten opgestaan, partijen die je voorbeeld volgen?
“Er zijn steeds meer bedrijven die hun mensen verhuren, alleen het opzetten van een desinfectielijn brengt wel wat meer met zich mee. Daar heb je echt wel specialistische kennis voor nodig. Vergunningstechnisch zit het ook heel moeilijk in elkaar, daarom ben ik heel blij met mijn partner: BO Motor Oil levert normaal olie voor motorcross en voor wegraces en dat ligt ook allemaal stil. Er wordt ook minder gereden met auto’s, dus bij hen was de omzet ook aan het wegzakken. Samen, met hun kennis en onze kennis, zijn we supersterk.”

Ik begreep dat jij al een noodscenario klaar had liggen?
“Dat klopt. In 2001 was de MKZ-crisis, mond- en klauwzeer dus, in Nederland en toen ging 80% van de tentfeesten op boerenterreinen ook niet door. Bij scholen lagen toen citroenmatten waar mensen overheen moesten lopen om besmetting te voorkomen. In dit jaar heeft ons bedrijf 80% van de omzet verloren. Op dat moment werkte ik nog niet bij Van Ham, maar zat ik aan de organisatorische kant en mijn evenement ging ook bijna niet door. Met heel veel noodmaatregelen hebben we het uiteindelijk wel door kunnen laten gaan en daarmee waren we gered. Ik werkte toen bij een geneesmiddelenbedrijf en heb gezien wat de omzet daar was. Dat heeft wel geholpen bij deze keuze, want toen was ook aan desinfectiemiddel een gigantisch tekort.

“In 2005 ben ik hier gaan werken en sindsdien hebben we het nog vaak over de MKZ-crisis gehad. In 2010 heb ik het bedrijf overgenomen en heb ik er nog rekening mee gehouden, toen heb ik een noodplan gemaakt: ‘Wat als dit nog een keer gebeurt?’ Toen ik met de nieuwbouw begon vroeg de bank wat voor mij de grootste gevaren waren. Toen zei ik: ‘Mijn grootste gevaar nummer 1 is de varkenspest en 2: Mond- en klauwzeer’. Nu hebben we een virus dat voor mensen nog veel erger is.”

En de bank zei: ‘Goed idee meneer Van den Broek’?
“Ik belde de bank de woensdag na carnaval en toen was er nog helemaal niks aan de hand. Toen zeiden ze: ‘Martijn, waar maak je jezelf druk over?’ Ik: ‘Nou, als dit virus in Nederland komt en de markt komt stil te liggen… ik heb net nieuwbouw neergezet, dan ga ik er gewoon aan’. Ik werd eigenlijk een beetje uitgelachen: ‘Jongen, maak oe eigen toch niet zo druk’. Twee weken daarna stond heel Nederland op z’n kop en toen bleek dat ik als één van de eersten hierop aan het acteren was. Ik heb in de week na carnaval al besloten om al mijn investeringen terug te draaien. We hadden 250.000 euro aan spullen in bestelling staan voor het nieuwe evenementenseizoen. Die zouden allemaal rond Bevrijdingsdag, Koningsdag geleverd worden. Toen kon ik die allemaal nog annuleren, want iedereen had werk genoeg, er was niks aan de hand. Maar als die spullen afgelopen week geleverd waren, dan had ik ze niet kunnen betalen en had mijn bedrijf er niet meer gestaan.”

Snel anticiperen heeft echt je bedrijf gered.
“Als wij niet geanticipeerd hadden, dan hadden we nu niet meer bestaan.”

We hebben een standaardvraag: ‘Hoe zorg je dat je thuis niet gillend gek wordt van verveling?’ Maar daar heb je helemaal geen tijd voor?
“Nee, ik werk als ik eerlijk ben elke dag van acht uur ’s morgens tot elf uur ’s avonds en ik ga drie keer in de week met een vriend even twee uur mountainbiken. Dan trap ik alle frustratie eruit en kan ik er weer twee dagen tegenaan. De eerste paar weken werd ik vooral zondag stapelgek. Want dan had je geen werk, geen toekomstperspectief. Dan zat je maar te malen, je ziet je wereld voor je ogen instorten en je weet niet of je dit kunt overleven. Op dit moment hebben we een noodbegroting liggen, waarbij we hopen het tot in ieder geval volgend jaar april vol te kunnen houden. Dat zal afhankelijk zijn van de maatregelen die getroffen worden. Daarom zijn we nu andere wegen als desinfectiemiddel aan het verkennen.

“Ik denk als ondernemer. Onze mensen helpen ons hier doorheen. Je mensen kunnen veel meer als jij alleen, dus praat er met ze over en samen kom je tot nieuwe ideeën. Ik zie allerlei initiatieven de lucht inschieten. Op dit moment zie je een scheiding tussen de mensen die elkaar in de put praten, het niet meer goed zien komen en op hun handen gaan zitten, en de ondernemers en bedrijven die nieuwe mogelijkheden proberen te zoeken. Als je met nieuwe mogelijkheden bezig bent, dan krijg je ook weer nieuwe energie. En ik snap dat dat heel moeilijk is hoor, en voor sommige mensen niet te begrijpen. Maar ik merk dat als ik hiermee bezig ben, dan krijg ik elke dag weer meer energie, want je bent met iets positiefs bezig en niet alleen het negatieve.

“Je moet ook uitkijken dat je dadelijk niet overspannen bent, en als je de hele dag thuis niks gaat zitten doen, dan heb je ook de hele dag de tijd om te piekeren. Ik ben nog geen dag thuis geweest, heb elke dag nog gewoon gewerkt. Blijf aan de gang, blijf werken én blijf mogelijkheden zoeken. Als je er nu niet op komt, dan is dat helemaal niet erg. Maar praat met je vrienden kennissen en misschien heb je over een week wel een idee, een eureka-moment, of je komt de juiste tegen. Zoals wij ook iemand tegen zijn gekomen om samen iets nieuws op te zetten, zodat allebei onze bedrijven er beter van worden.”

Welke muziek hoort voor jou bij dit verhaal?
“De beste muziek die hierbij hoort is ‘Can I Play With Madness’ van Iron Maiden. De wereld is een gekkenhuis en pas je eigen aan. Dit liedje geeft ontzettend veel energie. Hier staat elke dag wel iets van Iron Maiden op. Dat de kinderen het zelfs leuk vinden, zo erg is het al. Dus ik denk dat we goed bezig zijn.”

---