Iron Jinn Live at Roadburn: “Heel vet om met hongerig, open-minded publiek naar climax te werken”

Iron Jinn op Roadburn 2023, foto David Eering

Het is natuurlijk best opmerkelijk om als nagenoeg onbekende band je hagelnieuwe album te presenteren in een stampvolle zaal op Roadburn 2023. Gewoon dat zo goed als onbekende materiaal spelen op een uitverkocht festival, waar mensen ook kunnen afzwaaien en naar andere bands gaan kijken. Precies dat deed Iron Jinn met slechts een handvol optredens onder de riem. De vier Nederlanders sloten de Roadburn-zaterdag af in de Green Room (kleine zaal 013) af met een bevlogen set, waar 70 minuten de vonken vanaf vlogen. Dat memorabele optreden is vastgelegd in audio en video en die registratie wordt op dubbel vinyl uitgebracht op 5 april door Lay Bare Recordings.

Het album bestel je vast via de Bandcamp. Iron Jinn presenteert die plaat dezelfde vrijdagavond in EKKO in Utrecht (tickets scoor je hier) en jij kunt daar misschien wel sowieso bij zijn. Wij verloten namelijk 2×2 kaarten via de NMTH-socials.

Voor het zover is willen we wel wat meer weten over het ontstaan van deze plaat en in dit geval dus over die bijzondere show op Roadburn Festival. Zanger-gitarist Wout Kemkens was zo goed om onze vragen te beantwoorden en toe te lichten waarom Roadburn ‘een speciale plek’ in hun hart heeft. Over de click met het publiek in Tilburg: “Band en publiek bewogen als één geheel. Heel vet dat mensen zich helemaal open stelden aan dik 70 minuten nieuwe muziek.” Zeker. Dat was bepaald geen ‘voorbijgaand moment in een eeuwig voorbijslingerende wereld’, zoals Wout dat zo mooi uitdrukt. En dat kun je zelf beleven via de registratie hieronder, inclusief ‘Reich & Roll’ by Oeds Beydals x Jarno van Es.

Tekst: Ingmar Griffioen, fotografie: David Eering / Paul Verhagen / Sabrine Baakman / Roy Wolters

– Even een korte recap voor de lezers: Hoe komt een vrijwel nieuwe groep op Roadburn terecht?
“Dat is direct gelinkt aan het ontstaan van de band. Oeds werd in 2018 door Roadburn-directeur Walter Hoeijmakers uitgenodigd om een groep muzikanten uit Nederland en San Diego bij elkaar te brengen voor een eenmalige show op Roadburn. In de aanloop naar deze show merkten Oeds en ik dat we een echte klik hadden bij het schrijven van muziek. Heel geleidelijk over de jaren, soms met wel tussenpozen van maanden, ontstond Iron Jinn, omdat we toch steeds vaker de koppen bij elkaar staken om muziek te componeren. Toen Walter hier lucht van kreeg – en hij de nummers waaraan we werkten hoorde – vonden hij en zijn team het mooi om de cirkel rond te maken en de vruchten van die eerste Roadburn-samenwerking nu te laten horen op de 2023 editie.”

Iron Jinn op Roadburn 2023, foto David Eering

– Waarom voelde het voor jullie goed om daar – op een uitverkocht festival in 013 – je eerste album te presenteren?
“Nou onder andere vanwege het bovenstaande heeft Roadburn natuurlijk een speciale plek in ons hart. Daarnaast is het Roadburn-publiek heel erg open-minded en hongerig naar nieuwe muziek, dus het voelde voor ons – als frisse onbekende band met nieuw repertoire – geweldig om voor zo’n ontvankelijk publiek te spelen. Rond middernacht speelden we in de Green Room van 013. Voor de meeste aanwezigen was dit waarschijnlijk de eerste kennismaking met het songmateriaal en Iron Jinn, en toch bewogen de band en het publiek als één geheel. Dat was heel vet om te merken, dat mensen zich helemaal open stelden aan dik 70 minuten nieuwe muziek en we echt samen naar een climax toe werkten.”

Iron Jinn @ Sniester 2023, foto Sabrine Baakman

– Daarbij hebben jullie je niet aan een script gehouden, maar zijn vol op de improvisatie gegaan, begreep ik?
“Een aantal nummers in ons repertoire biedt vrije ruimtes die elke avond anders ingevuld kunnen worden. Dit wordt dan ook door elke muzikant met beide handen aangegrepen, haha. Het is ook mooi, want dan kun je het gevoel van de avond en de vibe van het publiek opzuigen binnen de muziek.”

– Was de groep in april 2023 al zo goed op elkaar ingespeeld dat jullie die vrijheid voelden? Hadden jullie al veel shows gedaan?
“Roadburn was ons vijfde optreden, dus wat dat betreft waren we piepjong. Maar voor mijn gevoel heerst er vanaf het begin al een bepaalde rust in deze band en daarnaast ook vertrouwen in elkaars smaak en vermogen om te luisteren en te spelen, dat we dit al in zo’n jong stadium konden doen.”

– Hoe bepaal je met twee begenadigde gitaristen wie wat speelt, wie de lead pakt?
“We gaan vaak samen zitten spelen en dan ontwikkelen de nummers gaandeweg en dan simultaan ook onze partijen. Het is niet een heel rationeel proces eerlijk gezegd of iets waar heel veel woorden aan vuil worden gemaakt. Bij het live uitvoeren en zingen loop ik een enkele keer tegen problemen aan, bijvoorbeeld bij het spelen van de hectische ritmepartij van ‘Winding World’ en het tegelijk zingen van de song, dus dan helpt Oeds mij hier uit de brand, haha. Zelf heb ik daarnaast altijd veel slide gespeeld, dus spontaan schuif ik vaak de bottleneck om m’n pink en Oeds is eigenlijk iemand die op heel veel vlakken opereert binnen Iron Jinn: van snelle repetitieve ritme partijen tot aan Moog basspedals, tot aan solo’s tot aan minimal music-achtige patronen. Kortom: een soort homo universalis.”

– En hoe ging dat met de vocalen en de teksten?
“Op de debuutplaat begon vaak degene die het eerste muzikale idee inbrengt – wat uiteindelijk een nummer wordt – ook met zingen en dit bleef dan vaak zo. Momenteel – met het schrijven van nieuw werk – laten we dat een beetje los. Teksten van songs kunnen op onszelf slaan en andere songs zijn meer beschrijvingen van mensen, machten en processen die we zien of zelf ervaren. Soms probeer ik heel concreet te zijn in het beschrijven van onderwerpen, zoals in ‘Lick It Or Kick It’, maar een songtekst als ‘Winding World’ is opzettelijk ongrijpbaar, zoals ook een voorbijgaand moment in een eeuwig voorbijslingerende wereld dat kan zijn. Sommige teksten van onze debuutplaat zijn ontstaan vanuit gesprekken die Oeds en ik hadden rondom actuele (en eeuwige) thema’s, bijvoorbeeld het eerdergenoemde ‘Lick It Or Kick It’ wat je zou kunnen zien als een soort lockdown soundtrack. Zelf merk ik de laatste jaren dat bij mij vaak gesprekken met mensen leiden tot songs, dat zal vast voortkomen ook vanuit mijn andere werk bij De Niemanders.”

Iron Jinn op Roadburn 2023, foto Paul Verhagen

– Wat voegde toetsenist Jarno van Es als gast precies toe aan het Iron Jinn-geluid @ Roadburn?
“Jarno is naar mijn idee een freak en alleseter in de beste zin van het woord, hij is niet gebonden aan een bepaalde stijl en komt daarom weer met nieuwe invalshoeken binnen onze muziek. Hij houdt bijvoorbeeld erg van elektronische muziek en van improvisatie. Een direct gevolg hiervan is dat hij en Oeds binnen het nummer ‘Truth Is Your Dagger’ een hele minimal music-achtige sectie hebben ontwikkeld die zich elke avond net weer iets anders ontvouwt. De eerste maal dat dit gebeurde hoor je op onze nieuwe ‘Live At Roadburn LP. (Steve) Reich & Roll munten we hierbij als nieuw muzikaal genre haha. Daarnaast denk ik dat zijn Rhodes- en Moog-spel er ook voor zorgt dat onze muzikale ideeën en melodieën transparanter worden en beter overkomen. De combinatie van alleen gitaren en drums kan soms voor een wat agressief geluidsbeeld zorgen. Jarno biedt wat broodnodig glijmiddel haha.”

– Iemand kwam op het idee om die albumrelease ook maar meteen in audio en video op te nemen? Hoe gaat dat? Speelt dan ook al de gedachte om die uit te brengen?
“Roadburn neemt standaard al de audio van shows op. Vooraf leek het ons dus heel vet om een opname van onze show te hebben. Toen dit last minute toch niet leek te gebeuren hebben we Loet Braamkolk en Pieter Kloos gevraagd om het toch op te nemen. Filmmaker/fotograaf Tijmen Hobbel belde ons vlak voor Roadburn dat hij graag mee zou gaan om de show te fotograferen, toen was al snel het idee geboren om het dan ook gelijk te filmen. Dankzij deze drie vakmensen hebben we nu deze mooie tijdsdocumenten voor altijd. Aangezien het pas onze vijfde show was wisten we natuurlijk vantevoren nog niet of het goed genoeg zou zijn voor een uitgave. Toen we het resultaat hoorden en zagen waren we echter snel overtuigd dat dit een fysieke plaat en film verdiende.”

Iron Jinn op Roadburn 2023, foto David Eering

– De concertfilm is al uit, het dubbelalbum volgt op 5 april. Hoe gaat die release eruit zien? Wat krijgen de kopers precies in handen?
“We hebben een supermooie gatefold hoes met daarin een aantal stillevens op de sleeves, op de platen zelf en op de hoes van kunstenaars Louise te Poele en Maison The Faux. Dat alleen al is een reden om ‘m in huis te halen denk ik, echt een kunstwerk. De twee LP’s bevatten dus het totale Roadburn-optreden. Ik denk dat het een hele mooie creatieve uitbreiding is van onze debuutplaat. We zijn een nieuw creatief proces niet uit de weg gegaan om de nummers live zo levendig mogelijk te laten klinken. De uitvoeringen zijn eigenlijk frisse tegenhangers van de meer geproduceerde studioversies door de spontane improvisatie en de nieuwe energie en het vuur waarmee het gebracht is. Hoewel we hopen te blijven evolueren, is deze show een moment in de tijd waar we dankbaar voor zijn dat we dit hebben vastgelegd: een band die in een zeer vroeg stadium tot zijn recht komt.”

– Iron Jinn lijkt van opvallend dromerig en wat sinister artwork te houden. Zo toont de hoes van het debuut een stropop die bij ons voodoo-associaties oproept. Ditmaal is het artwork nog wat abstracter en deels van de hand van Louise te Poele, die ook jullie persfoto’s schoot. Wat zien we?
“Ik hou er nooit zo van om de kijker te vertellen wat ie erin moet zien, want het is ook bedoeld om je eigen verhaal erbij te zien of te maken, maar omdat je het vraagt ga ik het nu wel doen haha. Qua het dromerige aspect: wat ik zelf interessant vind aan dromen is dat het de alledaagse logica compleet voorbij gaat en dat vind ik ook bij goede kunst, daar komt het onderbewuste en het vrije aan het woord en minder het wat meer behoudende bewustzijn. Qua symboliek: de stropop – en de brandende variant aan de binnenkant van de hoes – staat onder andere voor het einde van de donkerte en de verwelkoming van het licht. Het wordt wereldwijd ook nog steeds als ritueel gebruikt voor de markering van de seizoenen, daarnaast voelde deze plaat voor mij persoonlijk – en juist ook de periode waarin we het maakten – als het aanbreken van een nieuw seizoen waarin ik ook mezelf weer opnieuw moest uitvinden, dus die stropop werkt ook als een totem voor mijzelf en de band.

De effigy op de cover is daarnaast ook een verwijzing naar onze songtekst ‘Winding World full of effigies’. Bij het albumartwork van onze nieuwe plaat zie ik in de combinatie van de ‘beschaafde’ Romeinse pilaar, de wilde ramshoorn, de ‘nietige mens’ en de buitenproportioneel grote hand van de poppenspeler op de cover het spanningsveld tussen mens en systeem – tussen steeds klinischer en afstandelijker wordende werelden waarbinnen mensen zich moeten bewegen – dit komt binnen meerdere songs op het album ook aan bod. Iets waar ik ook in mijn werk binnen gevangenissen en asielzoekerscentra met de Niemanders steeds gevoeliger voor ben geworden en dat ook logischerwijs binnen Iron Jinn doorsijpelt. Het verbeeldt voor mij ook de match en mismatch tussen creatie, natuur en instinct. Het heeft ook iets dromerigs, omdat fantasievolle droombeelden zich ook vaak niks lijken aan te trekken van de gecreëerde wetten van de zogenaamd ‘echte wereld’.”

– Terwijl jullie je zeer thuisvoelen op het Noorse Stickman Records, komt deze Live at Roadburm-release juist uit bij Lay Bare Recordings. Waarom is dat?
“Stickman houdt niet zo van het uitbrengen van liveplaten en wij en Lay Bare Recordings wel. Eigenaar Desiree heeft Lay Bare aanvankelijk ook speciaal opgericht voor liveopnames. Ook Orange Sunshine, toch een favoriet binnen de band, verscheen met een lveplaat bij Lay Bare, dus dat was zeker ook al een grote pré om Desiree te benaderen. Stickman gaf aan dat ze het album graag zouden zien verschijnen en dat Lay Bare een goede match zou zijn, dus teamwork after all.”

Wout van Iron Jinn op Desertfest. Foto Roy Wolters

– Hoe waren de tours met Blackwater Holylight en Alain Johannes? Wat hebben die Iron Jinn gebracht?
“Veel nieuw publiek en vooral veel inspiratie. Alain is echt een magische muzikant die fantastisch sferen kan neerzetten, dus het was vooral te gek om met hem te musiceren. Ook het concept van de avond: de show van Iron Jinn die zonder pauze overliep in het repertoire van Alain gaf een bijzondere energie. Met Blackwater Holylight kwamen we in landen waar we als jonge band natuurlijk nog nooit waren geweest, zoals Finland en de Baltische staten. Het was ook een testcase voor ons als band: kunnen we een maand lang met elkaar op pad en dat smaakte juist heel erg naar meer, dus je zult Iron Jinn waarschijnlijk nog veel vaker op tour zien.”

– Wat maakt Iron Jinn anders dan de vele andere bands waarin jullie speelden/spelen (als Molasses, Shaking Godspeed, Death Alley, Birth of Joy)?
“Al die bands horen bij ons gezamenlijke muzikale pad en wat we daarbinnen leerden komt samen binnen Iron Jinn en explodeert weer tot iets nieuws. De combinatie van Bob, Oeds, Gerben, Jarno en mijzelf creëert wel weer een totaal ander geluid en verhaal denk ik.”

– We zagen jullie ook op Sonic Whip en Desertfest aan het werk. Beide keren vielen jullie wat (positief) uit de toon met een spannend, gelaagd en complex geluid volop vaak onverwachte wendingen. “Iron Jinn is een van de weinige bands die wat anders doet”, stelde een vaste Desertfest-bezoeker. En daarmee misschien ook wel wat lastig voor een festivalbezoeker die meer opties in het blokkenschema heeft. Hoe zien jullie dat?
“Sonic Whip en Desertfest voelden beide als een warm bad. Een goede klik met het publiek, dus ik herinner deze shows als hoogtepunten. We maken wat we maken en als dat resoneert bij liefhebbers en zij dit ervaren als een frisse wind dan is dat geweldig.”

– Jullie presenteren de liveplaat met een liveshow in EKKO. Behoorlijk meta 🙂 Wat kunnen we verwachten?
“Haha ja, gelukkig gaan we niet precies de plaat spelen. Het wordt wel een lekkere uitsponnen show die ook qua licht weer hele nieuwe dimensie heeft. Het kan maar zo zijn dat we ook nog wat nieuws gaan uitproberen, dus dat is spannend. We zullen ook deze show weer op het scherpst van de snede musiceren en vooral ook met alle aanwezigen vieren dat we binnen een jaar na onze Roadburn-releaseparty, alweer een albumreleaseparty kunnen geven. Natuurlijk is het album op deze avond voor het eerst verkrijgbaar. Ik hoop op een uitbundige en uitzinnige avond.”

– Neemt iemand de show op?
“Nee, haha.”

– Met Iskandr is er ook een bijzonder voorprogramma. Vanwaar die keuze?
“Bob viel een aantal shows in op drums bij Dool waar Omar (Iskandr) in speelt, dus zo was de link gelegd. We hebben vooral het idee dat we op 5 april een in zijn totaliteit boeiende muziekavond bieden met Iskandr erbij. Twee acts die een hele eigenzinnige wereld optuigen waarin je jezelf in kunt verliezen.”

– Wat zijn de verdere plannen van Iron Jinn? Zitten er meer tours/shows in het vat?
“Op korte termijn gaan we shows doen in Duitsland, België en Engeland. Festivals en clubs. We zijn ook nog met andere landen bezig, maar daar kan ik nog niets over aankondigen op dit moment. Daarnaast zijn we nu volop bezig met het schrijven van de tweede plaat.”

Iron Jinn presents: Live at Roadburn, met support van Iskandr op vrijdag 5 april in EKKO, Utrecht. Tickets haal je hier en het fraai vormgegeven album bestel je alvast via de Bandcamp-pagina. Kans maken op vrijkaarten kan via de prijsvraag op de NMTH Facebook of Instagram.