Publiek bij Slayer in 013, foto William van der Voort - Cloakture

Publiek bij Slayer in 013, foto William van der Voort – Cloakture

Tilburg heeft na zes maanden van verbouwen weer de grootste popzaal van Nederland. Sinds een jaar deelde 013 Poppodium die titel met TivoliVredenburg in Utrecht, nu gaat Tilburg met een zaalcapaciteit van 3000 bezoekers fier aan kop. 013 moest Paradiso (1600) en vooral TivoliVredenburg (2000) wel voorbijstreven, stelt directeur Frens Frijns. “Een splinternieuwe zaal van dezelfde grootte in het centrum van het land snoept gegarandeerd een deel van je markt af.” Met Slayer, Rowwen Hèze en Gregory Porter trok 013 de grote zaal al vol. “Voor Gregory Porter verkoop je toch tweemaal zoveel kaarten als Paradiso”, rekent Frijns trots voor.

Noot: Dit artikel is woensdag verschenen in een bijlage van het Brabants Dagblad

Tekst Ingmar Griffioen, foto’s William van der Voort en Erik Luyten

Sinds de fusie van Noorderligt, Bat Cave en MuziekKantenWinkel zeventien jaar terug heeft 013 Poppodium Tilburg ferm op de Nederlandse muziekkaart gezet. Tijd voor de volgende stap; vergroting om de leidende positie in de markt te behouden en vernieuwing van het zeventien jaar oude gebouw om de gehoopte 265.000 bezoekers per jaar tevreden te houden. De moderne concertganger wil namelijk ook wat comfort. Om daarin te voorzien heeft de grote zaal nu acht ingangen, waarvan eentje beneden direct bij de toiletten uitkomt, de ingangen zijn verbreed en er zijn aan alle kanten 7 meter lange barren. Je kunt zelfs vanaf de nieuwe rookruimte op het balkon het optreden volgen.

De verbouwing van de 013 grote zaal, foto Erik Luyten

De verbouwing van de 013 grote zaal in september, foto Erik Luyten

BIJNA ALLES IS VERPLAATST
Na zes maanden in V39 zijn de medewerkers net terug verhuisd naar 013 en op zoek naar hun nieuwe kantoren. De kassa zit nog op dezelfde plek en drie kleedkamers kunnen ze nog herkennen, verder is alles verplaatst. “We hebben van alle oefenruimtes kleedkamers gemaakt, sommige kleedkamers zijn nu kantoren, de garderobe is nu de ontvangstruimte voor de kleine zaal, de toiletgroep is nu de foyer en ga zo maar door. Eigenlijk hebben we gewoon een nieuw pand en dat in vijf maanden gebouwd.”

Volgens Frijns zijn op het gebied van licht en geluid grote slagen gemaakt. De directeur roemt ook de verbeterde zichtlijnen. “Het podium is slechts 10 centimeter verhoogd. Dat maakt al een wereld van verschil.” De kenmerkende trappen zijn gehandhaafd en het balkon, dat nu ‘de zaal omarmt’, biedt verbeterde zichtlijnen op het podium, dat juist vijftien meter naar achteren is verplaatst. Daarmee is de oppervlakte van de zaalvloer liefst verdrievoudigd en ontstaat er meer bewegingsruimte, wat ideaal is voor dansavonden. En voor de beleving bij optredens. “Ik wil bij zo’n optreden in de broeierige pit staan. Dat was best smal. Nu kun je daar hele volksstammen op kwijt, die allemaal goed zicht hebben.”

De verbouwde grote 013 zaal in oktober, foto William van der Voort - Cloakture

De grote zaal in oktober, foto William van der Voort – Cloakture

IS HET GEBOUW KLAAR?
Op 13 november heropent 013 met een show van Caro Emerald en een festival met 2ManyDJs, Jungle By Night en vele anderen. Is het gebouw daar klaar voor? Frijns: “Dan wel. Er wordt continu knetterhard gewerkt. Overdag is een leger van vijftig tot honderd mensen bezig en ’s avonds zorgen we dat de bezoekers er zo min mogelijk van merken. Het is een heel complex project. Ik loop bijna elk concert rond en ’s ochtends zie ik dat ik mezelf een stuk of dertig mails heb gestuurd met verbeterpunten. Maar we zijn nu echt aan het finetunen met een paar lampen hier en een stopcontact daar.”

Ook aan de artiesten is gedacht. Er is backstage meer ruimte om te laden, lossen en op te bouwen, wat tijdens festivals pure tijdwinst is. “En we bieden bands meer service, met een hogere zaal waarin je meer zaken als LED-wanden kwijt kunt, een grotere laadruimte en betere en luxere kleedkamers. En we willen goede buren blijven, ook als we jaarlijks 60.000 tot 70.000 bezoekers meer gaan trekken. Onze buren wonen 6 meter bij ons vandaan, dus hebben we onze logistieke stromen aan de buitenkant beter georganiseerd.”

Artist impression buitenkant 013

Artist impression buitenkant 013

VERGROTING KLEINE ZAAL INHOUDELIJK BELANGRIJKER
Uitbreiding is de hoofdreden voor de verbouwing. “Die grote zaal… als ik bij een rondleiding de zaaldeur opendoe, slaan mensen altijd achterover. Er is echt een andere wereld, een andere dimensie bijgekomen. Doordat we naar 3000 zijn gegaan, zijn we weer een ‘league of our own’ geworden. Daardoor heb je een aanbod dat anders misschien niet bij ons voorbij zou komen.”

Toch noemt de directeur de vergrote kleine zaal (nu Jupiler Zaal gedoopt) juist inhoudelijk de belangrijkste stap: “We hadden een Stage01 voor 140 mensen en een kleine zaal voor 325 en het gat met 2000 was immens. Artiesten die heel actueel, hip en happening zijn, zitten daar vaak precies tussen en gingen aan ons voorbij. Dit formaat van 700 sluit meteen aan op onze grote zaal.” Bovendien kan 013 nu ook concerten voor 800 tot 1000 bezoekers opzetten, want de grote zaal is met een afscheidingswand te verkleinen naar 1400 man. Met de balkons dicht, passen er nog altijd 2300 man in. “We hebben zo een veel logischer palet en geven bands en publiek toch dat volle zaal gevoel.”

GROTE NAMEN NAAR 013 EN ONDERKANT
Frijns benadrukt dat de uitbreiding ook nodig was om de inkomsten te vergroten. “Met een ‘drieduizend-zaal’ kun je echt beduidend meer verdienen en met een ‘zevenhonderd-zaal’ kun je een keer quitte spelen of ook een beetje verdienen.” Dat betekent grote namen, waarvoor de Tilburger anders naar de Randstad moest. “In februari hebben we twee keer Toto, die dit jaar nog de Ziggo Dome deden, dat zijn 6000 tickets en wel mijlpalen die we anders niet gekregen hadden. Ook op Alabama Shakes en Gregory Porter verkopen we toch 3000 tickets. Bij Porter was dat 1200 meer dan verwacht. Dus dan maak je de boekers blij, gaan ze in de zaal geloven en krijg je sneller nieuwer aanbod. Vergeet niet dat de kosten voor artiesten gelijk blijven, dus die extra duizend kaarten zijn pure winst voor ze.”

013 en Tilburg zijn nauw verbonden

013 en Tilburg zijn nauw verbonden

Tilburgers zijn volgens Frijns trots ‘dat Toto nu hier staat’. Maar het is niet realistisch dat 013 honderd keer per jaar drieduizend tickers verkoopt. “We werken vanuit de filosofie dat we in Tilburg zitten en niet in Amsterdam en we willen ook niet alleen echt grote bands boeken. Die bands voor 1000 man willen we ook heel graag naar Tilburg brengen.”

Ook wil 013 niet de aansluiting met de onderkant van de muziekscene verliezen. “De kleine zaal loopt taps toe, dus met 200 mensen heb je echt een mooie sfeer in de zaal. Alles van 200 tot 3000 bezoekers kunnen we in het pand doen en wat kleiner is doen we sinds januari al op locatie met verschillende partners. Rauwere bands doen we met Little Devil en jazzy concerten in Paradox. Dat zijn wel concerten met een 013 stempel, die wij mee promoten. Die bands komen daar vaak beter tot hun recht. Als er honderd man op afkomen, moet je dat niet in onze zalen neerzetten, maar we hebben zo wel van jongs af aan contact met die bands.”

BESCHEIDEN BEGROTING EN STOERE SOBERHEID
De verbouwing kostte uiteindelijk 9,9 miljoen euro en de gemeente Tilburg toonde volgens de directeur veel lef. “Wij hebben midden in de crisis geld gevraagd en de gemeenteraad stemde op twee leden na unaniem voor. Dat zegt wel iets over het belang van 013 voor de stad. Daar moet je netjes mee omgaan. 013 is nu wel heel groot, maar wij zijn van een stoere soberheid. Wij hebben met Benthem Crouwel dezelfde architect gebruikt en het gaat om staal, beton, zwart en rauw. Geen extra franje; het gaat erom dat je bij zowel Slayer als Gregory Porter de juiste sfeer kunt bouwen.

“Een van de voorwaarden van de gemeente was dat we niet meer terug zouden komen. Dat kun je nooit 100% garanderen, maar we hebben alles op een bescheiden manier begroot en ons niet rijk gerekend. Het komende half jaar ziet er goed uit, maar niemand weet hoe het over vijf of tien jaar is. We hopen natuurlijk dat het beter gaat, zodat we nog andere dingen erbij kunnen doen.” Dan kun je bijvoorbeeld aan nieuwe festivals denken. “We hebben net hiphopfestival Woo Hah in de markt gezet en dat smaakt naar meer. Met zo’n mooi pand en alle straatjes rond 013 kun je verder kijken.”

Enslaved op Roadburn 2015, foto Erik Luyten

Enslaved op Roadburn 2015, foto Erik Luyten

WAT BETEKENT DIE EXPANSIE VOOR ROADBURN?
De vraag is wat de schaalvergroting betekent voor het Roadburn festival, een belangrijk uithangbord? Frijns: “Dat we niet meer uitverkopen, want met het Patronaat erbij gaat het nu toch gauw om 4500 tickets. Maar je hebt wel de ruimte weer. En misschien is de 30-jarige jubileumshow van Neurosis wel het moment dat je alles opengooit en bijna alle festivalbezoekers in één zaal hebt. Als ik de verkoopcijfers vergelijk met vorig jaar, dan krijgen we een hele goede editie.” Voor Incubate, dat net door gemeente en provincie gered is, lijkt de kleine zaal vooralsnog beter in het concept te passen, maar ook dat festival heeft grotere ambities.

013 is trots maar ziet ook graag de laatste bouwvakkers vertrekken. “Hartstikke leuk die verbouwing, maar na een half jaar wil je gewoon weer shows organiseren en het licht bij mensen in de ogen zien. Dat is het allerleukste aan ons vak.”

013 RE:OPENS op vrijdag 13 november met 2ManyDJs + Route 94 + Jungle By Night + Boddika + Lucas Hamming + Dollkraut + Young Marco + My Baby + Grim Tim + Fake Billy & The False Prophets + Cat Benjamin + Flamboyant + Ben Penn + Le Scratch DJ’s en The Black Marble Selection.

Noot: De hele 013 bijlage bij het Brabants Dagblad vind je hier.



Deel dit artikel