Thijs Heij is boos. Door het gebruik van een naaktfoto als hoes werd de EP van de Utrechtse muzikant geweigerd op o.a. iTunes en Spotify. Naar aanleiding daarvan schreef Thijs een column voor Never Mind The Hype over de afnemende vrijheid van kunstenaars, de verpreutsing van de samenleving anno 2015 en hoe daar toch je draai in te vinden.
Ik ben een kunstenaar. Dat wil niet zeggen dat alles wat ik maak automatisch kunst is, maar dat betekent dat ik, los van vorm en naam, niets tot iets kan maken. Zoals een muzikant de stilte gebruikt, een schilder een wit doek, een schrijver een leeg vel. Daarin gebruikt een kunstenaar alle vrijheid die hij voor zichzelf kan creëeren om binnen zijn werk de paden en richtingen te kiezen en te gaan. Die vrijheid is essentieel voor het creatief proces, het creatief proces is essentieel voor het eindresultaat, het eindresultaat is essentieel voor het culturele erfgoed en het culturele erfgoed is essentieel als spiegel voor de huidige staat van de maatschappij. Zo is het altijd geweest en zo zal het altijd blijven gaan. Elke kunstenaar, in welke vorm dan ook, draagt hier zijn steentje aan bij en de tijd zal leren hoe groot ieders steen is. We leven in een samenleving waarin de indruk wordt gewekt dat alles mogelijk is. Iedereen heeft de vrijheid om zijn eigen keuzes te maken en elk pad te bewandelen waar iemand op dat moment behoefte aan heeft. Dat wil zeggen, wel binnen de lijntjes en geijkte paden die de samenleving je voorschotelt. Nou ben ik daar zelf niet zo gevoelig voor maar er zijn momenten dat dit idee mij praktisch tegenzit. Zo ook nu.
Half april zou mijn EP publiekelijk uitgebracht worden. Mijn EP, die ‘eePee’ heet, waar ik zo lang en hard voor heb gewerkt, zou op muzikale platformen als iTunes en Spotify het licht zien. Ook dan is het altijd nog afwachten wat er gaat gebeuren met de kersverse release van een beginnende muzikant, maar dat is het risico dat ik met volle teugen neem. Het feit wil dat de site CDBaby, die m’n EP voor mij zou uitbrengen en verspreiden, mijn platenhoes heeft afgekeurd en geweigerd. Waarom? Omdat er een prachtig naakt vrouwenlichaam op de cover pronkt. Als een engel in Evakostuum die over mij waakt. Een beeldschone, creatief verantwoorde foto gemaakt door de beeldschone, creatief verantwoorde fotograaf Jeroen Bronckers. En nu mag niemand die foto zien omdat er ‘aanstootgevende’ tepels te zien zijn.
Hoe kunnen tepels aanstootgevend zijn? Het allereerste wat je als mens op deze wereld doet is je stem laten horen en je lippen op de tepel van je moeder zetten. Een van de mooiste, puurste, levenslustige beelden die een mens zich voor de geest kan halen. Ik ben erg benieuwd wanneer dat ook verboden gaat worden.
Een naakt lichaam is het natuurlijkste wat er is. Zo worden we geboren, zo maken we contact en genot, zo maken we nieuw leven en zo gaan we dood. Ik snap niet dat je daar aanstoot aan neemt en dat je hele belevingswereld op z’n grondvesten staat te trillen. Totale verwoesting van het idee waar je hele leven om draait en waarop je normen en waarden zijn gebouwd? En dat allemaal door een afbeelding.
Ik heb een platenhoes van John Lennon en Yoko Ono midden in m’n huiskamer hangen. De albumhoes van ‘Two Virgins’ waarop zij beiden naakt te zien zijn. Een iconisch beeld, een kwetsbaar beeld. Wat nou als iemand tegen John Lennon had gezegd: ‘Meneer Lennon, waar denken we dat we in hemelsnaam mee bezig zijn? Wij staan dit soort obsceniteiten absoluut niet toe’. Dan hadden we nu geen iconische albumhoes gehad en hadden we nooit geweten hoe de piemel van John Lennon eruitzag.
Wat nou als iemand Nirvana verboden had om een foto van een naakte baby onder water op de cover van ‘Nevermind’ te zetten? Dan hadden we nu geen beeld der tijdsgeest gehad en had Kurt Cobain zijn protest niet kunnen laten horen door over het miniscule geslachtsdeel een sticker te plakken met de tekst: “If you’re offended by this, you must be a closet pedophile.” Hoe mooi wil je het hebben?
Of wat nou (pas op, geschiedenisles!) als de Franse schilder Gustave Courbet zich had laten tegenhouden om het beroemde “L’Origine du Monde” te schilderen. Een anonieme vrouw met gespreide benen die de toeschouwer een inkijk geeft in de wondere wereld der vagina. (Ja, zoek dat maar eens even op). Door dit werk te maken heeft hij een groot en belangrijk statement gemaakt tegen de academische regels van de schilderkunst en daarmee laten zien dat een regel niet belangrijker is dan een richting.
En dit brengt mij bij het belangrijkste punt. Hoe kan het zijn dat het gevecht van de kunstenaars tegen de geforceerde regels van ‘hoe het hoort’ al eeuwen een weg hebben gebaand door de dichtgegroeide paden der preutsheid en daarmee dit pad bewandelbaar hebben gemaakt, maar dat wij anno 2015 de grootste moeite hebben met een paar (beeldschone) borsten op een EP-hoes? Waar komt de behoefte van het geven van een dikke middelvinger aan de pioniers van creatieve vrijheid vandaan? Wanneer hebben wij een stap terug gedaan? Waar is het misgegaan?
Wellicht is er een punt geweest dat de vrijheid van seksualiteit een grens over is gegaan door het overcompenseren van de preutsheid van de oude mannen en vrouwen in pakken die denken dat ze het beter weten. Door de TMF-generatie die ziet dat hun grote idolen de vrouwen om hen heen als object behandelen en dat het stoer is om mannen oraal te bevredigen voor een flesje Fristi? Maar ik weiger slachtoffer te worden van een reactie die in essentie helemaal niet tegen mij is gericht, maar waar ik wel 40 zweepslagen voor krijg. Twee jongens hebben een propje gegooid naar de meester en de hele klas moet nablijven.
Mijn vrijheid om te kunnen denken en maken wat ik wil is hier in het geding. Ik ben van mening dat ik als kunstenaar het volste recht heb om te laten zien en horen wat ik wil en ik weiger me te conformeren aan een verwachtingspatroon waar alles draait om het grote publiek. Ik zie graag alle reacties over wat ik doe tegemoet maar wel NADAT ik mijn werk in welke vorm dan ook heb kunnen laten zien. Iedereen is vrij om iets mooi of kut te vinden en ik ben er ook zeker niet op uit om alleen maar leuk en goed gevonden te worden. Het gaat niet om mijn behoefte om controversieel te zijn, het gaat om het gebruik van beeldende kunst die op een of andere manier een raakvlak heeft met het werk dat ik wil uitdragen. Als je je in je muzikale werk blootgeeft, waarom zou je daar geen vorm aan mogen geven door een blote vrouw op de voorkant te zetten? Het letterlijk blootgeven. Ik vind het een prachtige, directe beeldspraak van waar kunst voor staat.
Want ik ben een kunstenaar.
Dat gezegd hebbende is deze actie van censuur ook een kans om de regie te nemen over een situatie waar ik zelf niet voor heb gekozen. Elke moeilijkheid is een mogelijkheid. Want los van mijn heftigheid ben ik geen slecht mens en ben ik best bereid om mensen met een seksloos leven niet onnodig te kwetsen. Die hebben het al zwaar genoeg. Daarom zal mijn EP binnenkort verschijnen op de daarvoor bestemde platformen met een foto van mij en een naakte vrouw. En op de plek waar normaal gesproken de beruchte en oh zo ‘aanstootgevende’ tepels te zien zijn, staat nu een zwart balkje met de tekst: ‘NIET VOOR TERE ZIELTJES’.
Beluister de eePee van Thijs Heij hieronder
Nog geen reacties!
Er zijn nog geen reacties geplaatst.